Η χρήση του όρου “Θεραπευτής” είναι αδόκιμος και παρωχημένος κατά τη γνώμη μου και θα έπρεπε να καταργηθεί. Και οι λόγοι που το πιστεύω αυτό είναι πολλοί. Παρακάτω θα αναφερθώ μόνο στους 3 σημαντικότερους:
Θεραπευτής είναι μόνο ο οργανισμός μας
Αν και η λέξη χρησιμοποιείται ευρέως σε ένα πλήθος επαγγελματικών τίτλων, εντούτοις, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Όταν αποκαλούμε κάποιον εναλλακτικό θεραπευτή, ολιστικό θεραπευτή, λογοθεραπευτή, ψυχοθεραπευτή, ακόμα και ιατρό σημαίνει ότι αποδεχόμαστε πως εκείνος έχει τη δύναμη να θεραπεύσει και ο ασθενής είναι το υποκείμενο της επίδρασης της θεραπευτικής του δύναμης. Αυτό όμως απλούστατα δεν είναι αλήθεια.
Η πραγματικότητα είναι ότι ο ασθενής αυτοθεραπεύεται. Ο οργανισμός παρέχει όλα τα εργαλεία και τους μηχανισμούς ώστε να επιτευχθεί η θεραπεία. Εάν λοιπόν κάποιος δικαιούται να αποκαλείται θεραπευτής, τότε αυτός είναι ο οργανισμός του κάθε ανθρώπου. Οποιοσδήποτε άλλος μπορεί να ονομαστεί όπως εξαιρετικά τον αποκαλούν στην Αγγλική γλώσσα “Facilitator” ή στα ελληνικά διαμεσολαβητής.
Είτε πρόκειται για μια φυσική, εναλλακτική, συμπληρωματική προσέγγιση, είτε πρόκειται για συνταγογράφηση φαρμάκων, όλες αυτές οι διαδικασίες έχουν σκοπό να παρέμβουν στις διαδικασίες και στους μηχανισμούς του οργανισμού ώστε να διευκολύνουν την διαδικασία της αυτοθεραπείας. Έτσι λοιπόν, οι όροι επαγγελματίας υγείας,, επαγγελματίας ψυχικής υγείας, σύμβουλος ψυχικής υγείας, ασκών και διαμεσολαβητής ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα στην πραγματικότητα. Στις ΗΠΑ, τη Μ. Βρετανία, τον Καναδά, την Αυστραλία, οι όροι που έχουν επικρατήσει είναι ακριβώς ίδιοι “Health Professional, Physician, Consultant, Practitioner, Facilitator”.
Ο “θεραπευτής” βλάπτει τον ασθενή
Όλοι μας πρέπει να γνωρίζουμε την παραπάνω παραδοχή, ότι δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος των προβλημάτων υγείας θεραπεύεται από τον ίδιο τον οργανισμό μας. Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να βρούμε τον σωστό επαγγελματία που θα μας υποστηρίξει σε αυτή τη διαδικασία. Ο ασθενής οφείλει να αναλαμβάνει την ευθύνη της ασθένειάς του και άρα και των επιλογών που θα κάνει ώστε να την ξεπεράσει. Όταν όμως ο ασθενής απευθύνεται σε έναν “θεραπευτή”, τότε εναποθέτει την ευθύνη της ασθένειάς του σε εκείνον δίχως να έχει καμία κρίση ή και ευθύνη. Το αποτέλεσμα είναι ότι περιμένει από κάποιον άλλον “να τον κάνει καλά”.
Η γνώμη μου είναι ότι αυτή είναι μια πολύ επιζήμια στάση στη διαδικασία της θεραπείας. Η τοποθέτηση του ασθενούς παίζει κρίσιμο ρόλο. Εξάλλου, όλοι έχουμε ακούσει τη φράση “Είναι μαχητής”, “Έχει θέληση για ζωή” όταν περιγράφουν ασθενείς που αντιστέκονται στην ασθένεια. Είτε αυτό εξηγείται με το φαινόμενο πλασέμπο, είτε με τις ορμονικές εκκρίσεις του οργανισμού, είτε ακόμα και με μια πιο πνευματική και συνειδησιακή προσέγγιση, η ουσία παραμένει ίδια, η στάση του ασθενούς είναι πολύ σημαντική.
Άρα, ο ασθενής πρέπει να γνωρίζει ότι ο ίδιος έχει τη δύναμη της αυτοθεραπείας όπως και την ευθύνη του κατάλληλου επαγγελματία που θα διευκολύνει αυτή τη διαδικασία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σύγχρονη ιατρική έχει ζωή μόλις κάτι παραπάνω από έναν αιώνα. Η ανθρωπότητα όμως υπάρχει πολλά περισσότερα χρόνια πριν την ιατρική και πριν τον Ιπποκράτη και πριν από οποιαδήποτε ιατρική προσέγγιση. Ακόμα και τα ζώα, υπάρχουν εκατομμύρια χρόνια χωρίς ιατρική.
Και τουναντίον δεν είμαι καθόλου κατά της ιατρικής. Είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που ζούμε σε μια εποχή που η ιατρική και η τεχνολογία έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να προλαμβάνουν, να ελέγχουν ή ακόμα και να παρεμβαίνουν χειρουργικά ώστε να διατηρήσουμε την ποιότητα της ζωής μας και να επεκτείνουμε τη διάρκειά της. Ακόμα όμως και σε ένα σπάσιμο, ο ιατρός μπορεί να επαναφέρει τα οστά στη θέση τους, να καθαρίσει την περιοχή, ακόμα και να βάλει βίδες ή λάμες, όμως δεν κολλάει ο ίδιος το οστό. Αυτό γίνεται από μόνο του. Ακόμα και αυτή η δυναμική μορφή παρεμβατικής ιατρικής, πάλι σκοπό έχει να διευκολύνει τη φυσική διαδικασία η οποία διαφορετικά ίσως να μην μπορούσε να ολοκληρωθεί. Άρα, ο καθένας μας πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη της υγείας του και των επιλογών του.
Η λέξη “θεραπευτής” βλάπτει και τους “θεραπευτές”
Η μία όψη του νομίσματος είναι το γεγονός ότι ο ασθενής αναλαμβάνει την ευθύνη της θεραπείας του αναγνωρίζοντας ότι είναι υπεύθυνος για αυτή, καθώς και για τις επιλογές που θα κάνει. Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος είναι ότι ο επαγγελματίας υγείας αποποιείται και ο ίδιος το ρόλο του σωτήρα καθώς αναγνωρίζει ποια είναι τα όριά του. Έτσι, ο ιατρός δεν χρειάζεται να ιατρέψει τη ασθένεια ο ίδιος, ο ψυχοθεραπευτής δεν είναι επιφορτισμένος να θεραπεύσει την ψυχή κανενός και ο εξασκών ρέικι ή οποιαδήποτε άλλη μέθοδο δεν νιώθει ότι πρέπει να πάρει τον πόνο του άλλου. Είναι απλά επαγγελματίες, ασκούντες και διαμεσολαβητές υγείας. Δουλειά τους είναι να προσφέρουν παρεμβάσεις, γνώση, τεχνικές και εργαλεία με σκοπό τη διευκόλυνση της αυτοθεραπείας του ασθενούς.
Λιγότερος εγωισμός, λιγότερη αλαζονεία, λιγότερη θυμαπάτη, μια καλύτερη κοινωνία και υγεία για όλους!
Μωυσής Σεργιάννης