Γιατί η γιόγκα είναι πολλά παραπάνω από ένα είδος γυμναστικής για το ανθρώπινο σώμα;

Γιατί η γιόγκα είναι πολλά παραπάνω από ένα είδος γυμναστικής για το ανθρώπινο σώμα;

Παραδοσιακά στις ανατολικές χώρες η γιόγκα ήταν και είναι κάτι περισσότερο από έναν ακόμα τρόπο εκγύμνασης του σώματος. Είναι τρόπος ζωής που έπρεπε να αφορά όλες τις κουλτούρες. Η φιλοσοφία της γιόγκα έχει τις ρίζες της σε μια βαθιά κουλτούρα πρόληψης και υγείας που εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα και αυτό εξηγεί γιατί πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο προτιμούν τη γιόγκα. Αυτή η αρχαία μορφή άσκησης επικεντρώνεται στη δύναμη, την ευλυγισία και την αναπνοή για την ενίσχυση της σωματικής και ψυχικής ευεξίας. Εναρμονίζει το ανθρώπινο σώμα ως το ΌΛΟΝ. Τα κύρια χαρακτηριστικά της γιόγκα είναι οι στάσεις (asanas) που έχουν δημιουργηθεί για να εξισορροπούν την ροή της ενέργειας στο σώμα μας.

Πώς όμως εξισορροπούμε τη ροή ενέργειας στο σώμα μας κάνοντας γιόγκα;

Η ενέργεια του ανθρώπου κυκλοφορεί μέσα στο σώμα σε ειδικά κανάλια που ονομάζονται μεσημβρινοί. Αυτά τα κανάλια σχηματίζουν ένα ενεργειακό δίκτυο. Εάν το δίκτυο διαταραχθεί, θα παρουσιαστούν επιπλοκές, το σώμα δεν θα λειτουργεί πλέον με αρμονία. Πάνω σε αυτά τα κανάλια υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία μέσα από τα οποία γίνεται η επικοινωνία με τον μεσημβρινό. Δηλαδή είναι τα « κουμπιά» τόσο για την προς τα έξω έκφραση του μεσημβρινού είτε με τη μορφή συμπτωμάτων είτε όχι, αλλά και την προς τα έσω παρέμβαση στον μεσημβρινό.

Ένας μεσημβρινός αντιστοιχεί σε κάθε όργανο και κάθε ζευγάρι μεσημβρινών είναι 1 ζευγάρι yin -yang

Μεσημβρινός του πνεύμονα (yin) | Μεσημβρινός του παχέος εντέρου(yang) Μεσημβρινός του σπληνός (yin) | Μεσημβρινός του στομάχου (yang)
Μεσημβρινός της καρδιάς (yin) | Μεσημβρινός του λεπτού εντέρου (yang)
Μεσημβρινός του νεφρού (yin) | Μεσημβρινός της ουροδόχου κύστεως (yang)
Μεσημβρινός του περικαρδίου (yin) | Μεσημβρινός του τριπλού θερμαστή (yang)
Μεσημβρινός του ήπατος (yin) | Μεσημβρινός της χοληδόχου κύστεως (yang)

Τι συμβαίνει στο σώμα όταν διαταραχθεί ένας μεσημβρινός;

Για παράδειγμα ο μεσημβρινός του στομάχου εκτός από πολλές άλλες λειτουργίες, παίζει σημαντικό ρόλο στην πέψη του φαγητού. Χρησιμοποιεί ενέργεια για τη μεταφορά τροφής από το σπλήνα στο έντερο. Τα μπλοκαρίσματα σε αυτό το μεσημβρινό συχνά έχουν ως αποτέλεσμα και πεπτικά προβλήματα (π.χ. έλκος στομάχου) εκτός των άλλων ανισορροπιών. Το μπλοκάρισμα ενός ή περισσοτέρων μεσημβρινών μπορεί να εμφανιστεί σε ποικίλες μορφές επηρεάζοντας τη σωματική , την πνευματική αλλά και την συναισθηματική μας κατάσταση. Η γιόγκα συνδυάζει την αρχαία γνώση των ενεργειακών συστημάτων μας που προέρχονται και από την Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική με ειδικά προσαρμοσμένες asanas που βοηθούν εξαιρετικά στην εναρμόνιση των μεσημβρινών απελευθερώνοντας τυχόν μπλοκαρίσματα. Για κάθε μεσημβρινό υπάρχει μια επιλογή συγκεκριμένων asanas που στοχεύoυν στο ξεμπλοκάρισμα , την ελεύθερη ροή της ενέργειας , που έχει ως αποτέλεσμα τα βέλτιστα επίπεδα στην υγεία μας.

