Η χορτοφαγία στις μέρες μας κερδίζει έδαφος όχι μόνο για λόγους υγείας αλλά και για λόγους… ευαισθησίας, όπως η συντριπτική πλέον πλειοψηφία των χορτοφάγων ανά τον κόσμο υποστηρίζει. Φυσικά μέσα σε όλο αυτό το σούσουρο και τον ντόρο που γίνεται για την χορτοφαγία, η υπόθεση αυτή έχει αρχίσει να γίνεται in και μόδα ανάμεσα σε νεολαίες που φαινομενικά δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, όπως οι εναλλακτικοί με τους αναρχικούς φερ’ ειπήν, ή οι emo με τους trendy, παρασέρνοντας πολλούς πολυφάγους που έχουν περάσει τα πρώτα άντα… και τα δεύτερα.
Ποια είναι όμως τα πρέπει και δεν πρέπει της νέας αυτής διατροφικής άποψης; Καλύτερα να τα ξέρεις πριν δηλώσεις χορτοφάγος ή βετζετέριαν στο επόμενο πάρτι.
1. Vegan ή Vegetarian;
Είναι η πρώτη ερώτηση που έρχεται μετά τη δήλωσή σου ότι σκέφτεσαι να γίνεις χορτοφάγος. Για να μη μπερδεύεσαι –που θα μπερδευτείς- Vegetarian είναι αυτός που έχει βγάλει το κρέας από τη διατροφή του περισσότερο για λόγους υγείας, παρά για λόγους ευαισθητοποίησης. Οι Vegetarian έκαναν γνωστές τις διατροφικές τους προτιμήσεις ήδη από τα τέλη του ’70 και κυρίως μέσα στη δεκαετία του ’80. Έπειτα, οι Vegan έγιναν μειονότητα μεν, ισχυρή δε από στις αρχές του 2000 κι έπειτα, καταναλώνοντας μόνο φυτικά προϊόντα και απορρίπτωντας οτιδήποτε ζωικό από τη διατροφή τους. Η ύπαρξη των Vegan βασίστηκε κυρίως στην αυξανόμενη ευαισθησία τους για τον πλανήτη και όλα τα ζώα του, και σε αυτό τόνισαν ότι συμπεριλαμβάνονται και τα κοτόπουλα, οι γαλοπούλες, τα μοσχάρια, οι χοίροι και τα ψάρια.
2. Από πού θα παίρνεις τις πρωτεΐνες σου;
Μία ερώτηση την οποία θα την ακούσεις κυρίως από τη μάνα σου που φοβάται μη της πάθεις τίποτα, εκτός κι αν είναι η ίδια χορτοφάγος. Θα χρειαστεί να κάνεις και τη δική σου έρευνα στο διαδίκτυο, αλλά σε γενικές γραμμές οι πρωτεΐνες υπάρχουν σε σχεδόν ολόκληρο το φυτικό, βρώσιμο βασίλειο και μάλιστα σε πολύ πιο εύπεπτες μορφές από τις ζωικές, οι οποίες σιγά σιγά και έρευνα με την έρευνα, χάνουν το μονοπώλιο των τελευταίων 60, 70 χρόνων… δε τα πήγαν άσχημα.
3. Πώς είναι η Β12 σου;
Ο λόγος και η ανησυχία για τη βιταμίνη Β12, πολύ χρήσιμη στον οργανισμό μας, η οποία ενισχύει το νευρικό μας σύστημα. Κανονικά, την προσλαμβάνουμε από τις ζωικές τροφές επειδή τα ζώα την προσλαμβάνουν τρώγοντας το φρέσκο χορτάρι μαζί με χώμα και άλλα συστατικά του εδάφους. Εκεί βρίσκεται η Β12. Τη βρίσκουμε επίσης και σε φυτικές τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση όπως πχ το τόφου. Φυσικά, όπως κάθε βιταμίνη, υπάρχει και σε συμπληρώματα διατροφής ή έχει προστεθεί σε διάφορα φαγητά και ροφήματα χορτοφαγίας κι έτσι δεν υπάρχει περίπτωση να ξεμείνεις.
4. Έχεις δει το Earthlings;
Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ το οποίο το βρίσκεις πολύ εύκολα στο youtube, και μάλιστα με ελληνικούς υπότιτλους, αλλά προσοχή! Δεν είναι για όλες τις ηλικίες, ούτε για όλες τις καρδιακές παθήσεις. Υπάρχει πολύ βία, αλλά όχι απ’ αυτήν που πουλάει το Χόλιγουντ και οι ειδήσεις. Υπάρχει η απλή καθημερινή βία που συμβαίνει στις φάρμες των ζώων, κεκλεισμένων των θυρών. Μπορείς να γίνεις χορτοφάγος και χωρίς να το δεις. Αν αποφασίσεις να το δεις, κάντο με άδειο στομάχι, με παρέα και όχι πριν τον ύπνο.
5. Είναι ακριβό να είσαι χορτοφάγος!
