Ανιδιοτελής αγάπη, Αγάπη δίχως όρους, Ελεύθερη Αγάπη. Τα τελευταία χρόνια η αγάπη εισήλθε στο λεξιλόγιό μας με πολλαπλούς χαρακτηρισμούς που την ήθελαν να μην απαιτεί μα να προσφέρεται δίχως αντάλλαγμα. Καθημερινά γράφονται τόσα πολλά άρθρα από ψυχολόγους και θεραπευτές που πολλοί αναρωτιόμαστε αν αγαπάμε με αυτό τον τρόπο, τον ανιδιοτελή.
Η ανιδιοτελής αγάπη, η αγάπη δίχως όρους είναι μία έννοια όχι ιδιαίτερα καινούρια. Ο Χριστός μας έχει προτείνει αυτό τον τρόπο συσχέτισης δυο χιλιάδες χρόνια πριν, ο Απόστολος Παύλος την κατέγραψε στον Ύμνο της Αγάπης πως «Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι ευεργετική και ωφέλιμη, η αγάπη δε ζηλεύει, η αγάπη δεν καυχιέται, δεν είναι περήφανη, δεν κάνει ασχήμιες, δε ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δε σκέφτεται το κακό για τους άλλους, δε χαίρει όταν βλέπει την αδικία, αλλά συγχαίρει, όταν επικρατεί η αλήθεια. Όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει.Η αγάπη ποτέ δεν ξεπέφτει πάντα ελπίζει, πάντα πιστεύει, πάντα υπομένει» Δηλαδή είναι τουλάχιστον ανιδιοτελής κατά τις διδασκαλίες και τα γραπτά αιώνων πριν. Γιατί λοιπόν τόση ξαφνική απήχηση στο σήμερά μας η ανιδιοτελής αγάπη;
Σήμερα κάποιοι από όλους εμάς είμαστε αρκετά ώριμοι ώστε να παραδεχτούμε ότι ο τρόπος που (νομίζαμε πως) αγαπούσαμε ως τώρα δεν ήταν και τόσο …ανιδιοτελής. Στην ουσία, δεν έχουμε ιδέα, σε παγκόσμιο επίπεδο, πως είναι να αγαπάμε δίχως όρους. Οι ψυχολόγοι και οι θεραπευτές, οι γκουρού και οι life coaches μας το παρουσιάζουν ως ο δυσλειτουργικός τρόπος αγάπης να είναι η εξαίρεση: Νάρκισσοι και πως να τους αποφύγετε, θύτες και θύματα, ενεργειακά βαμπίρ κλπ. Κατά κανόνα όμως ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την αγάπη είναι ακόμα εξαιρετικά δυσλειτουργικός. Στην ουσία, είναι σα να αρχίσαμε τώρα να αναρωτιόμαστε για τα βαθύτερα νοήματα της αγάπης. Είναι σα να βρισκόμαστε μπροστά σε μια συναισθηματική ωρίμανση. Ή μήπως πρόκειται για μια πρωτοφανή Συναισθηματική Επανάσταση;
Σίγουρα, υπάρχει πολύς κόσμος εκεί έξω που δεν έχει στο μυαλό του πως θα αγαπήσει δίχως όρους σήμερα το παιδί του, τους πελάτες του, τους άλλους ή τον εαυτό του. Και σίγουρα είναι πολύς ακόμα ο κόσμος που δεν το θεωρεί και πολύ έξυπνο να αγαπήσει έτσι, for κέφι, ανιδιοτελώς και δίχως αντάλλαγμα. Από την άλλη όσοι βρίσκονται στην διαδικασία της αγάπης δίχως όρους, πολλές φορές το μόνο που μπορούν να καταγράψουν στο τέλος της ημέρας είναι τον εγωκεντρισμό τους και το προσωπικό τους όφελος καμουφλαρισμένο πίσω από πράξεις αγάπης. Που τη βλέπουμε λοιπόν τη Συναισθηματική Επανάσταση;
Η Συναισθηματική Επανάσταση έγκειται στο γεγονός ότι παρά τις αντιξοότητες και τις αποτυχίες των ανθρώπων που πασχίζουν ν’ αγαπήσουν ελεύθερα, μόνο και μόνο για την αγάπη, εκείνοι συνεχίζουν να προσπαθούν και να καταφέρνουν καθημερινά, μικρές νίκες απέναντι στον φόβο, τον θυμό, τον φθόνο, τη ζήλεια. Οι ψυχοθεραπείες πέφτουν βροχή, οι ενεργειακές θεραπείες ακολουθούν, οι πνευματικές αναζητήσεις είναι πλέον κάτι που εύκολα συλλαμβάνεται ακόμα και σε χριστουγεννιάτικο τραπέζι ανάμεσα σε άλλες συζητήσεις μεταξύ επιχειρήσεων, ποδοσφαίρου και εκπτώσεων. Οι διάφορες σχολές ψυχολογίας είναι περισσότερες πια και από τις σχολές μαγειρικής –της παγκόσμιας.
