Στόχοι και σκοποί

Πολύ συχνά μας ρωτάνε γιατί δίνουμε τόσο μεγάλη σημασία σε αυτό το τομέα.

Η αλήθεια είναι ότι το θέμα των στόχων και των σκοπών ίσως να είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μας. Δηλαδή όσο και αν σκεφτώ, δύσκολα θα βρω κάτι που είναι πιο σημαντικό από αυτό και για αυτό το λόγο ασχολούμαστε τόσο πολύ.

Όταν κάποιος άνθρωπος δεν έχει ξεκάθαρους στόχους και ξεκάθαρο σκοπό για τη ζωή του, είναι πάρα πολύ πιο εύκολο και να παρασυρθεί και γενικότερα να παραπαίει σε οτιδήποτε βλέπει που λίγο «γυαλίζει» …λίγο του τραβάει τη προσοχή…  λίγο φαίνεται ενδιαφέρον, οπότε δεν προοδεύει πραγματικά προς κάτι που θα του δώσει μια βασική και ουσιαστική επιτυχία/ικανοποίηση. Είναι κάπως σαν να μην έχει νόημα η ζωή του. Οπότε γι αυτόν ακριβώς το λόγο, μας νοιάζει πάρα πολύ και να το βρούμε και να το ξεκαθαρίσουμε συνειδητά.

Γιατί, στην ουσία, όλοι μας έχουμε έναν βασικό σκοπό και αυτό είναι να είμαστε ευτυχισμένοι, να ζούμε ευτυχισμένοι  -- και δεν υπάρχει ευτυχία χωρίς να προοδεύεις προς έναν ουσιαστικό και αληθινό, για εσένα, σκοπό!

Από την άλλη, όλοι οι άνθρωποι έχουν πολλές ικανότητες και ένα τεράστιο δυναμικό που μπορούνε να δώσουνε πράγματα, να προσφέρουνε στην κοινωνία, στο σύνολο των ανθρώπων, στην ανθρωπότητα. Τώρα το ζήτημα είναι ότι όσο δεν το βρίσκουν αυτό, η ζωή τους θα φαντάζει δύσκολη, θα ζορίζονται, θα δημιουργείται έτσι μια αναστάτωση, θα έχουνε παράπονα, ενώ όταν το βρούνε αυτό, όλα ευθυγραμμίζονται.

Οι Ιάπωνες έχουν μια λέξη για αυτό και το λένε "Ikigai" κι αναφέρω τους Ιάπωνες γιατί είναι από τους ανθρώπους με ένα ιδιαίτερα υψηλό (-από τα υψηλότερα) προσδόκιμο ζωής μέσα από πολλές έρευνες που έχουν γίνει , και αυτό σημαίνει πάρα πολλά. Το να μπορείς να βρεις λοιπόν το σκοπό σου – τον βασικό σκοπό σου στη ζωή, σημαίνει πάρα πολλά πράγματα, γιατί όλοι έχουμε έναν, σίγουρα.

Θα έλεγα λοιπόν ότι ο νούμερο ένα σκοπός στη ζωή μας θα έπρεπε να είναι να βρούμε τον σκοπό μας. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Τώρα θα δανειστώ εδώ, έναν όρο που έχουνε στις επιχειρήσεις – στον επιχειρηματικό κόσμο ειδικά όταν έχει να κάνει με επιχειρήσεις start ups, και λέγεται "Η Αρχή Του Διαδρόμου" (The Corridor Principle). Τι σημαίνει αυτό, αν φανταστείς έναν διάδρομο, που έχεις να προχωρήσεις, έχει πάρα πολλές πόρτες αριστερά και δεξιά, η λογική λοιπόν είναι ότι αν ψάχνεις κάτι, θα ανοίξεις τις πόρτες την μια μετά την άλλη, και μετά θα μπορείς να ξέρεις, αφού δεις τι έχει η κάθε μια μέσα.  Η μία μπορεί να σου βγάλει μια πολύ κακή οσμή, ας πούμε. Η άλλη μπορεί να έχει να δεις κάτι που να μην σου αρέσει καθόλου. Η τρίτη μπορεί να φανεί ότι είναι κάτι που έχει κάποιο ενδιαφέρον, αλλά τελικά αν ασχοληθείς με αυτό να είναι αδιάφορο. Σημασία έχει ότι όσο ανοίγεις τις πόρτες δίνεις την ευκαιρία στον εαυτό σου να βρει αυτό που ψάχνει. Τι σημαίνει αυτό λοιπόν, όσο αφορά τους στόχους και τους σκοπούς μας? Σημαίνει, ότι σίγουρα κανένας δεν θα βρει το σκοπό του, με το να κάθεται στο κρεβάτι του ή στο καναπέ του σπιτιού του.

