Πρέπει να πω κάτι για το φόβο. Είναι ο μόνος πραγματικός αντίπαλος της ζωής. Μόνο ο φόβος μπορεί να νικήσει τη ζωή. Είναι ένας πανέξυπνος, ύπουλος εχθρός, το ξέρω πάρα πολύ καλά πια. Δεν έχει αξιοπρέπεια, δε σέβεται ιερά και όσια, δεν έχει έλεος. Χτυπάει το πιο αδύνατο σημείο σου, που το ανακαλύπτει με τρομερή ευκολία.
Ο φόβος ξεκινά πάντα μα πάντα απ’ το μυαλό σου. Τη μια στιγμή νιώθεις ηρεμία, αυτοέλεγχο, ευτυχία. Και τότε ο φόβος μετουσιωμένος σε διανοητικές αμφισβητήσεις, τρυπώνει ύπουλα μέσα σου. Η αμφιβολία συναντά τη δυσπιστία, και η δυσπιστία πασχίζει να τη διώξει. Όμως η δυσπιστία δεν είναι καλά οπλισμένος στρατιώτης. Η αμφιβολία υπερνικά χωρίς κόπο τη δυσπιστία.
Αγωνιάς. Μπαίνει στη μέση η λογική. Καλμάρεις. Η λογική είναι εξοπλισμένη με πιο σύγχρονα τεχνολογικά όπλα. Όμως, προς μεγάλη σου έκπληξη, παρά τις ανώτερες μεθόδους της και τις πολλαπλές αναμφισβήτητες νίκες της, η λογική πέφτει κάτω ηττημένη. Νιώθεις αποδυναμωμένος, τρέμεις. Η αγωνία γίνεται ο εφιάλτης σου.
Ύστερα ο φόβος πλημμυρίζει το σώμα σου, που αντιλαμβάνεται πια ότι κάτι τρομερό συμβαίνει. Ήδη οι πνεύμονές σου δε λειτουργούν σωστά, πνίγεσαι, τα σωθικά σου αναδεύονται μέσα σου σαν φίδια. Τώρα πετιέται έξω η γλώσσα σου, σα να ‘ναι ψόφιο οπόσουμ, ενώ το σαγόνι σου τρέμει ανεξέλεγκτα. Κουφαίνεσαι ξαφνικά. Οι μύες σου τρεμουλιάζουν λες κι έπαθες ελονοσία, και τα γόνατά σου δε σε κρατούν, σαν να χορεύουν από μόνα τους. Η καρδιά σου παλεύει και σφίγγεται, ενώ οι σφιγκτήρες σου χαλαρώνουν ανεξέλεγκτα.
Τα ίδια παθαίνει όλο σου το σώμα. Κάθε τμήμα σου, το καθένα με το δικό του τρόπο, καταρρέει. Μόνο η όρασή σου δουλεύει στην εντέλεια. Τα μάτια σου πάντα προσέχουν και παρατηρούν το φόβο σου.
Παίρνεις βιαστικές αποφάσεις. Απορρίπτεις τους στερνούς σου συμμάχους: την ελπίδα και την εμπιστοσύνη. Ορίστε, νίκησες τον εαυτό σου. Ο φόβος σου είναι απλώς μια εντύπωση, θριαμβεύει.
Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψεις την κατάσταση. Γιατί ο φόβος, ο πραγματικός φόβος, αυτός ο φόβος που ταρακουνάει το είναι σου, που σε κάνει να νιώθεις ότι βλέπεις το φέρετρό σου, ξέρει να κουρνιάζει στη μνήμη σου σαν γάγγραινα: σαπίζει τα πάντα, ακόμα και τις λέξεις για να τον περιγράψεις. Γι’ αυτό κάνεις αγώνα για να τον εκφράσεις με λόγια. Πρέπει να παλέψεις σκληρά για να τον φωτίσεις με λέξεις.
Αν δε το κάνεις, αν ο φόβος καταντήσει ένα άλαλο σκοτάδι που αποφεύγεις και ίσως καταφέρνεις στιγμιαία να ξεχάσεις, σημαίνει ότι έγινες έρμαιο σε χειρότερες επιθέσεις φόβου, επειδή ποτέ δεν αποτόλμησες ν’ αντιπαλέψεις τον εχθρό· γι’ αυτό και σε νίκησε.
Απόσπασμα από το μυθιστόρημα “Η ζωή του Πι” του Γιαν Μαρτέλ
