Όταν κοιτάζεις σε βάθος ένα φύλλο χαρτί, βλέπεις ότι είναι γεμάτο από ό,τι υπάρχει στο σύμπαν: τη λιακάδα, τα δέντρα, τα σύννεφα, τη γη, τα ορυκτά, τα πάντα – εκτός από ένα πράγμα.
Του λείπει μόνο ένα πράγμα: ο διακριτός εαυτός.
Το φύλλο χαρτί δεν μπορεί να υπάρξει από μόνο του. Πρέπει να συν-υπάρξει με ό,τι άλλο υπάρχει στο σύμπαν. Γι΄αυτό η λέξη συν-υπάρχω είναι πιο χρήσιμη από τη λέξη υπάρχω.
Το φύλλο χαρτί δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη λιακάδα, χωρίς το δάσος. Το φύλλο χαρτί πρέπει να συνυπάρχει με τη λιακάδα, να συν-υπάρχει με το δάσος.
Αν ρωτούσες πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος, πώς άρχισε να υπάρχει, ο Βούδας θα σου απαντούσε με πολύ απλά λόγια: «Αυτό υπάρχει επειδή υπάρχει εκείνο. Αυτό δεν υπάρχει επειδή δεν υπάρχει εκείνο».
Επειδή υπάρχει το δέντρο, υπάρχει το φύλλο χαρτί. Δεν μπορείς να υπάρξεις από μόνος σου. Πρέπει να συν-υπάρχεις με ό,τι άλλο υπάρχει στο σύμπαν. Αυτή είναι η φύση της συν-ύπαρξης.
Αν είσαι εγκλωβισμένος στην ιδέα του διακριτού εαυτού, νιώθεις πολύ έντονο φόβο. Αλλά αν κοιτάξεις σε βάθος και μπορέσεις να διακρίνεις τον «εαυτό» σου παντού γύρω σου, αυτός ο φόβος θα χαθεί.
Ως μοναχός, ασκούμαι καθημερινά σ΄αυτό. Δεν παραδίδω απλώς μαθήματα. Μπορώ να δω τον εαυτό μου στους μαθητές μου. Με βλέπω στους προγόνους μου. Βλέπω τη συνέχειά μου παντού γύρω μου στο παρόν.
Προσπαθώ καθημερινά να μεταδώσω στους μαθητές μου ό,τι καλύτερο πήρα από τους δασκάλους μου και από την άσκησή μου.
Δεν πιστεύω πως κάποια μέρα θα σταματήσω να υπάρχω.
Είπα στους φίλους μου ότι ο εικοστός πρώτος αιώνας είναι ένας λόφος, ένας πανέμορφος λόφος που θα ανεβούμε όλοι μαζί, ως κοινότητα· θα είμαι μαζί τους σε όλη τη διαδρομή.
Αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα για μένα, διότι βλέπω όλους τους άλλους μέσα σ’ εμένα και τον εαυτό μου μέσα σε όλους τους άλλους.
Αυτό συμβαίνει όταν κοιτάζεις σε βάθος, όταν συγκεντρώνεσαι στο κενό, όταν συν-υπάρχεις.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Thich Nhat Hanh «Φόβος» από τις εκδόσεις ΑΙΩΡΑ