Και από την άλλη, υπάρχει το αναγκαίο της υπόθεσης. Η κλιματικές αλλαγές, η περιβαλλοντική μόλυνση, οι πόλεμοι χημικών, η λειψυδρία, οι ασθένειες του κορεσμού πχ η παχυσαρκία, οι καρδιακές παθήσεις, οι εθισμοί, από τη μία, και η λιμοκτονία ολόκληρων εθνών από την άλλη, ο ανελέητος σφαγιασμός και βασανισμός των ζώων… η τηλεόραση και το διαδίκτυο που πλέον μας κάνουν μάρτυρες πως στον κόσμο σήμερα υπάρχει έλλειψη αγάπης και αυτός είναι ο μόνος λόγος που μπορεί να τον διαλύσει. Όλα αυτά έχουν ανοίξει την οπτική και τις καρδιές μας προς μια διαφορετική συναισθηματική προσέγγιση όλου του κόσμου. Τη συναισθηματική προσέγγιση της ανιδιοτελούς αγάπης, το να αγαπήσουμε πλέον όλο τον κόσμο σα να είναι δικός μας και θέλουμε το καλό του. Και μέσα στον κόσμο συμπεριλαμβάνονται και οι καταστροφείς του. Πολιτικοί, διεφθαρμένοι, κακοί, ανελέητοι, ανόητοι, άπληστοι… οι σκιές των εαυτών μας δηλαδή.
Σήμερα είναι προφανές πως ο κόσμος μέσα μας είναι το ίδιο άγριος, συναρπαστικός και επικίνδυνος με τον κόσμο έξω μας. Όσο περισσότερο κοιτάμε μέσα μας και θεραπεύουμε τα τραύματα της ψυχής μας τόσο περισσότερο θεραπεύονται οι σχέσεις μας με τον κόσμο γύρω μας και… τόσο ο κόσμος γύρω μας θεραπεύεται.
Η διαφορά με τις άλλες εποχές βρίσκεται στην κρίσιμη μάζα. Ίσως να έχουμε αγγίξει το κρίσιμο 10% της μάζας της ανθρωπότητας, ίσως να είμαστε πολύ κοντά και αυτό σημαίνει πως οι αλλαγές που κάνουμε σε βαθύ, φαινομενικά προσωπικό επίπεδο ο καθένας μας, έχουν άμεσο πλέον αντίκτυπο στον κόσμο γύρω μας. Ίσως βέβαια και να απέχουμε πολύ ακόμα. Σίγουρα όμως το φαινόμενο έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις. Πάντως άπαξ και αναρωτηθούμε πως γίνεται να αγαπάμε ανιδιοτελώς ένα είναι σίγουρο: θα το ανακαλύψουμε, σαν μια καινούρια Αμερική.
Γράφει η Ελένη Μπινιάρη
