Όλοι οι δικτάτορες που πέρασαν από την παγκόσμια ιστορία ήταν κατά βάση ηλίθιοι. Ένα πράγμα όμως γνώριζαν πολύ καλά.
Ένα πλήθος αγράμματων και αμαθών υπηκόων κυβερνάται ευκολότερα από έναν λαό που διαβάζει.
Η συστηματική λογοκρισία, η απαγόρευση των βιβλίων και η καύση τους είναι η συνήθης πρακτική ηγεμόνων και δικτατόρων σε όλη την πορεία της ιστορίας μας.
Το 411 π.Χ. κάηκαν στην Αθήνα τα έργα του Πρωταγόρα. Το 213 π.Χ. ο Κινέζος αυτοκράτορας Σι Χουάγκ Τι έκαψε όλα τα βιβλία της επικράτειάς του.
Οι Μακκαβαίοι, κατά τη διάρκεια της εξέγερσής τους το 168 π.Χ., έκαψαν την Ιουδαϊκή Βιβλιοθήκη της Ιερουσαλήμ.
Ο Καλιγούλας διέταξε να καούν όλα τα βιβλία του Ομήρου, του Βιργίλιου και του Λίβιου.
Ο Αύγουστος εξόρισε τον Οβίδιο και τον Κορνήλιο Γάλλο, απαγορεύοντας τα βιβλία με την ποίησή τους.
Το 303 ο Διοκλητιανός καίει όλα τα χριστιανικά βιβλία στη Ρώμη.
Στις 10 Μαΐου του 1933 έγινε η μεγαλύτερη καύση βιβλίων στην ιστορία, εφόσον η καύση της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας δεν έχει αποδειχθεί ιστορικά.
Σε μια πλατεία του Βερολίνου,ο υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ, Πάουλ Γιόζεφ Γκέμπελς, έβγαλε λόγο μπροστά σε εκατό χιλιάδες Βερολινέζους, που ούρλιαζαν ευτυχισμένοι γύρω από μια τεράστια φωτιά που έκαιγε είκοσι χιλιάδες βιβλία.
«Απόψε κάνετε πολύ καλά που ρίχνετε στην πυρά αυτά τα ανοσιουργήματα του παρελθόντος. Είναι μια πανίσχυρη, τεράστιας σημασίας συμβολική πράξη, που δηλώνει σε όλο τον κόσμο ότι το παλιό πνεύμα πέθανε» έλεγε ο Γκέμπελς, συμπληρώνοντας: «Από τούτες τις στάχτες θα αναδυθεί ο φοίνικας του πνεύματος».
Οι κάμερες κατέγραψαν σε άσπρο και μαύρο διαβολικές φιγούρες με αγκυλωτούς σταυρούς στο μπράτσο να ρίχνουν στις φλόγες τον Στάινμπεκ, τον Μαρξ, τον Ζολά, τον Χέμινγουεϋ, τον Αϊνστάιν, τον Προυστ, τον Γουέλς, τον Κάφκα, τους Χάινριχ κα Τόμας Μαν, τον Τζακ Λόντον, τον Μπρεχτ και τον Φρόυντ.
Ο Χανς Πάουκερ, που παραβρέθηκε στη φρικτή αυτή πράξη, θυμάται ένα λογοκριτή ο οποίος έβγαζε λόγο για κάθε συγγραφέα του οποίου το βιβλίο έριχνε στο φλεγόμενο σωρό.
«Πολεμώντας την υπερβολή των υποσυνείδητων ορμών, η οποία βασίζεται στην καταστροφική ανάλυση του ψυχισμού, στο όνομα της ευγένειας της ανθρώπινης ψυχής, καταδικάζω στις φλόγες τα έργα του Σίγκμουντ Φρόυντ» φώναζε ενώ πετούσε στις φλόγες τα βιβλία του πατέρα της ψυχανάλυσης.
Και κάτι τελευταίο. Ο Αουγκούστο Πινοσέτ, μόλις έριξε τον Αλλιέντε το ’73 στη Χιλή και ανέλαβε δικτάτορας, ξέρετε ποιο βιβλίο απαγόρευσε πρώτο στη χώρα;
Το «Δον Κιχώτης» του Θερβάντες.
Τι βλακεία, τι τύφλωση και πόσο μάταιος κόπος κάποιων να καταργήσουν το παρελθόν, να ακυρώσουν την ιστορία και να βάλουν μέσω αυτών των πράξεων οδόφραγμα στο μέλλον που έρχεται καταπάνω τους…..
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Καμπουράκη «Μια Σταγόνα Ιστορίας» από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
