Η γυναίκα σφάδαζε από τους πόνους της γέννας, οι φωνές έβγαιναν από μέσα της σαν να την έκοβαν στα δύο. Στο προσκεφάλι της, ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης το μόνο που μπορούσε να κάνει για να της απαλύνει τον πόνο ήταν αν της δώσει να μασήσει μερικές φλούδες από κορμό ιτιάς, ενός δέντρου που βρισκόταν παντού.
Μη γελάσετε μ’ αυτό το πρωτόγονο γιατροσόφι, διότι ο μεγάλος Ιπποκράτης έδωσε στην έγκυο ό,τι ακριβώς δίνει και σήμερα ένας σύγχρονος γιατρός. Ασπιρίνη.
Από το βασικό συστατικό του κορμού της ιτιάς, το σαλικυλικό οξύ, γεννήθηκε η διάσημη ασπιρίνη.
Ο Ιπποκράτης είχε παρατηρήσει την καταπραϋντική δράση του δέντρου από τον 5ο αιώνα π.Χ., χρειάστηκε όμως να περάσουν πολλά χρόνια για να φτιαχτεί το διασημότερο παυσίπονο όλων των εποχών και να πάρει τη μορφή που όλοι ξέρουμε σήμερα.
Η αμέσως επόμενη αναφορά στο σαλικυλικό οξύ γίνεται εκατοντάδες χρόνια αργότερα, από ένα Βρετανό ιερωμένο.
Το 1763 ο Έντμουντ Στόουν σύστηνε στους πιστούς, όταν έχουν αφόρητους πόνους, να μασάνε φλοιό από δέντρα ιτιάς. Αργότερα οι επιστήμονες θα ανακαλύψουν ότι το σαλικυλικό οξύ είναι δυνατό παυσίπονο, που μπορεί να προστατεύει ταυτόχρονα τον ανθρώπινο οργανισμό από τις μολύνσεις.
Δυστυχώς όμως, το οξύ ήταν εξαιρετικά διαβρωτικό για το στομάχι. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που όταν το χρησιμοποιούσαν έκαναν εμετό.
Μέχρι το 19ο αιώνα είχαν γίνει πολλές προσπάθειες για να χρησιμοποιηθεί το συγκεκριμένο οξύ στην ιατρική και να βρεθούν τρόποι για να περιοριστούν οι παρενέργειές του.
Εντελώς τυχαία, το 1853, ο Γάλλος χημικός Σαρλ Φρεντερίκ Γκέρχαρντ προκάλεσε τη χημική ένωση του σαλικυλικού οξέως με το χλωρίδιο του ακετυλίου.
Είχε δημιουργήσει χωρίς να το ξέρει, την ασπιρίνη.
Όμως, τον τίτλο του πατέρα της ασπιρίνης τον έχασε, επειδή δεν συνέχισε την παραγωγή της, θεωρώντας τη διαδικασία της ένωσης ιδιαίτερα περίπλοκη.
Τον τίτλο πήρε λίγα χρόνια αργότερα, το 1897, ο χημικός Φέλιξ Χόφμαν, ο οποίος δούλευε για τη γερμανική φαρμακοβιομηχανία Bayer.
Διαβάστε επίσης: Ελαιόλαδο: Το “χρυσό υγρό” που έχει συνδεθεί πιο στενά με την Ελλάδα και τα αναρίθμητα οφέλη του
Ο Χόφμαν πήγε στο διευθυντή της εταιρείας να του παρουσιάσει υπερήφανος τα αποτελέσματα των ερευνών του, όμως ο Χάινριχ Ντρέσσερ απέρριψε ως άχρηστο και πιθανόν επικίνδυνο το φάρμακο που έμελλε να μετατρέψει τη μικρή φαρμακευτική εταιρεία σε κολοσσό.
Εξαιτίας της ηρωίνης, η οποία πρωτοκυκλοφόρησε ως σιρόπι βήχα, η Bayer είχε χάσει κάθε ενδιαφέρον για τη δεύτερη ανακάλυψη του Χόφμαν, την ασπιρίνη.
Η αναγνώριση του φαρμάκου ήρθε από τους ίδιους τους ασθενείς. Τότε μόνο θέλησε η Bayer να ρίξει και μια δεύτερη ματιά στην ασπιρίνη.
Σύντομα ο Χόφμαν είδε την ανακάλυψή του να θεριεύει, αυτός όμως δεν είχε σκεφτεί να την κατοχυρώσει, έτσι η ασπιρίνη άρχισε να αποφέρει κέρδη στη βιομηχανία και όχι στον ίδιον.
Η Bayer κατοχύρωσε το φάρμακο το Μάρτιο του 1899, ο Χόφμαν δεν πήρε ούτε μία δεκάρα από τα κέρδη, αντιθέτως αποσύρθηκε και σπούδασε στην Ελβετία ιστορία της τέχνης.
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο καταναλώνονται στις ΗΠΑ 80.000.000.000 ταμπλέτες, και 50.000.000.000 στην Ευρώπη.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Καμπουράκη «Μια Σταγόνα Ιστορίας» από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
