Σε δύσκολες καταστάσεις είναι αναμενόμενο να παραμένει κανείς σε μια συναισθηματική φόρτιση. Ο Βουδισμός προσφέρει πολλές τεχνικές για να ανακουφίζουμε το άγχος και να βρίσκουμε ηρεμία κατά τις δοκιμασίες που αντιμετωπίζουμε κάθε μέρα.
Αυτές οι τεχνικές διαφέρουν βέβαια ανάλογα με την περίσταση και το συγκεκριμένο άτομο. Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό να χρησιμοποιεί κανείς τη δύναμη του αναλυτικού διαλογισμού για να αντιμετωπίζει ευθέως ένα πρόβλημα, παρά να προσπαθεί να το αποφεύγει.
Στη συνέχεια αναφέρονται μερικά παραδείγματα αυτής της τεχνικής.
– Όταν αντιμετωπίζετε ένα πρόβλημα, κάντε ό,τι μπορείτε για να το ξεπεράσετε· αλλά, αν είναι ανυπέρβλητο, τότε στοχαστείτε πάνω στο ενδεχόμενο ότι αυτό το πρόβλημα οφείλεται σε δικές σας ενέργειες αυτής ή κάποιας προηγούμενης ζωής.
Το να κατανοήσετε ότι αυτή η δοκιμασία προέρχεται από το κάρμα, θα επιφέρει κάποια ηρεμία, καθώς φανερώνει ότι η ζωή δεν είναι άδικη. Αλλιώς ο πόνος και η λύπη μπορεί να φαίνονται παράλογα.
– Στην αρχή ένα πρόβλημα μπορεί να φαίνεται συμπαγές και δισεπίλυτο και να παραμένει τέτοιο, μέχρις ότου αποφασίσετε να ερευνήσετε την αληθινή του φύση.
Για να το επιτύχετε, επιδοθείτε στο να κατανοήσετε την έκταση που έχει ο πόνος στη ζωή σας. Το κοινό πνεύμα και το σώμα έχουν μια φύση πόνου, όπως ακριβώς συμβαίνει με τη φύση της φωτιάς που είναι να εκδηλώνεται ζεστή και να καίει.
Κατά το ίδιο τρόπο που μάθαμε να δουλεύουμε με τη φύση της φωτιάς, μπορούμε να μάθουμε να δουλεύουμε με τον πόνο που υπάρχει στη ζωή μας.
– Εξετάστε τα βάσανα της ζωής από μια ευρύτερη προοπτική. Αν κάποιος σας κατηγορεί, αντί να αντιδράσετε βίαια, φανταστείτε ότι αυτή η κατηγορία χαλαρώνει την τάση σας να φροντίζετε τον εαυτό σας και έτσι επαυξάνει την ικανότητά σας να φροντίζετε τους άλλους.
Ανατάξτε την αντίληψή σας αναφορικά με τις κακές συνθήκες και θεωρήστε τις ως δυνάμεις που ενδυναμώνουν την πνευματική σας εξέλιξη.
Αυτή η τεχνική είναι δύσκολο να εφαρμοστεί, αλλά αν το επιτύχετε, είναι πάρα πολύ αποτελεσματική.
– Όταν ζηλεύετε κάποιον ή θέλετε να βλάψετε έναν εχθρό σας, αντί να βράζετε αναλογιζόμενοι τα ελαττώματά τους, αναζητήστε τα προσόντα τους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αποτελούν ένα μείγμα καλού και κακού – είναι πραγματικά σπάνιο να βρείτε κάποιον που να είναι ολοκληρωτικά κακός.
– Στοχαστείτε πάνω στην κενότητα της αυθύπαρκτης υπόστασης – αυτός είναι ο πιο βαθύς αναλυτικός διαλογισμός ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σταθεροποιητικό διαλογισμό για μια προσωρινή ανάπαυση.
– Αν δεν μπορείτε να σταματήσετε να βασανίζεστε από κάτι που σας συνέβη στο παρελθόν ή που μπορεί να σας συμβεί στο μέλλον, επικεντρωθείτε πάνω στην εισπνοή και την εκπνοή σας. Ή απαγγείλετε το ακόλουθο μάντρα: ομ μάνι πάντμε χουμ.
Καθώς το πνεύμα δεν μπορεί να συγκεντρωθεί σε δύο πράγματα συγχρόνως, οποιοσδήποτε από αυτούς τους διαλογισμούς – τεχνικές – θα κάνει την προηγούμενη ανησυχία σας να εξασθενίσει.
Μου φαίνεται ότι όλες οι θρησκείες θα μπορούσαν να βοηθηθούν από τις τεχνικές του Βουδιστικού διαλογισμού – η επίμονη συγκέντρωση θα μπορούσε να εφαρμοστεί επωφελώς σε πολλές περιπτώσεις.
Σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής μπορεί να έχει κανείς μεγάλη ωφέλεια από την εστίαση του πνεύματος και την αύξηση της μνήμης.
Σύνοψη για την καθημερινή άσκηση
1. Διαλέξτε ένα αντικείμενο και εστιάστε το πνεύμα σας πάνω του. Προσπαθήστε να επιτύχετε και να διατηρήσετε σταθερότητα, διαύγεια και οξύτητα. Αποφύγετε τη χαλάρωση και τη διέγερση.
2. Εναλλακτικά, αναγνωρίστε τη θεμελιώδη κατάσταση του πνεύματος, ακηλίδωτη από σκέψεις, στη δική του κατάσταση – την καθαρή φωτεινότητα, τη γνωστική φύση του πνεύματος.
Με εγρήγορση και ενδοσκόπηση παραμείνετε σε αυτή την κατάσταση.
Αν αναδυθεί μια σκέψη, απλώς κοιτάξτε μέσα στην αληθινή της φύση· αυτό θα την κάνει να χάσει τη δύναμή της και να διαλυθεί αφ’ εαυτής.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δαλάι Λάμα “Ο δρόμος για μια ζωή γεμάτη νόημα” από τις εκδόσεις Έσοπτρον