Ναι, μπορεί να γίνει πολύ ακριβό αν δεν περνάς μέρα χωρίς τόφου ή αν ανακαλύψεις το λάδι τρούφας και μπλέξεις! Στην Ελλάδα οι χορτοφάγοι δεν κινδυνεύουν από χρεωκοπία μια και μπορείς να μας πεις «ένα απέραντο μανάβικο» Μπορείς να τρως διαφορετική σαλάτα κάθε μέρα. Η Ελληνική κουζίνα είναι γεμάτη νηστίσιμα, λαδερά, και πίτες. Γεμάτη όμως! Το πιθανότερο είναι να πέσει ο διατροφικός σου προϋπολογισμός αν το κρατήσεις απλό.
6. Οι χορτοφάγοι δεν αδυνατίζουν απαραίτητα.
Μη βάζεις και το χέρι σου στη φωτιά. Εκτός από πρωτεΐνες το φυτικό βασίλειο είναι γεμάτο υδατάνθρακες και λιπαρά λογιών λογιών. Αν τρως ανεξέλεγκτα, μεγάλες ποσότητες, δίχως πρόγραμμα και σωστό συνδυασμό, πιθανόν να μην αλλάξουν και πολλά στο βάρος σου. Μη ξεχνάς πως η ζάχαρη φτιάχνεται από ζαχαροκάλαμο και όχι από μαλλί της γριάς.
7. Είναι ηθικό να είσαι χορτοφάγος.
Εδώ θέλει προσοχή. Επειδή πολλοί χορτοφάγοι, κυρίως vegan, έχουν προσπαθήσει με χιλιάδες τρόπους να εξηγήσουν στους πολυφάγους την ευαισθησία που τους έφερε μπροστά στην ανακάλυψη μιας διατροφής χωρίς ζωικά, πολλές φορές έχουν χρησιμοποιήσει εκφράσεις όπως «είναι ανήθικο ν’ αφαιρείς τη ζωή για να φας» Το αποτέλεσμα είναι να τσακώνονται με φίλους και συγγενείς επειδή τους βλέπουν με το πιτόγυρο στο χέρι, με απ’όλα, και ο κόσμος τους βλέπει μερικές φορές με στραβό μάτι. Ίσως να θελήσεις κι εσύ να μοιραστείς με τους γύρω σου τη νέα σου διατροφική κατεύθυνση, και ίσως αυτή να μην είναι μόνο θέμα φαγητού αλλά πολλών παραγόντων, αλλά να θυμάσαι πως όπως είσαι εσύ ελεύθερος να επιλέξεις το τι θα φας και γιατί, έτσι είναι ελεύθεροι και όλοι οι άλλοι. Πολλές όμως οι φορές που αυτή η συζήτηση και η διαφωνία (αν μπορούμε να το πούμε διαφωνία) έχει δώσει νέο σπίρτο στο βαρετό, κυριακάτικο τραπέζι με ατάκες και ευφυολογήματα να πετάγονται κι από τις δύο πλευρές, του τύπου «και τα μαρουλάκια έχουν ψυχή»… λες;
8. Είναι οικολογικό να είσαι χορτοφάγος.
Το ότι το μεθάνιο που εκλύεται από τα αέρια των βοοειδών κλπ λοιπών ζώων προς βρώση, όλου του πλανήτη είναι τόσο πολύ που περισσότερο αυτό προσβάλει την ατμόσφαιρα παρά όλα τα αεροπλάνα, βαπόρια, λεωφορεία, τρακτέρ και αυτοκίνητα παρέα σου φαίνεται ανήκουστο;… Δεν έχει διαψευστεί από κανέναν ακόμη. Χώρια οι τόνοι των κοπράνων και του αίματος που καθημερινά καταλήγουν σε υδροφόρους ορίζοντες , χώρια οι τεράστιες εκτάσεις που αποψηλώνονται ανά τον κόσμο για παραγωγή ζωοτροφών, χώρια το νερό που δαπανάται για τις στοιχειώδεις διαδικασίες καθαρισμού. Οπότε ναι, η χορτοφαγία σήμερα αποτελεί μέρος της οικολογικής ταυτότητας ενός ανθρώπου.
9. Είναι πιο υγιές να είσαι χορτοφάγος.
Όχι αν έχεις φάει την πίτσα χωρίς πεπερόνι κ μορταδέλα μόνος σου, έχεις πιει κανά λίτρο αναψυκτικό, έχεις καπνίσει ένα δυο πακέτα τσιγάρα και τα σακουλάκια με τα πατατάκια και τα φουντούνια χάσκουν τριγύρω.
10. Είναι δύσκολο να βρεις τι να φας όταν βγαίνεις σε εστιατόρια με τους φίλους.
Έτσι είναι και ίσως να σου πάρει καιρό μέχρι να βρεις τα πιάτα που μένουν σ’ένα μενού μόλις απορρίψεις όλα τα ζωικά. Βέβαια δεν είναι και πολλά αλλά αξίζει τον κόπο το ψαχτήρι. Το πιο πιθανό ν’ ανακαλύψεις τροφές και γεύσεις που θα κλέψουν την παράσταση.