Χρειάζεται να μπει στη λογική, να ανοίξει τις πόρτες – εντός και εκτός εισαγωγικών - και αυτό απαιτεί κάποια δράση.

Παρατηρούμε ότι οι άνθρωποι δυσκολεύονται να βρουν τον σκοπό τους και αυτό γίνεται για διαφορετικούς λόγους.

Ένας πολύ βασικός, πάρα πολύ βασικός, είναι ότι ακολουθούν τους σκοπούς άλλων ανθρώπων. Δηλαδή η ζωή τα φέρνει έτσι που οι ίδιοι οι άνθρωποι δεν έχουν κάτσει να ψάξουν, να αναζητήσουν συνειδητά, να δουλέψουν με τον εαυτό τους, οπότε δανείζονται σκοπούς από γονείς… από δασκάλους… από κάποιον μέντορα ίσως, οπότε ακολουθούν έναν δρόμο που λίγο-πολύ τους δόθηκε, χωρίς να το ψάξουνε οι ίδιοι.  Αυτό δεν αφήνει σε κανέναν ωραία αίσθηση ή αίσθηση ικανοποίησης. Αντιθέτως μάλιστα, αφήνει μερικές φορές και μια παράξενη αίσθηση αποτυχίας, πολύ απροσδιόριστη.

Ένας άλλος λόγος είναι ότι οι άνθρωποι έχουνε έναν φόβο για το άγνωστο, αυτό που λέγαμε πριν για το διάδρομο και τις πόρτες, όσο δεν ανοίγεις “πόρτες”, ξέρεις το πλαίσιο που βρίσκεσαι. Μπορεί να μην είσαι ικανοποιημένος, αλλά το ξέρεις. Κάθε φορά που ανοίγεις μια πόρτα, χρειάζεται έστω και λίγο θάρρος, για να πιάσεις το πόμολο και να ανοίξεις. Αυτό λοιπόν το θάρρος λείπει σε αρκετές περιπτώσεις. Ξυπνάει ο φόβος της αποτυχίας και της απόρριψης, που είναι πολύ δυνατοί φόβοι. Οπότε προκειμένου να δοκιμάσουν κάτι και αυτό να μην είναι επιτυχία, μερικές φορές επιλέγουν να μην δοκιμάσουν καθόλου. Είναι λίγο παράλογο αυτό, αλλά συμβαίνει.

Και για έμενα ένας πολύ σημαντικός λόγος που το βλέπω διαρκώς, και κυρίως στις προσωπικές συνεδρίες, είναι ότι οι άνθρωποι μπερδεύουν την εύρεση του σκοπού τους με την ευχαρίστηση. Και πολύ συχνά ασχολούνται με την πρόσκαιρη ικανοποίηση και την ευχαρίστηση και τους διαφεύγει ένα πολύ βασικό σημείο, ότι δεν μπορείς να είσαι ευτυχισμένος, χωρίς αυτή την π-ρ-ό-ο-δ-ο προς έναν προσωπικό σημαντικό σκοπό.

Η ευτυχία είναι απολύτως συνυφασμένη με την εύρεση και την πορεία μας προς έναν βασικό σκοπό.  Γιατί; Γιατί δεν είναι αυτή κάθε αυτή η ευχαρίστηση τού “πέτυχα τον σκοπό μου”. Είναι το “ποιος γίνεσαι”…. πόσο καλύτερος γίνεσαι στην πορεία που διανύεις για να πετύχεις τελικά αυτόν το βασικό σκοπό. Και αυτό είναι  πάρα πολύ σημαντικό.

Η μεγαλύτερη αξία και ικανοποίηση, η αίσθηση της πληρότητας στη ζωή, δεν έρχεται από αυτό που θα πετύχουμε αλλά από αυτό που γινόμαστε στην διαδρομή που κάνουμε για να πετύχουμε αυτό που θέλουμε. Αυτό που γινόμαστε, καταφέρνοντας συνεχώς να ανακαλύπτουμε κι άλλες ικανότητες και μαγικές δυνάμεις που μας κάνουν τόσο πιο δυνατούς, τόσο πιο ικανούς και τόσο πιο καλούς, και τελικά τόσο πιο ευτυχισμένους και αυτό είναι το πιο σημαντικό από όλα.

Έλενα Αλεβιζοπούλου