Τα όνειρα παίζουν νευραλγικό ρόλο σε ορισμένα από τα πιο σημαντικά συναισθηματικά και γνωσιακά μας συστήματα· συμβάλλουν στον σχηματισμό αναμνήσεων, στην επίλυση προβλημάτων και στη διατήρηση της ψυχικής μας υγείας.
Όταν ονειρευόμαστε, ενσωματώνουμε καινούργιες πληροφορίες στο προϋπάρχον πλέγμα των γνώσεών μας. Ο εγκέφαλος κοσκινίζει τον κυκεώνα των πρόσφατων βιωμάτων μας, ξεχωρίζοντας τις πιο σημαντικές πληροφορίες, ώστε να τις αποθηκεύσει μακροπρόθεσμα.
Όταν ονειρευόμαστε μια δεξιότητα που αποκτήσαμε πρόσφατα, μπορούμε να την εμπεδώσουμε πιο εύκολα· η εξάσκηση σε μια συγκεκριμένη εργασία ή ξένη γλώσσα στον ύπνο μας μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τις επίπονες προσπάθειες που κάνουμε όταν είμαστε ξύπνιοι.
Ονειρευόμαστε προκειμένου να επεξεργαστούμε τα άγχη μας και να προετοιμαστούμε για τη ζωή μας· προβάρουμε δοκιμασίες και εξετάσεις, ώστε να εξοικειωθούμε μαζί τους πριν τις αντιμετωπίσουμε στον πραγματικό κόσμο.
Ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα χειρότερα δυνατά σενάρια σε ένα ακίνδυνο περιβάλλον, με αποτέλεσμα αυτό που συμβαίνει τελικά να μας φαίνεται συγκριτικά ανώδυνο. Οι φοιτητές που βλέπουν εφιάλτες σχετικά με τις εξετάσεις τους έχουν καλύτερες επιδόσεις από όσους δεν βλέπουν.
Τα όνειρα που σχετίζονται με τραυματικά βιώματα μπορούν να μας βοηθήσουν να “θεραπευτούμε”.
Διαβάστε επίσης: “Προφητικά” όνειρα: 4 περιπτώσεις ανθρώπων που ισχυρίζονται ότι είδαν το μέλλον στον ύπνο τους
Αντιστρόφως, οι διαταραχές της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη, συνδέονται συχνά με διαταραχές στα όνειρα. Ένα μυαλό που έχει στερηθεί τον ύπνο REM – τη φάση του ύπνου όπου σημειώνονται τα περισσότερα όνειρα – είναι πιο επιρρεπές στις δυσλειτουργίες. Οι αυτοκτονικές σκέψεις έχουν συνδεθεί με απώλεια της ονειρικής ικανότητας ή μείωση της ικανότητας ανάκλησης των ονείρων.
Τα όνειρα μπορούν να ενισχύσουν την αυτεπίγνωσή μας· φέρνουν στην επιφάνεια βαθιά ριζωμένα άγχη και επιθυμίες, αναγκάζοντάς μας να κοιτάξουμε καταπρόσωπο ελπίδες και φόβους που έχουμε απωθήσει. Αποτελούν ένα παράθυρο στην ψυχή μας· ένα όνειρο μπορεί να γίνει αφορμή για να αντιληφθούμε κάποιο συναισθηματικό πρόβλημα.
Αν δεν κάνουμε τα απλά βήματα που απαιτούνται ώστε να θυμόμαστε και να κατανοούμε τα όνειρά μας, είναι σαν να πετάμε στα σκουπίδια ένα δώρο του εγκεφάλου μας χωρίς να μπούμε καν στον κόπο να το ανοίξουμε.
Ορισμένες γνωσιακές λειτουργίες των ονείρων – όπως η ενίσχυση του σχηματισμού των αναμνήσεων – θα συνεχιστούν όπως και να ‘χει, αρκεί να κοιμόμαστε κανονικά τη νύχτα· είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι, τα όνειρα μας βοηθούν να μάθουμε νέες πληροφορίες και να ενσωματώσουμε νέα βιώματα στη μακροπρόθεσμη μνήμη μας.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Alice Robb «Ο Κόσμος των Ονείρων» από τις εκδόσεις Αιώρα
