Η ιδιαίτερη μαγεία του ελεύθερου χρόνου δεν βρίσκεται μόνο στο πόσα αμέτρητα πράγματα μπορούμε να επιλέξουμε να κάνουμε, αλλά και στο πόσο αυτά μπορούν, με έναν διακριτικό και αυθόρμητο τρόπο, να επηρεάσουν όλους τους τομείς της ζωής μας, μα κυρίως την ψυχική και σωματική μας ευεξία. Ποια είναι τα δικά σας χόμπι; Αν η απάντηση είναι ότι δεν έχετε κανένα λόγω έλλειψης χρόνου, μετά την ανάγνωση αυτού του άρθρου, μάλλον θα αναθεωρήσετε άμεσα τον τρόπο οργάνωσης της ζωής σας.
Χόμπι είναι αυτό που επιδιώκουμε να κάνουμε στον ελεύθερό μας χρόνο. Το κλασικό λεξικό της Οξφόρδης το ορίζει ως «μια αγαπημένη δραστηριότητα που κάποιος επιλέγει για απόλαυση και που δεν έχει σχέση με την κανονική του εργασία». Τα χόμπι καλλιεργούνται μέσω μιας συνεχούς, συστηματικής διαδικασίας και δεν ενέχουν κανένα υλικό ή οικονομικό όφελος. Η επιλογή ενός συγκεκριμένου χόμπι μαρτυρά πολλά για την προσωπικότητα ενός ατόμου, για τα ενδιαφέροντα, τα ταλέντα και τον χαρακτήρα του.
Υπάρχει μια γενική πεποίθηση ότι μόνο όσοι κάνουν μια ήσυχη, ξεκούραστη ζωή έχουν την «πολυτέλεια» να απολαμβάνουν κάποιο χόμπι. Ωστόσο, οι άνθρωποι που έχουν πολυάσχολη και στρεσογόνα καθημερινότητα είναι αυτοί που έχουν και μεγαλύτερη ανάγκη για τέτοιες δραστηριότητες, περισσότερο και από τον μέσο άνθρωπο. Κι αυτό γιατί αν και πιστεύεται ότι μια τέτοια ενασχόληση προσθέτει στην κούραση της ημέρας, τελικά το ακριβώς αντίθετο είναι αυτό που συμβαίνει. Ποια είναι όμως ακριβώς η σημασία και τα οφέλη της εποικοδομητικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου;
Γιατί χρειαζόμαστε τα χόμπι;
• Ξεκούραση και εμπειρία ροής:
Σίγουρα όλοι χρειαζόμαστε λίγο χρόνο χαλάρωσης στον καναπέ μας με μια ταινία ή απλά χαζεύοντας την τηλεόραση, αλλά αυτός ο παθητικός τύπος χαλάρωσης, δεν συγκρίνεται με την ενεργητική ενασχόληση με κάτι που μας γεμίζει. Τα χόμπι μάς χαρίζουν μια μοναδική εμπειρία, που ονομάζεται ροή, την οποία νιώθουμε όταν ο χρόνος κυλάει γρήγορα χωρίς να τον καταλαβαίνουμε, όταν βυθιζόμαστε τόσο πολύ σε αυτό που κάνουμε και δεν έχουμε συνείδηση του χώρου και του χρόνου, παρά μόνο της ικανοποίησης. Όταν αρχίζουμε να νιώθουμε ροή, αρχίζουμε και να την επιζητάμε όλο και περισσότερο, αφού μέσω αυτής νιώθουμε ο εαυτός μας.
• Αποτελεσματικότερη οργάνωση του χρόνου μας:
Όταν η καθημερινότητά μας διέπεται μόνο από την εργασία μας, χωρίς κανένα χρονικό όριο και πρόγραμμα, καταλήγουμε να δουλεύουμε από το πρωί μέχρι το βράδυ, χωρίς χρόνο για τον εαυτό μας. Η τακτική ενασχόληση με ένα χόμπι απαιτεί και την αυστηρή δόμηση του χρόνου μας, έτσι ώστε να υπάρχει περιθώριο γι’ αυτό. Κι έτσι χωρίς να το καταλαβαίνουμε, είμαστε εμείς που δημιουργούμε ελεύθερο χρόνο, εκεί που ήμασταν πεπεισμένοι πως δεν υπήρχε. Η οργάνωση αυτή ενθαρρύνει την ισορροπία ανάμεσα στην εργασιακή, την οικογενειακή και την προσωπική πλευρά της ζωής σας.
