Το να μάθουμε να παίρνουμε αποφάσεις θα έπρεπε να το διδασκόμαστε. Ευκαιρίες υπάρχουν. Στο λύκειο, για παράδειγμα, πολλοί καθηγητές δίνουν στους μαθητές τους την «επιλογή» ανάμεσα σε πολλά θέματα εκθέσεων με στόχο να τους προτρέψουν ν’αποφασίσουν, και μάλιστα γρήγορα.
Θα μπορούσαν να πουν στους μαθητές τους: «Μην επιλέξετε ένα θέμα γιατί είναι καλό. Το θέμα θα γίνει καλό από τη στιγμή που θα το επιλέξετε».
Μ’ αυτόν τον τρόπο βοηθούν τους μαθητές που δεν έχουν αυτοπεποίθηση και χάνουν χρόνο προσπαθώντας να «επιλέξουν» το θέμα τους, ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά, σαν να υπήρχε κάποιος ιδιαίτερος λόγος ώστε να καταλήξουν στο ένα και όχι στο άλλο.
Πώς να εξηγήσουμε, λοιπόν, ότι ακόμα και στην εποχή μας ένας ιθύνων της πολιτικής ή της οικονομίας με μεταπτυχιακά και διδακτορικά διπλώματα δεν έχει παρακολουθήσει ποτέ ούτε ένα μάθημα σχετικά με τη λήψη αποφάσεων;
Φυσικά στις σχολές πολιτικών επιστημών τέτοια μαθήματα υπάρχουν, όμως είναι προαιρετικά. Τα τελευταία χρόνια σχετικά μαθήματα έχουν εμφανιστεί και στις σχολές διοίκησης επιχειρήσεων, συχνά με τον τίτλο «επιστήμες αποφάσεων», κάτι που δημιουργεί σύγχυση της έννοιας της απόφασης με την έννοια της επιλογής.
Διαβάστε επίσης: Το σώμα μας, είναι το αποτέλεσμα των σκέψεών μας
«Η τέχνη της επιλογής» θα ήταν μάλλον καλύτερος τίτλος….
Ας μάθουμε στα παιδιά μας, όσο το δυνατόν νωρίτερα, τη διαφορά ανάμεσα στην επιλογή και στην απόφαση. Ας τους πούμε ότι δεν υπάρχει λόγος να ξεπεράσουν όλες τις αμφιβολίες τους για να μπορέσουν να πάρουν μια απόφαση. Ότι η αμφιβολία τους μπορεί να γίνει ελευθερία. Ας τους θυμίσουμε ότι όλοι αυτοί οι ήρωες που συνέβαλαν στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους δεσμεύτηκαν χωρίς να είναι βέβαιοι για το αποτέλεσμα: ο Γκάντι, ο Ντε Γκολ, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είχαν την τόλμη να αντιμετωπίσουν το αβέβαιο.
Ας μάθουμε στα παιδιά μας ότι έχουν αυτή τη δύναμη, ότι μπορούν να επιβληθούν στην αβεβαιότητα. Και αυτό πρέπει να το κάνουν ακόμα και με τα απλά πράγματα.
Όταν διστάζουν ανάμεσα σε δύο δώρα, σε δύο εκδηλώσεις, σε δύο φίλους, ας τους πούμε με απόλυτη ειλικρίνεια:
«Πήγαινε, προχώρα, έλα. Δεν θα έχεις περισσότερα στοιχεία ούτε σε δέκα λεπτά ούτε αύριο. Κι έπειτα, αν δεν το κάνεις εσύ, θα το κάνει κάποιος άλλος. Τι προτιμάς; Ό,τι και να συμβεί, ακόμα κι αν κάνεις λάθος, ή εμπειρία θα σου μάθει κάτι. Να πιστεύεις στον εαυτό σου και στην ίδια τη ζωή».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Charles Pepin «Η Φιλοσοφία της Αυτοπεποίθησης» από τις εκδόσεις Διόπτρα