Νομίζω ότι κάθε ανθρώπινο ον έχει μια έμφυτη αίσθηση του «εγώ». Δεν μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί βρίσκεται εκεί, αυτό το αίσθημα, πάντως βρίσκεται. Μαζί του έρχεται η επιθυμία για ευτυχία και η λαχτάρα να ξεπεράσουμε τη δυστυχία. Αυτό είναι δικαιολογημένο: Έχουμε το φυσικό δικαίωμα να πετύχουμε όσο το δυνατόν περισσότερη ευτυχία και επίσης έχουμε το δικαίωμα να ξεπεράσουμε τον πόνο.
Ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία έχει αναπτυχθεί στη βάση αυτού του συναισθήματος. Στην πραγματικότητα, δεν περιορίζεται μόνο στα ανθρώπινα όντα. Από τη βουδιστική οπτική, ακόμη και το μικροσκοπικότερο έντομο, έχει αυτό το συναίσθημα και, ανάλογα με τη δυνατότητά του, προσπαθεί να κερδίσει κάποια ευτυχία και να αποφύγει τις δυσάρεστες καταστάσεις.
Υπάρχουν όμως μερικές σημαντικές διαφορές, ανάμεσα στα ανθρώπινα όντα και τα άλλα ζωικά είδη. Πηγάζουν από την ανθρώπινη ευφυΐα. Εξαιτίας της ευφυΐας μας, είμαστε πολύ περισσότερο εξελιγμένοι και έχουμε μεγαλύτερη δυνατότητα. Είμαστε ικανοί να σκεφτόμαστε πολύ πιο μακριά στο μέλλον και η μνήμη μας είναι αρκετά δυνατή, ώστε να μας πάει πολλά χρόνια πίσω. Επιπλέον, έχουμε προφορικές και γραπτές παραδόσεις, οι οποίες μας θυμίζουν γεγονότα που συνέβησαν πριν πολλούς αιώνες. Τώρα, χάρη στις επιστημονικές μεθόδους, μπορούμε ακόμη και να εξετάσουμε γεγονότα, που συνέβησαν πριν από εκατομμύρια χρόνια.
Διαβάστε επίσης: Δαλάι Λάμα: Χρειαζόμαστε μια εκπαίδευση της καρδιάς
Η ευφυΐα μας, λοιπόν, μας κάνει πολύ έξυπνους, αλλά, την ίδια στιγμή, ακριβώς γι’αυτό το λόγο, έχουμε επίσης περισσότερες αμφιβολίες και υποψίες και, ως εκ τούτου, περισσότερους φόβους. Νομίζω ότι η φαντασία του φόβου είναι πολύ περισσότερο αναπτυγμένη στους ανθρώπους, παρά στα άλλα ζώα.
Επιπροσθέτως, οι πολλές διαμάχες μέσα στην ανθρωπότητα και μέσα στην ίδια την οικογένεια κάθε ανθρώπου, για να μην αναφέρω τις διαμάχες μέσα στην κοινωνία και ανάμεσα στα έθνη, καθώς και οι εσωτερικές συγκρούσεις του ατόμου – όλες οι διαμάχες και οι αντιθέσεις προκύπτουν από τις διαφορετικές ιδέες και οπτικές, που φέρνει η ευφυΐα μας.
Δυστυχώς, λοιπόν, η ευφυΐα μπορεί μερικές φορές να δημιουργήσει εξαιρετικά δυστυχείς νοητικές καταστάσεις. Με αυτήν την έννοια, γίνεται άλλη μια πηγή της ανθρώπινης δυστυχίας. Την ίδια στιγμή όμως, νομίζω ότι τελικά η ευφυΐα είναι το εργαλείο, με το οποίο μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτές τις συγκρούσεις και τις διαφορές.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δαλάι Λάμα «Οι τέσσερις ευγενείς αλήθειες» από τις εκδόσεις ΣΩΜΑΝΟΥΣ