Οι nadis δηλαδή οι μεσημβρινοί, περιγράφηκαν από τους Ινδούς γιόγκι και δεν είναι τυχαία η παρακάτω φράση όπως αποτυπώθηκε από τον διάσημο δάσκαλο γιόγκα B.K.S. Iyengar

“ Η ΓΙΟΓΚΑ ΜΑΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΥΠΟΜΕΙΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΟΜΕΙΝΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΕΙ.”

B.K.S. IYENGAR

Υπάρχει και η άποψη ότι με την γιόγκα ενεργοποιούμε μόνο μυϊκές ομάδες. Πόσο αλήθεια είναι αυτό;

Η γιόγκα επικεντρώνεται στην ενεργοποίηση σημείων του σώματος που διαπερνούν οι μεσημβρινοί. Το σώμα αποτελείται σε μεγάλο μέρος από περιτονία (συνδετικός ιστός). Κάθε όργανο και ιστός στο σώμα συγκρατείται από την περιτονία. Η γιόγκα μπορεί να ενεργοποιήσει την περιτονία στο σώμα εξισορροπώντας την ενέργεια των εσωτερικών οργάνων και είναι ένας από τους τρόπους που απομακρύνει τυχόν εμπόδια στους μεσημβρινούς μας.

Έχετε σκεφτεί ποτέ πόσα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν στην υγεία σας κάνοντας λίγα λεπτά yoga την ημέρα;

Kατά καιρούς έχουν εμφανιστεί πολλές διαφορετικές μέθοδοι άσκησης , αλλά ουσιαστικά κανένα άλλο πρόγραμμα δεν έχει αντέξει στο χρόνο όσο η γιόγκα (πάνω από 5.000 χρόνια). Και αυτό γιατί η γιόγκα δεν στοχεύει μόνο στην ενίσχυση και εκγύμναση των μυών δηλαδή μόνο το σωματικό επίπεδο, αλλά συνδυάζει την ολιστική «προπόνηση» του μυαλού ,ψυχής κ σώματος ταυτόχρονα. Ο μοναδικός αυτός συνδυασμός βοηθάει στην εναρμόνιση όλων των πεδίων ώστε μαζί με ένα υγιές σώμα να υπάρχει και ανάλογη πνευματική ανύψωση. Άλλωστε όλοι οι αρχαίοι λαοί (συμπεριλαμβανομένων και των αρχαίων Ελλήνων) μέσα από την δική του φιλοσοφία ο καθένας, δήλωνε ότι « το σώμα είναι ο Ναός της Ψυχής». (Πλάτωνας)

Τι έχουν δείξει επιστημονικές έρευνες για τα οφέλη της γιόγκα σε επίπεδα βελτίωση ευεξίας;

Μελέτες έχουν δείξει οφέλη της γιόγκα σε συνολική εικόνα για τον οργανισμό , συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του άγχους, της ψυχικής – συναισθηματικής υγείας, της προαγωγής της υγιεινής διατροφής, του ύπνου και της σωστής στάσης του σώματος.

Τα 6 μεγαλύτερα οφέλη της γιόγκα

1. Βελτιώνει την αναπνευστική ικανότητα.

