Σκέφτομαι συχνά τον παππού μου με την απλή μαντίλα του και τα σανδάλια του, που έπεισε εκατομμύρια ανθρώπους να τον ακολουθήσουν . Πώς το κατάφερε αυτό; Νομίζω πως ο κόσμος ένιωθε έλξη από την αλήθεια στην ψυχή του και την αυθεντικότητα του πάθους του.
Ο κόσμος μιλά με δέος για την Πορεία του Αλατιού στην οποία πρωτοστάτησε το 1930, μια μη βίαιη διαμαρτυρία ενάντια στον βρετανικό νόμο.
Το αλάτι ήταν βασικό προϊόν στην ινδική διατροφή, αλλά οι Βρετανοί απαγόρευαν στους ντόπιους να συλλέγουν ή να πωλούν το αλάτι τους και τους υποχρέωναν να το αγοράζουν από τους Βρετανούς. Διπλασίασαν επίσης τον φόρο του.
Ο παππούς μου αποφάσισε τότε να ξεκινήσει εκστρατεία ανυπακοής χωρίς χρήση βίας για τον φόρο του αλατιού. Πάντα πίστευε ότι μπορούσε να διαπραγματευτεί με τους Βρετανούς και να τους ενθαρρύνει να συμπεριφέρονται πιο δίκαια, γι’ αυτό έστειλε ένα θερμό γράμμα στον αντιβασιλέα, περιγράφοντας τα προβλήματα και τις αδικίες που ήθελε να διορθώσει. Ο αντιβασιλέας του έστειλε μια απάντηση τεσσάρων αράδων λέγοντας απλώς ότι ο Γκάντι δεν πρέπει να παραβεί τον νόμο.
“Γονατιστός ζήτησα ψωμί και πήρα πέτρα”, είπε στους ακόλουθούς του ο Μπάπου.
Τότε ανακοίνωσε το σχέδιό του να περπατήσει τα τετρακόσια χιλιόμετρα μέχρι την Αραβική Θάλασσα. Όταν θα έφτανε εκεί θα αψηφούσε τον νόμο και θα μάζευε αλάτι από την ακτή.
Σχεδόν όλοι από το άσραμ στο οποίο ζούσε τότε θέλησαν να τον ακολουθήσουν, αλλά εκείνος επέλεξε μόνο μερικές δεκάδες. Ο νεαρότερος της πορείας ήταν δεκαέξι χρόνων. Ο παππούς μου, εξήντα ενός, ήταν ο γηραιότερος.
Το πρωινό που ξεκίνησαν, όλοι στο άσραμ ξύπνησαν πριν τα χαράματα για να τους ξεπροβοδίσουν. Ένα πλήθος χιλιάδων ανθρώπων από τις κοντινές πόλεις συγκεντρώθηκε επίσης, και δημοσιογράφοι ήρθαν απ’ όλη την Ευρώπη, την Αμερική και την Ινδία.
Κάθε ημέρα της πορείας, ο παππούς μου σταματούσε σε πόλεις κατά μήκος της διαδρομής και περιέγραφε το σχέδιό του – με αποτέλεσμα να τον ακολουθήσουν κι άλλοι περισσότεροι.
“Αυτός είναι ένας αγώνας όχι ενός, μα εκατομμυρίων”, είπε σε ένα χωριό, όπου περίπου τριάντα χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί για να τον ακούσουν και να ταχθούν στο πλευρό του.
Μέχρι να φτάσει ο Μπάπου στη θάλασσα έναν μήνα αργότερα, δεκάδες χιλιάδες περπατούσαν μαζί του. Ο παππούς μου τότε πάτησε στην παραλία, έσκυψε και σήκωσε έναν σβώλο αλατιού.
“Με αυτό το αλάτι τραντάζω τα θεμέλια της αυτοκρατορίας!” δήλωσε.
Είχε αψηφήσει τους Βρετανούς. Δίχως ίχνος βίας ή θυμού, είχε δείξει ότι το να υποδουλώνεις τους ανθρώπους είναι λάθος. Ο φίλος του, Μαχαντέβ Ντεσάι, που ήταν στο πλευρό του, ανέφερε αργότερα πως μόλις είδαν τον Μπάπου στην παραλία, και άλλοι από το πλήθος άρχισαν να μαζεύουν αλάτι στις χούφτες τους, γελώντας, τραγουδώντας και ψέλνοντας. Ολόκληρη η Ινδία φάνηκε να ανταποκρίνεται.
Οι Βρετανοί σύντομα κινητοποιήθηκαν και συνέλαβαν τον παππού μου και περίπου εξήντα χιλιάδες άλλους. Όμως το μήνυμα είχε σταλεί, και εκατομμύρια περισσότεροι συνέχισαν την πολιτική ανυπακοή. Σε όλο το μήκος της ακτής, συγκεντρώθηκαν πλήθη Ινδών εθνικιστών για να φτιάξουν αλάτι. Δεν υπήρχε χώρος στις φυλακές για όλους.
Ο παππούς μου δεν ήταν μεγάλος ρήτορας και δεν είχε πίσω του στρατό ή οργανωμένο πολιτικό κόμμα. Αλλά προσέλκυσε την υποστήριξη δεκάδων χιλιάδων διαδηλωτών και εκατομμυρίων υποστηρικτών που ήξεραν ότι θα τους έλεγε μόνο την καθαρή αλήθεια. Κίνητρό του ήταν η ειλικρίνεια και η βαθιά πίστη. Πολύ δύσκολα αντιστέκεται κανείς σε κάτι τέτοιο.
Με το να αντιστέκεστε στο ψέμα και να ακολουθείτε πάντα την αλήθεια, μπορείτε να αλλάξετε τη ζωή σας – και ίσως τη χώρα σας.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Arun Gandhi “Μαχάτμα Γκάντι Το Δώρο του Θυμού” από τις εκδόσεις Διόπτρα
