Η ανατολίτικη έννοια του κάρμα αναφέρεται στις συνέπειες των πράξεών μας, που μεταφέρονται από τη μια ζωή στην άλλη – όχι σαν ανταμοιβή ή τιμωρία, αλλά για την εκπαίδευση της ψυχής μας.
Όμως, είτε πιστεύουμε στη μετενσάρκωση είτε όχι, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι θερίζουμε τις συνέπειες των πράξεων που σπείραμε σε τούτη τη ζωή. Αυτές οι συνέπειες πολλές φορές είναι άμεσες για μας.
Για παράδειγμα, ο Τζο βρίζει τον εργοδότη του, ο οποίος στη συνέχεια τον απολύει. Η Σάλι κάνει μια ηρωική πράξη και παίρνει βραβείο.
Ίσως πάλι αυτές οι συνέπειες να μην εμφανιστούν για χρόνια ή να εμφανιστούν με απροσδόκητες μορφές.
Υπάρχουν, για παράδειγμα, κάποιοι άνθρωποι που συμπεριφέρονται με σκληρότητα ή ανεντιμότητα και δεν συλλαμβάνονται ούτε τιμωρούνται. Οι συνέπειες των πράξεών τους όμως παίρνουν τη μορφή αυτοκαταστροφής, ασθενειών ή άλλων προβλημάτων που προκαλούνται από τις ενοχές.
Σε κάθε περίπτωση και με οποιαδήποτε μορφή κι αν εμφανιστούν οι συνέπειες, αργά ή γρήγορα, θερίζουμε ό,τι σπέρνουμε. Και μ’ αυτό τον τρόπο, μας διδάσκουν πιο αποτελεσματικά απ’ όσο οι ηθικές έννοιες, οι οποίες ποικίλλουν από τη μια εποχή στην άλλη ή από τον έναν πολιτισμό στον άλλον.
Υπάρχουν συνέπειες για τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας ή μόνο για τις πράξεις μας;
Για να το απαντήσουμε αυτό, ας εξετάσουμε πρώτα τα ζητήματα του ελέγχου και της ευθύνης.
Μπορούμε να έχουμε καρμικές συνέπειες για πράξεις που βρίσκονται μέσα στο φάσμα της δικής μας ευθύνης – και είμαστε υπεύθυνοι για ό,τι μπορούμε να ελέγξουμε. Ελέγχω σημαίνει κάνω κάτι να συμβεί θέλοντας ή έχοντας την πρόθεση να συμβεί. Δεν είμαι υπεύθυνος για τον καιρό, επειδή δεν μπορώ να τον κάνω να αλλάξει με τη θέλησή μου.
Αν παρατηρήσεις τον εαυτό σου και τη ζωή σου, θα δεις ότι, εκτός κι αν έχεις κάποια σπάνια ανικανότητα, μπορείς να ελέγξεις τη συμπεριφορά σου – τις πράξεις και τις κινήσεις σου.
Δεν είναι απαραίτητα εύκολο να ελέγχουμε τη συμπεριφορά μας όταν νιώθουμε θυμωμένοι, φοβισμένοι, θλιμμένοι ή εθισμένοι, όμως ούτε και τα συναισθήματα ούτε οι καταπιεστικές παρορμήσεις μας εμποδίζουν να έχουμε έλεγχο πάνω στις πράξεις μας.
Κατά συνέπεια, είμαστε υπεύθυνοι για τις συνέπειες, θετικές ή αρνητικές, που έρχονται από ό,τι κάνουμε ή λέμε, και αυτές τις συνέπειες θα θερίσουμε.
Παρά τις δημοφιλείς ρητορικές και τις ιδεαλιστικές στρατηγικές για θετική σκέψη, για «διόρθωση» των συναισθημάτων, ή για διάφορους άλλους τρόπους χειραγώγησης του εσωτερικού μας κόσμου, οι πράξεις μας είναι αυτές που οικοδομούν μια ζωή με σκοπό, και οι συνέπειες αυτών των πράξεων είναι οι πιο ισχυροί δάσκαλοι στη Γη.
Με το να δεχόμαστε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας όπως είναι, εστιάζοντας παράλληλα την προσοχή μας στην εποικοδομητική δράση, χτίζουμε ισχυρά θεμέλια για μια ζωή με σκοπό.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Dan Millman «ποιος είναι ο σκοπός σου;» από τις εκδόσεις Η Δυναμική της Επιτυχίας