Η γιόγκα βασίζεται σε ασκήσεις αναπνοής, οι οποίες βοηθάνε στη βελτιστοποίηση της απόδοσης και στην διατήρηση των πνευμόνων και της καρδιάς σε άριστη κατάσταση , δηλαδή της ζωτικότητάς μας.

2. Βελτίωση της ποιότητας του ύπνου

Μελέτες έχουν δείξει ότι αυξάνει την έκκριση της μελατονίνης, της ορμόνης που ρυθμίζει τον ύπνο. Η έλλειψη ύπνου είναι αιτία για πολλά προβλήματα όπως μόνιμη κόπωση, μεταβολές στη διάθεση, αύξηση βάρους, καρδιαγγειακές παθήσεις και πολλές άλλες που ούτε καν φανταζόμαστε την πραγματική αιτία.

3. Mειώνει τα επίπεδα φλεγμονών στο σώμα

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που έκαναν γιόγκα είχαν χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονωδών δεικτών από όσους δεν έκαναν.

4. Αναπτύσσει την ελαστικότητα και τη μυϊκή δύναμη

Με τις διάφορες στάσεις σώματος (asanas) το σώμα ενεργοποιεί όλες τις μϋικές ομάδες και θα πρέπει να υποστηριχθεί από το ίδιο του το βάρος. Έτσι αυξάνεται σημαντικά ο μυϊκός τόνος χωρίς να προσπαθούμε να απομονώσουμε συγκεκριμένους μύες. Οι δυναμικές πρακτικές γιόγκα όπως Ashtanga και Vinyasa ενισχύουν την αντοχή και τη δύναμη του άνω κορμού και των ποδιών.

5. Μειώνει τα επίπεδα του άγχους και βελτιώνει τη διάθεση

Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να μειώνει την έκκριση της κορτιζόλης, της πρωταρχικής ορμόνης του στρες .Οι τεχνικές αναπνοής στις διάφορες asanas μπορούν επίσης να αυξήσουν τα επίπεδα οξυγόνου στον εγκέφαλο, κάτι που επηρεάζει την αίσθηση χαράς και ευτυχίας στην καθημερινή μας ζωή.

6. Μείωση σωματικού βάρους

Η απόκτηση βάρους είναι σημάδι ότι υπάρχουν ανισορροπίες στην καθημερινή ζωή ,ανεξαιρέτως αν προέρχονται από παθολογικές ή ψυχολογικές αιτίες. Ενας σημαντικός παράγοντας για την αύξηση του σωματικού βάρους είναι το υπερβολικό στρες. Η γιόγκα δίνει την δυνατότητα της επαφής με τον εσώτερο εαυτό μας και αυτό αυτόματα δίνει μια βαθιά αίσθηση χαλάρωσης στο σώμα και στο μυαλό, βοηθώντας μας έτσι να μην ψάχνουμε τη γαλήνη έξω από εμάς, δηλαδή στο υπερβολικό φαγητό.

Η γιόγκα είναι μια ασφαλής μέθοδος, όμως πριν από κάθε σωματική δραστηριότητα ,ιδιαίτερα αν αντιμετωπίζουμε κάποιο πρόβλημα υγείας θα ήταν φρόνιμο να συμβουλευόμαστε τον θεράποντα ιατρό μας. Σίγουρα θα μπορέσουμε να βρούμε το κατάλληλο είδος που μας ταιριάζει , αφού μπορεί να καλύψει τις ανάγκες από μικρά παιδιά μέχρι ανθρώπους πολύ μεγαλύτερης ηλικίας.

Η γιόγκα αναμφισβήτητα αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο αφού σήμερα ο άνθρωπος έχει στραφεί σε πιο φιλοσοφημένες πρακτικές, βοηθώντας τον οργανισμό να βρει την ισορροπία του σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο στο σωματικό. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε ότι η 21η Ιουνίου έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα της Γιόγκα!

Ⓒ | Φωτεινή Α. Μπουτούρη
Νευρο-ρεφλεξολόγος , Ολιστική Θεραπεύτρια