Ο Daniel Goleman ορίζει την έννοια της συναισθηματικής δεξιότητας ως «μια μαθημένη ικανότητα η οποία βασίζεται στη συναισθηματική νοημοσύνη και επιτρέπει την εξαιρετική απόδοση στην εργασία». Ο ίδιος υποστηρίζει ότι υπάρχουν τρεις συναισθηματικές δεξιότητες στον τομέα της αυτοεπίγνωσης:
1.Η συναισθηματική επίγνωση: Η αναγνώριση των συναισθημάτων και των επιπτώσεών τους.
2. Η ακριβής αυτοαξιολόγηση: Η γνώση των προσωπικών δυνάμεων και ορίων.
3. Η αυτοπεποίθηση: Μια έντονη αίσθηση αυτοαξίας και προσωπικών δυνατοτήτων.
Η βασική διαφορά μεταξύ συναισθηματικής επίγνωσης και ακριβούς αυτοαξιολόγησης είναι ότι η πρώτη εντοπίζεται κυρίως στο επίπεδο της φυσιολογίας, ενώ η δεύτερη λειτουργεί κυρίως στο επίπεδο του νοήματος.
Διαβάστε επίσης: Ασφαλείς σχέσεις – Πώς αναγνωρίζουμε έναν «ασφαλή» σύντροφο
Η συναισθηματική επίγνωση είναι η επακριβής αντίληψη των συναισθημάτων μου στο σώμα μου, η γνώση της προέλευσής τους και η κατανόηση του πώς επηρεάζουν τη συμπεριφορά μου. Η ακριβής αυτοαξιολόγηση, αντίθετα, προχωρά πέρα από τα συναισθήματά μου και περιλαμβάνει τη γνώση του εαυτού μου ως ανθρώπινου όντος. Θέτει ερωτήματα του τύπου:
- Ποιες είναι οι δυνάμεις και οι αδυναμίες μου;
- Ποιοι είναι οι πόροι και οι περιορισμοί μου;
- Τι έχει πιο μεγάλη σημασία για μένα;
Η ακριβής αυτοαξιολόγηση βασίζεται στη συναισθηματική επίγνωση.
Η καθεμιά από αυτές τις τρεις δεξιότητες είναι πολύ χρήσιμη στην εργασία και στην καθημερινή μας ζωή. Η ισχυρή συναισθηματική επίγνωση, ιδιαίτερα στο σώμα, βελτιώνει και επαυξάνει την πρόσβαση στη διαίσθησή μας. Η συναισθηματική επίγνωση έχει επίσης άμεσες επιπτώσεις στα κίνητρά μας.
Μπορούμε να κινητοποιήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας ευθυγραμμίζοντας τις πράξεις μας με τις εσωτερικές μας αξίες, και η ισχυρή συναισθηματική επίγνωση μας παρέχει συνειδητή πρόσβαση σε αυτές τις αξίες.
Σχετικά με την αυτοπεποίθηση, θα έλεγα ότι το είδος της βαθιάς αυτοεπίγνωσης και της ωμής αυτοεντιμότητας που απαιτείται για μια βιώσιμη αυτοπεποίθηση σημαίνει να μην έχεις τίποτα να κρύψεις από τον εαυτό σου. Και πηγάζει από την επακριβή αυτοαξιολόγηση.
Αν μπορούμε να αξιολογήσουμε τον εαυτό μας ορθά και με ακρίβεια, θα είμαστε σε θέση να δούμε με σαφήνεια και αντικειμενικότητα τις μεγαλύτερες δυνάμεις και τις μεγαλύτερες αδυναμίες μας. Είμαστε ειλικρινείς απέναντι στον εαυτό μας ως προς τις ιερότερες φιλοδοξίες μας και τις σκοτεινότερες επιθυμίες μας.
Μαθαίνουμε τις βαθύτερες προτεραιότητές μας στη ζωή, τι είναι σημαντικό για μας αλλά και τι δεν είναι, και μπορούμε να το ξεχάσουμε.
Έτσι κάποια στιγμή φτάνουμε σε ένα σημείο όπου αισθανόμαστε άνετα μέσα στον εαυτό μας. Δεν υπάρχουν κρυμμένα μυστικά τα οποία δεν γνωρίζουμε. Δεν υπάρχει τίποτα στον εαυτό μας το οποίο δεν μπορούμε να χειριστούμε. Αυτή είναι η βάση της αυτοπεποίθησης.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Chade-Meng Tan «Ψάξε μέσα σου» από τις εκδόσεις Πεδίο