Αν πιστεύετε ότι ο σκοπός της ανθρώπινης ζωής είναι η μεγιστοποίηση της ευτυχίας, τότε είστε δυνάμει αριστοτελικοί.
Αν ο σκοπός της ανθρώπινης ζωής είναι η ευτυχία, ο τρόπος κατάκτησής της είναι να σκεφτόμαστε έντονα πώς να ζούμε καλά (ευ ζην) ή να είμαστε ζωντανοί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτό απαιτεί συνειδητή συνήθεια, για την οποία ο Αριστοτέλης δεν θεωρεί ότι είναι ικανά τα άλλα ζώα. Το φαινομενικά απλό επίρρημα «καλά» μπορεί να σημαίνει «αρμοδίως» στην πράξη, «ηθικά» σε ό,τι αφορά την καλοσύνη και «καλότυχα» ή «χαρούμενα» σε ό,τι αφορά την απόλαυση της ευτυχίας και τις ευχάριστες περιστάσεις.
Στις 4 Ιουλίου του 1776 το ολοκαίνουριο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής επικύρωσε το κείμενο της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας που συνέταξε ο Τόμας Τζέφερσον. Η κοσμοϊστορική πρώτη φράση του λέει το εξής: «Θεωρούμε αυτονόητες αυτές τις αλήθειες, ότι δηλαδή όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ότι είναι προικισμένοι από τον Δημιουργό τους με συγκεκριμένα απαραβίαστα Δικαιώματα, ότι μεταξύ αυτών είναι η Ζωή, η Ελευθερία και η επιδίωξη της Ευτυχίας».
Είναι γνωστό ότι η αρχαία Ρωμαϊκή Δημοκρατία αποτέλεσε πρότυπο για τους ιδρυτές της Αμερικής, αλλά η φράση «η επιδίωξη της ευτυχίας» δηλώνει ότι ο Τζέφερσον ήταν διαποτισμένος και με τη φιλοσοφία του Αριστοτέλη.
Διαβάστε επίσης: Τα γεύματα των αρχαίων προγόνων μας
Τέσσερα χρόνια αργότερα ακολούθησε το σύνταγμα της Μασαχουσέτης (1780): η κυβέρνηση θεσμοθετείται για το κοινό καλό, «για την προστασία, την ασφάλεια, την ευημερία και την ευτυχία των ανθρώπων».
Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι ο τρόπος με τον οποίο εκπαιδεύουμε τους μελλοντικούς πολίτες είναι καθοριστικός για το εάν και κατά πόσον αυτοί θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που έχουν τόσο ως άτομα όσο και ως κοινότητες.
Το Βορειοδυτικό Διάταγμα του 1787 δεν θα μπορούσε να ηχεί πιο αριστοτελικό στο σημείο όπου δηλώνεται πως τα σχολεία είναι απαραίτητα «για την καλή διακυβέρνηση και την ευτυχία της ανθρωπότητας».
Παγκοσμίως, όλοι όσοι ζουν συμφωνώντας σε γενικές γραμμές με τις αρχές που υιοθετήθηκαν στην αυγή της αμερικανικής ανεξαρτησίας είναι, είτε το ξέρουν είτε όχι, αριστοτελικοί και αφοσιωμένοι στο σχέδιο της ανθρώπινης ευτυχίας.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Edith Hall «Αριστοτέλης Η Αρχαία Σοφία στη Σύγχρονη Ζωή» από τις εκδόσεις Διόπτρα
