Η κατανόηση της διαφοράς μεταξύ υγιούς προσπάθειας για το καλύτερο και τελειομανίας είναι ζωτικής σημασίας για να μπορέσουμε να αφήσουμε κατά μέρος την πανοπλία και να καταπιαστούμε με την ζωή μας.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η τελειομανία αποτελεί εμπόδιο για την επιτυχία. Συχνά, μάλιστα, είναι ένας δρόμος που οδηγεί στην κατάθλιψη, το άγχος, τους εθισμούς και την παράλυση της ζωής μας. Και όταν λέμε παράλυση της ζωής, εννοούμε όλες τις ευκαιρίες που χάνουμε από το φόβο μας μήπως εκθέσουμε στον κόσμο κάτι που θα μπορούσε να μην είναι τέλειο.
Είναι όλα τα όνειρά μας που δεν πραγματοποιούμε, από τον φόβο μας ότι θα αποτύχουμε, θα κάνουμε λάθη και θα απογοητεύσουμε τους άλλους. Όταν είσαι τελειομανής, είναι τρομακτικά για σένα να ρισκάρεις, διακυβεύεται η ίδια σου η αυταξία.
Συνδύασα λοιπόν όλα αυτά που είχα αποκρυσταλλώσει από την έρευνα μου και δημιούργησα έναν ορισμό της τελειομανίας (γιατί ξέρεις ήδη πόσο μου αρέσει να τυλίγω με λέξεις τα αδύνατα σημεία μου!). Είναι λίγο μεγάλος, αλλά πόσο με βοήθησε! Είναι επίσης ο ορισμός με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα στο blog μου.
- Η τελειομανία είναι ένα αυτοκαταστροφικό και εθιστικό σύστημα πεποιθήσεων που τροφοδοτεί την εξής πρωταρχική σκέψη: Αν η εμφάνισή μου είναι τέλεια, η ζωή μου είναι τέλεια και τα κάνω όλα τέλεια, θα ελαχιστοποιήσω ή θα αποφύγω τον πόνο της ντροπής, της κριτικής και της κατηγορίας.
- Η τελειομανία είναι αυτοκαταστροφική επειδή, πολύ απλά, το τέλειο δεν υπάρχει. Η τελειότητα είναι ανέφικτος στόχος. Επιπλέον, η τελειομανία έχει να κάνει περισσότερο με το πως μας βλέπουν οι άλλοι – θέλουμε να μας θεωρούν τέλειους. Και πάλι, αυτό είναι ανέφικτο. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να φτάσουμε στην τελειότητα, ανεξάρτητα από το πόσο χρόνο και ενέργεια αναλώνουμε σ’ αυτόν τον αγώνα.
- Η τελειομανία είναι εθιστική, επειδή όταν πράγματι βιώνουμε ντροπή ή εισπράττουμε κριτική και κατηγορία, πολύ συχνά πιστεύουμε ότι αυτό συνέβη επειδή δεν ήμασταν τέλειοι. Αντί λοιπόν να αμφισβητήσουμε τη λαθεμένη λογική της τελειομανίας, περιχαρακωνόμαστε ακόμα περισσότερο στον αγώνα μας να ζούμε, να φαινόμαστε και να κάνουμε τα πάντα σωστά.
- Το να νιώθουμε ντροπιασμένοι, το να εισπράττουμε την κριτική και την κατηγόρια (και ο φόβος μήπως τα βιώσουμε αυτά) αποτελούν μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Στην πραγματικότητα, η τελειομανία αυξάνει τις πιθανότητες να βιώσουμε αυτά τα οδυνηρά συναισθήματα και συχνά μας οδηγεί στην αυτο-κατηγορία: “Εγώ φταίω. Νιώθω έτσι επειδή δεν είμαι αρκετά καλός”.
Για να ξεπεράσουμε την τελειομανία, χρειάζεται να αναγνωρίσουμε το πόσο ευάλωτοι είμαστε σ’αυτές τις παγκόσμιες εμπειρίες της ντροπής, της κριτικής και της κατηγορίες να αναπτύξουμε τη δύναμή μας απέναντι στην ντροπή και να ασκηθούμε στη στοργή και στη συμπόνια για τον εαυτό μας. Όταν γινόμαστε πιο στοργικοί και συμπονετικοί με τον εαυτό μας και αρχίζουμε να ασκούμε την δύναμή μας απέναντι στην ντροπή, τότε μπορούμε να αγκαλιάσουμε τις ατέλειές μας. Και είναι μέσα από αυτή τη διαδικασμία που ανακαλύπτουμε τα πιο μεγάλα μας χαρίσματα: το θάρρος, τη συμπόνια και τη σύνδεση.
Απόσπασμα από το βιβλίο “Ευτυχώς που δεν είμαι τέλειος” της Brene Brown από τις εκδόσεις Η Δυναμική της Επιτυχίας