• Ενίσχυση κοινωνικών δεσμών και γνωριμιών:
Ακόμη και τα πιο μοναχικά χόμπι διευρύνουν την κοινωνική μας ζωή· για παράδειγμα, αν αγαπάτε να διαβάζετε βιβλία, είναι δεδομένο ότι η ανάγνωση ως χόμπι προσθέτει βαθύτερα επίπεδα στην ταυτότητά σας και στην αυτοεκτίμησή σας. Η οξύτητα της σκέψης σας και η πνευματική σας διαύγεια σας κάνουν ενδιαφέροντες και επιθυμητούς σε μια παρέα. Όταν τα χόμπι αφορούν σε αθλήματα, η κοινωνικοποίηση γίνεται μια αυθόρμητη διαδικασία και ο ελεύθερος χρόνος ακόμα πιο ευχάριστος.
• Εκπαιδευτική αξία:
Θα εκπλαγείτε με το πόσο επιμορφωτικό αποδεικνύεται ένα χόμπι. Η εξάσκηση οδηγεί στην τελειότητα και η επανάληψη είναι μήτηρ πάσης μαθήσεως. Η εμπειρία, οι δεξιότητες και οι γνώσεις που αναπτύσσουμε κατά την τακτική ενασχόλησή μας με ένα χόμπι δε μένουν μόνο στα πλαίσια του ελεύθερου χρόνου μας, αλλά κατακλύζουν και τις υπόλοιπες εκφάνσεις της ζωής μας. Επιπλέον, αν είστε γονιός, είναι εξαιρετικά πολύτιμο να δίνετε το καλό παράδειγμα στα παιδιά σας, εμπνέοντάς τα να επενδύουν και εκείνα σε μια αγαπημένη δραστηριότητα, αφού μόνο έτσι θα ανακαλύψουν τις δικές τους κλίσεις και ταλέντα.
• Οφέλη στη σωματική και ψυχική μας υγεία:
Είναι πολυάριθμες οι έρευνες που έχουν καταλήξει στο ότι η αφοσίωση σε δραστηριότητες που μας προσφέρουν ικανοποίηση και απόλαυση σχετίζονται με μειωμένη αρτηριακή πίεση, επίπεδα κορτιζόλης, χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος, λιγότερα αυχενικά προβλήματα και ενοχλήσεις στη μέση, που προκαλούνται από την καθιστική ζωή και την ακινησία. Και βεβαίως τα χόμπι συνδέονται με υψηλότερα επίπεδα θετικής ψυχικής διάθεσης και μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης και αγχώδους διαταραχής, άμεση συνέπεια της απελευθέρωσης του στρες. Τα χόμπι λοιπόν κάνουν καλό τόσο στον οργανισμό μας, όσο και στο νου μας.
Τι θα επιλέγατε λοιπόν να κάνετε στον ελεύθερό σας χρόνο; Η επιλογή ενός χόμπι δεν είναι για όλους μια εύκολη υπόθεση. Δεν μπορείτε να εξαναγκάσετε τον εαυτό σας να ξεκινήσει κάτι. Και σίγουρα μπορεί να αποδειχθεί μια περίπλοκη διαδικασία για κάποιον που δεν έχει εξερευνήσει τα προσωπικά του ενδιαφέρονται και προτιμήσεις. Όμως, αν και δύσκολο, είναι εξαιρετικά συναρπαστικό αυτό το ταξίδι της αυτοανακάλυψης. Ζωγραφική, φωτογραφία, χορός, πεζοπορία ή ποδόσφαιρο; Απολαμβάνετε περισσότερο τις πιο μοναχικές δραστηριότητες ή προτιμάτε να τις μοιράζεστε με άλλους; Τολμήστε το και δοκιμάστε τα μέχρι να νιώσετε εκείνο ή εκείνα τα χόμπι που γεμίζουν την καρδιά σας με ικανοποίηση και σας χαρίζουν ψυχική ευεξία!
