Μια κρίση σε ένα ζευγάρι είναι συχνά ευκαιρία να κατανοήσουν και οι δυο καλύτερα τι φιλοδοξούν, σε ποια βάση μπορούν – ή δεν μπορούν – να είναι ευτυχισμένοι μαζί.
Και τι είναι η κατάθλιψη, αν όχι πρόσκληση, ιδιαίτερα επώδυνη, ώστε να ανοίξει ένα παράθυρο σε αυτό που δεν θέλουμε να δούμε;
Ίσως να είναι αυτή όντως η λειτουργία της κατάθλιψης. Μας αναγκάζει να σταματήσουμε και να αναρωτηθούμε για τους εαυτούς μας, για το χάσμα μεταξύ του τρόπου ύπαρξής μας και των προσδοκιών μας, για τις αρνήσεις μας, για τις υποσυνείδητες επιθυμίες μας.
Πόσοι από εμάς δεν έχουν αναρωτηθεί για το υποσυνείδητό τους πριν γνωρίσουν αυτή την ψυχική κατάρρευση;
Φαίνεται ότι είναι απαραίτητο, επίσης, κάτι να μη λειτουργεί για να αποφασίσουμε να αναρωτηθούμε «πώς λειτουργεί».
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης δείχνουν ότι «κάτω από το καπό» της συνείδησης υπάρχει κάτι που χρειάζεται να αποσαφηνιστεί, να αποκωδικοποιηθεί, να ακουστεί. Αυτό, λοιπόν, μπορεί να είναι η αρχή μια υγιούς περιπέτειας, η αρχή μιας ψυχανάλυσης που θα μας κάνει πιο συνειδητούς, πιο διαυγείς, με μια λέξη πιο σοφούς. Η κατάθλιψη θα είναι ο «καιρός», η στιγμή για να ανοίξει το παράθυρο στο αίνιγμα της εσωτερικότητάς μας.
Διαβάστε επίσης: Οι δύσκολες στιγμές φέρνουν στο φως την πραγματική μας φύση
Αν οι πολλαπλές κρίσεις που χαρακτηρίζουν την ιστορία του καπιταλισμού φαίνονται και αυτές ως παράθυρα που ανοίγουν στην πραγματικότητα του καπιταλισμού, το γεγονός και μόνο της επανάληψής τους δείχνει ότι δεν είναι τόσο εύκολο να αναλύσουμε τι αποκαλύπτουν.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα την κρίση των δανείων του 2008. Ταχεία εξάπλωση και παγκόσμια μετάδοση της χρηματοπιστωτικής κρίσης στην πραγματική οικονομία, έκρηξη της κερδοσκοπικής φούσκας….
Όλα αυτά σίγουρα θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί….
Παρά τις διαφορές, μοιάζει σε τόσα πολλά σημεία με το χρηματιστηριακό κραχ του 1929, ώστε να μπορούμε να σχεδιάσουμε μια εξέλιξη της επιστήμης των οικονομικών.
Οι οικονομολόγοι θα ήθελαν να είναι σαν τους μηχανικούς της αεροναυτικής. Να είναι σε θέση να αυξήσουν τη σταθερότητα και την αξιοπιστία των συστημάτων τους μετά από κάθε ατύχημα. Αλλά στον τομέα τους, η πρόοδος είναι πιο αμφισβητήσιμη.
Είναι μια ευκαιρία να θυμηθούμε ότι συνεχώς πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση, σε εγρήγορση, να συλλαμβάνουμε πραγματικά τις κρίσεις ως ευκαιρίες για να μάθουμε. Αυτό δεν συμβαίνει απλώς και μόνο επειδή το παράθυρο ανοίγει, αλλά επειδή είμαστε έτοιμοι να αντιληφθούμε τι μας δείχνει.
Αυτά συμβαίνουν στο σώμα ή στην ψυχή, στο προσκήνιο της ιστορίας ή στην προσωπική ζωή. Οι κρίσεις κομματιάζουν την πραγματικότητα. Ξαφνικά προσφέρεται στα μάτια μας αυτό που ήταν κρυμμένο. Αυτό συνοψίζει και ο στίχος του Γερμανού ποιητή Χέλντερλιν: «Στον κίνδυνο μεγαλώνει και η δυνατότητα σωτηρίας».
Είναι, επίσης, απαραίτητο για να αναγνωρίσουμε «τη σωτηρία», να ξέρουμε να κρατάμε τα μάτια μας ανοιχτά.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Charles Pepin «Η Ομορφιά της Αποτυχίας» από τις εκδόσεις Διόπτρα