Μαθαίνοντας για τη λειτουργία του εγκεφάλου διαπιστώνουμε μία ικανότητά του η οποία ονομάζεται νευροπλαστικότητα.
Αυτή είναι η ικανότητα του να δημιουργεί νέες συνάψεις, δηλαδή νέες συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του.
Η νευροπλαστικότητα δηλαδή είναι η πηγή της αλλαγής στη ζωή μας γιατί είναι αυτή που δημιουργεί νέα νευρωνικά δίκτυα και κατά συνέπεια, ένα (κατά μία έννοια) νέο περιεχόμενο στον εγκέφαλό μας.
Είναι δυνατόν να σπάσουμε τα καλωδιωμένα μεταξύ τους νευρωνικά δίκτυα του εγκεφάλου, να αλλάξουμε συνήθειες και να κερδίσουμε την ελευθερία. Το κλειδί βρίσκεται στη νευροπλαστικότητα, στη φυσική, δηλαδή, ικανότητα του εγκεφάλου να διαμορφώνει νέες συνδέσεις.
Ο εγκέφαλος αγαπά τις εκπλήξεις. Ύστερα από μια έκπληξη, η νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου αυξάνεται πολύ. Είναι εύκολο να δούμε την αιτία: ας υποθέσουμε πως περπατάτε στη ζούγκλα και μπροστά σας ξεπηδάει ένας κλόουν. Απίθανη έκπληξη!
Αμέσως το μυαλό σας πρέπει να λειτουργήσει με καταπληκτική ταχύτητα για να βρει έναν τρόπο αντιμετώπισης της νέας κατάστασης. Πρέπει να επεξεργαστείτε τις πληροφορίες πολύ γρήγορα προκειμένου να αντιμετωπίσετε την παρουσία του.
Η νευροπλαστικότητα αυξάνεται επίσης μετά το γέλιο. Και επειδή η νευροπλαστικότητα είναι το πρώτιστο συστατικό της μάθησης, μαθαίνετε καλύτερα έπειτα από ένα καλό γέλιο.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό που δένει με τη δημιουργία των νευρωνικών δικτύων είναι οι συναισθηματικοί εθισμοί.
Για να καταλάβουμε πώς λειτουργούν ας πάρουμε ένα από τα πιο εθιστικά ναρκωτικά, την ηρωίνη, για να δούμε πώς λειτουργεί ο εθισμός στα κύτταρα του σώματος.
Μετά την ένεση, η ηρωίνη προσκολλάται στους οπιοειδείς υποδοχείς ενός κυττάρου. Πρόκειται για τους ίδιους υποδοχείς που είναι βιολογικά σχεδιασμένοι για να δέχονται ενδορφίνες. Αντί να λαμβάνει ενδορφίνες, το κύτταρο δέχεται την ηρωίνη και εθίζεται σε αυτή.
Ας δοκιμάσουμε τώρα, το ίδιο σενάριο με τα συναισθήματα. Τα συναισθήματα παράγουν πεπτίδια τα οποία προσκολλώνται στους υποδοχείς του κυττάρου. Το ίδιο που συμβαίνει και με την επανειλημμένη χρήση ηρωίνης συμβαίνει και με την επανειλημμένη χρήση του ίδιου συναισθήματος: Οι οπιοειδείς δέκτες του σώματός σας αρχίζουν να περιμένουν – να λαχταρούν θα λέγαμε – το συγκεκριμένο πεπτίδιο. Έτσι, το σώμα σας εθίζεται σε αυτό το συναίσθημα.
Σοκάρεστε! Αλλά, τώρα, εξηγούνται τόσα πολλά! Σας φαίνεται τίποτα από τα παρακάτω γνωστό;
– Καταστροφικές συναισθηματικές καταστάσεις
– Οι ίδιες συμπεριφορές επανειλημμένως
– Ανικανότητα προς αλλαγή
– Νιώθετε ανήμποροι να δημιουργήσετε κάτι καινούργιο
– Λαχταράτε πολύ, ορισμένες συναισθηματικές αντιδράσεις
-Φωνές στο μυαλό λένε: “Θέλω. Δώσε μου, δώσε μου”
– Λέτε πως δεν θα ξανακάνετε κάτι και τρεις ώρες αργότερα το ξανακάνετε
Η Δρ Περτ ανακάλυψε ότι έχουμε υποδοχείς ειδικούς για μαριχουάνα. Γιατί έχουμε τέτοιους υποδοχείς; Γιατί το σώμα μας παράγει όντως, χημικές ουσίες εσωτερικά, οι οποίες μας δίνουν την ίδια αίσθηση ευφορίας που μας δίνει και η μαριχουάνα. Οποιαδήποτε χημική ουσία που επιδρά μέσα στο σώμα μας έχει ένα εσωτερικό αντίστοιχο, γι’ αυτό και το σώμα μας αναγνωρίζει, ανταποκρίνεται και εθίζεται σε αυτές τις ουσίες.
Οι εξωτερικές ναρκωτικές ουσίες χρησιμοποιούν τους εσωτερικούς υποδοχείς που προορίζονται για τις εσωτερικές ναρκωτικές ουσίες.
Γι’ αυτό και ένας ναρκομανής εάν καταφέρει να ελέγχει τα συναισθήματά του δε χρειάζεται πια τα ναρκωτικά.
Είναι αληθινά συγκλονιστικό όταν συνειδητοποιήσεις πως αν είσαι εθισμένος στη χαρά, ασυνείδητα, βρίσκεις ένα σωρό τρόπους για να χαίρεσαι όλο και περισσότερο και όταν είσαι εθισμένος στη γκρίνια και στη θλίψη τότε, βρίσκεις ένα σωρό λόγους για να γκρινιάζεις και να λυπάσαι.
Βλέπουμε λοιπόν ότι οι σκέψεις που κάνω (πεποιθήσεις), η παρορμητική συναισθηματική συμπεριφορά της μαϊμούς (αξίες και ανάγκες) ή η λογική επεξεργασία των πληροφοριών του νεοφλοιού, με οδηγούν στη δημιουργία νευρωνικών δικτύων που καθορίζουν την αντιληπτική μου ικανότητα και την τελική συμπεριφορά μου.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Αντώνη Καλογήρου “Έξι βήματα πίσω, μια ζωή μπροστά…” από τις εκδόσεις Η Δυναμική της Επιτυχίας
