Όταν έχετε ξεκαθαρίσει ποιες είναι οι προτεραιότητές σας, οι αποφάσεις λαμβάνονται ευκολότερα. Είναι σαν να καθαρίζουμε τα κλαδιά ενός πυκνού δάσους για να θυμόμαστε το δρόμο για το σπίτι μας. Οι προτεραιότητες είναι το όχημα που θα μας οδηγεί στο μονοπάτι της ζωής. Αυτή η βαθιά γνώση μας βοηθά να πράττουμε χωρίς φόβο και πάντα σύμφωνα με τη φωνή της καρδιάς μας.
Αυτή η ιδέα στην πραγματικότητα περιλαμβάνει συγκεκριμένες διαφοροποιήσεις στην καθημερινότητά μας. Ζούμε σε έναν κόσμο, όπου ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό κερδίζει έδαφος συνεχώς: η απόγνωση. Αυτό το συναίσθημα συχνά διαμορφώνει μια καταθλιπτική κατάσταση, κατά την οποία το άτομο χάνει εντελώς τον έλεγχο του στη ζωή. Σαν ένα αγκάθι που μπαίνει όλο και βαθύτερα, μέχρι να μας αφήσει χωρίς ανάσα.
«Αυτός που σκέφτεται πολύ πριν πάρει μια απόφαση θα ξοδέψει όλη τη ζωή του ισορροπώντας στο ένα πόδι» – Κινέζικη παροιμία
Η απόγνωση μας κάνει να χάνουμε τον έλεγχο
Αυτή η συναισθηματική αδυναμία ξεκινά από το λεπτό που αρχίζουμε να αμφισβητούμε τις αποφάσεις που έχουμε πάρει στην πορεία της ζωής μας. Γιατί επενδύω τόσο χρόνο και προσπάθεια στους ανθρώπους που αργότερα θα με προδώσουν; Γιατί ανησυχώ τόσο πολύ για τη δουλειά μου, αν δεν με εκτιμούν; Επίσης, γιατί δεν ακούω το ένστικτό μου; Γιατί δεν προσπαθώ όταν έχω την ευκαιρία;
Η απόγνωση ή η απογοήτευση παράγουν την έλλειψη ικανοποίησης. Και η δυσαρέσκεια αυτή παράγει την σταδιακή έλλειψη ελέγχου στη ζωή κάποιου. Αυτές είναι οι στιγμές που σκεφτόμαστε: «Ό,τι κι αν κάνω, τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει». Ας μην επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πέσει μέσα σε αυτό το κενό. Έχουμε την ευκαιρία να αποδεχτούμε αυτή τη στιγμή της προσωπικής κρίσης ως ένα σημείο καμπής στη ζωή μας.
Είναι η ιδανική στιγμή να βρούμε νέο νόημα. Να εξερευνήσουμε το εσωτερικό μας σύμπαν αναζητώντας αυτό που δίνει στην ταυτότητά μας δύναμη, ενέργεια και θάρρος. Με άλλα λόγια, στις προτεραιότητές μας.
Προτεραιότητες, απαιτήσεις και συναισθηματικός εγκέφαλος
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουμε στις μέρες μας είναι ο αγώνας μας να ξεχωρίσουμε τις προτεραιότητές μας από τις απαιτήσεις του περιβάλλοντός μας. Δεν είναι η απόρριψη κάποιων ώστε να προσαρμόσουμε άλλες. Κανείς δεν μπορεί να προχωρήσει στη ζωή θέτοντας ως μόνη προτεραιότητα τον εαυτό του και αγνοώντας πλήρως τη δουλειά, την οικογένεια ή το υπόλοιπο περιβάλλον του. Η αλήθεια είναι πως το κλειδί βρίσκεται στη διατήρηση μιας σοφής, αρμονικής και συνεπούς ισορροπίας.
Αν αφιερώσουμε όλο μας το χρόνο ικανοποιώντας τις εξωτερικές απαιτήσεις, θα παραμελήσουμε τον εαυτό μας και θα ξοδέψουμε όλη μας την ενέργεια. Ο πυρήνας που χρειάζεται να φροντίζουμε καθημερινά είναι ο εαυτός μας. Η λύση του προβλήματος βρίσκεται στον καθορισμό των προτεραιοτήτων, ώστε να επιτρέψουμε στις απαιτήσεις να κινούνται πάντα μέσα σε αυτή τη σφαίρα. Δηλαδή κανείς δεν μπορεί να μου ζητήσει τίποτα που να πηγαίνει κόντρα στις αξίες μου, στην αυτοεκτίμηση και στη σωματική ή συναισθηματική ακεραιότητα.
Αφού αυτό γίνει ξακάθαρο, κάθε μέρα θα παίρνουμε αποφάσεις που θα κινούνται στην ίδια γραμμή: εκείνη της καρδιάς μας. Ή ακόμα καλύτερα σύμφωνα με τον συναισθηματικό μας εγκέφαλο. Πώς μπορώ να το καταφέρω αυτό; Ας εξετάσουμε λίγο βαθύτερα τους εγκεφαλικούς μηχανισμούς που συνοδεύουν κάθε διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Συναισθηματικοί νευρώνες και νευρώνες λήψης αποφάσεων
Σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό « Nature Neuroscience», η εγκεφαλική δομή που ενορχηστρώνει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι ο κογχομετωπιαίος φλοιός. Αυτή η μελέτη έφτασε σε ένα χρήσιμο και ενδιαφέρον συμπέρασμα. Μέσα σε αυτή τη δομή, μπορούμε να βρούμε δύο είδη νευρώνων:
- Οι νευρώνες που προσφέρουν μια συναισθηματική αξία σε κάθε επιλογή που ζυγίζουμε πριν πάρουμε μια απόφαση. Το κάνουν σύμφωνα με παρελθοντικές εμπειρίες, την ταυτότητα και προσωπικότητά μας. Είναι ένας μηχανισμός που συνδέεται και με τη διαίσθησή μας.
- Η δεύτερη ομάδα νευρώνων είναι τα κύτταρα της αξίας. Εδώ δεν υφίσταται το συναισθηματικό στοιχείο. Αντιθέτως, υπάρχει το χαρακτηριστικό της πρακτικής εφαρμογής. «Πρέπει να δεχτώ αυτή τη δουλειά, επειδή χρειάζομαι έναν μισθό».
Μόλις το άτομο λάβει μια απόφαση βασισμένο σε αυτούς του δύο μηχανισμούς, το συναισθηματικό και το πρακτικό κομμάτι, ο κογχομετωπιαίος φλοιός προσδίδει έναν νέο συναίσθημα σε αυτή την επιλογή. Το αποτέλεσμα είναι απλό: ο εγκέφαλος προσπαθεί να μας κινητοποιήσει να επιτύχουμε σε αυτό που αποφασίσαμε.
Γι’ αυτό χρειάζεται να έχουμε ξεκάθαρες προτεραιότητες ώστε να κάνουμε πιο ασφαλείς αποφάσεις. Επειδή για να είμαστε ευτυχισμένοι, χρειάζεται να λαμβάνουμε αποφάσεις και να τις υποστηρίξουμε με υπευθυνότητα.
