Ο εθισμός μοιάζει με το πάθος. Είναι μια κατάσταση που εγκλωβίζει το άτομο, το οποίο καταλήγει να χάσει την ελευθερία του καθως αναζητά διαρκώς μια ευχαρίστηση ή μια ικανοποίηση. Οι χρήστες με τα ναρκωτικά τους, οι τζογαδόροι με τα τυχερά παιχνίδια τους, οι εργασιομανείς με τη δουλειά τους, οι αλκοολικοί με το ποτό τους, οι σεξομανείς με τις σεξουαλικές εμμονές τους – όλοι καταλήγουν να μη βρίσκουν πλέον ευχαρίστηση στην αναζήτησή τους, παρότι είναι εξαρτημένοι. Απλώς αναζητούν ανακούφιση αναπληρώνοντας την έλλειψη.
Το ίδιο συμβαίνει και με τον ζηλιάρη. Δεν μπορεί να εμποδίσει τον εαυτό του να ψάχνει, να κατασκοπεύει, να ψαχουλεύει, να παρακολουθεί.
Στην αρχή είναι μια ματιά, μια απόσπαση της προσοχής, μια έκφραση που δεν καταλαβαίνετε· μια μικρή αλλαγή της διάθεσης, ένα μήνυμα που παλιότερα προκαλούσε χαμόγελο. Θέλετε να μιλήσετε γι’αυτό, να ζητήσετε εξηγήσεις. Αυτές είναι φλου, ασαφείς. Ή ο άλλος δείχνει ενοχλημένος.
Σιγά σιγά γίνεστε όλο και πιο δύσπιστοι. Οι αμφιβολίες πολλαπλασιάζονται. Δεν καταλαβαίνετε τίποτα πια, εκτός κι αν…. Και όλα γίνονται ξεκάθαρα!
Τότε λέτε ότι θα είναι σίγουρα λιγότερο οδυνηρό να έχετε μια ομολογία από το να συνεχίσετε να ζείτε αυτή την κόλαση και να κάνετε κόλαση και τη ζωή του άλλου.
Η ζήλια είναι ένας πραγματικός πόνος που εμποδίζει την ευημερία εκείνου που τη νιώθει. Ωστόσο, ο ζηλιάρης δεν μπορεί να σταματήσει να ενεργεί σύμφωνα με τη ζήλια του, σαν να «το έχει ανάγκη», επειδή ο πόνος συνοδεύεται από μια πικρή απόλαυση.
Η ακραία ζήλια είναι μια μορφή εθισμού. Αν το συνειδητοποιήσετε αυτό, θα καταλάβετε γιατί η ζήλια αυτής της μορφής είναι «πιο δυνατή από εσάς».
Πρέπει επίσης να κατανοήσετε ότι υποφέρετε και ότι, όπως οι τοξικομανείς ή οι αλκοολικοί, είστε μεν υπεύθυνοι για τις ενέργειές σας, αλλά δεν είστε ένοχοι.
Και να θυμάστε ότι υπάρχει θεραπεία: πρώτα πρέπει να αναγνωρίσετε την παθολογική πτυχή της ζήλιας και στη συνέχεια να ζητήσετε εξωτερική βοήθεια.
Μπορεί να βοηθήσει ο σύντροφος;
Κάποια στιγμή ο πόνος και η σωματική ένταση παίρνουν το πάνω χέρι και η σκέψη βραχυκυκλώνει. Τότε δεν έχει πλέον κανένα νόημα για τον σύντροφο να προσπαθήσει να εξηγήσει ή να δικαιολογηθεί.
Η βοήθεια του συντρόφου μπορεί να προσφερθεί κυρίως σε άλλα επίπεδα:
-Αποφύγετε τις επικίνδυνες καταστάσεις: ακόμα κι αν αρχικά δεν είναι δικό του λάθος, ο σύντροφος που υφίσταται ζήλια οφείλει να καταλάβει ότι δεν πρέπει να «παίζει με τη φωτιά» διεγείροντας το πάθος ενός υπερβολικά ζηλιάρη ανθρώπου. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα βγαίνετε πια έξω, δεν θα βλέπετε κόσμο, δεν θα ζείτε. Αλλά αποφύγετε να λέτε με λεπτομέρειες στον ζηλιάρη πόσο όμορφος και γοητευτικός είναι κάποιο άλλος ή να φλερτάρετε μπροστά του.
Αυτονόητο, θα μου πείτε, αλλά μερικές φορές, επειδή αγανακτείτε με τις συνεχείς κρίσεις ζήλιας του άλλου, μπαίνετε στον πειρασμό να του δώσετε «πραγματικούς λόγους να ζηλέψει».
Από την άλλη πλευρά, αν ο σύντροφος δεν μπορεί να ηρεμήσει με λόγια τον ζηλιάρη, ο οποίος δεν τον πιστεύει, μπορεί να τον καθησυχάσει σωματικά: συχνά η ζήλια δημιουργείται από την απομάκρυνση των δύο (περίοδος επαγγελματικού στρες, έλλειψη επιθυμίας, γέννηση παιδιού κ.λ.π.).
Καιρός λοιπόν είναι να αγκαλιαστείτε, να κοιτάξει ο ένας τον άλλο χωρίς να μιλάτε, να φιληθείτε, να κρατήσει ο ένας το χέρι του άλλου, να κοιμηθείτε δίπλα δίπλα. Πρόκειται για κινήσεις που φαίνονται απλοϊκές, αλλά που μπορούν να βοηθήσουν πραγματικά.
Καταπολεμήστε αυτό που είναι πιο δυνατό από εσάς
Από εδώ και πέρα, όταν πείτε στον εαυτό σας «Είναι πιο δυνατό από μένα, δεν μπορώ να εμποδίσω τον εαυτό μου να…», σταματήστε για μια στιγμή.
Αναπνεύστε βαθιά τρεις φορές.
Στη συνέχεια, για να σταματήσετε το αυξανόμενο άγχος, μην αναπνέετε καθόλου για 5 δευτερόλεπτα.
Έπειτα εισπνεύστε βαθιά και πάλι, και κρατήστε την αναπνοή σας για 5 δευτερόλεπτα.
Εκπνεύστε αργά αργά.
Μετά αναπνέετε κανονικά.
Επαναλάβετε αυτή την αναπνευστική ακολουθία τρεις ή τέσσερις φορές.
Η αργή και βαθιά αναπνοή σας επιτρέπει να εξισορροπήσετε τις ανταλλαγές οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα, εξασφαλίζοντας έτσι την καλή κυκλοφορία του αίματος. Τα όργανα του σώματος, και κυρίως ο εγκέφαλος, έχουν το σωστό οξυγόνο και ολόκληρο το σώμα είναι πιο χαλαρό.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Bernard Geberowicz «Νίκησε τη Ζήλια» από τις εκδόσεις Πεδίο
