“Τα εγκλήματα συχνά επιστρέφουν στον δάσκαλό τους” Σενέκας
Είναι ειρωνεία που ο Σενέκας θα έβαζε έναν από τους ήρωές του να λέει αυτά τα λόγια.
Όπως γνωρίζουμε, ο Σενέκας υπηρέτησε για πολλά χρόνια ως δάσκαλος και μέντορας του αυτοκράτορα Νέρωνα.
Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις, μάλιστα, ότι επηρέαζε θετικά την ηθική του διαταραγμένου νέου, αλλά ακόμα και τότε, οι σύγχρονοι του Σενέκα απορούσαν που ένας φιλόσοφος μπορούσε να είναι το δεξί χέρι ενός τόσο μοχθηρού ατόμου.
Μέχρι που υιοθέτησαν την ελληνική λέξη “τυραννοδιδάσκαλος” για να τον περιγράψουν.
Και όπως ακριβώς παρατήρησε ο Σαίξπηρ στο έργο του Μάκβεθ, “μόνο μαθήματα για φόνο δίνουμε, που αφού μαθευτούν, γυρίζουν και παιδεύουν τον εφευρέτη”, η συνεργασία του Σενέκα με τον Νέρωνα κατέληξε στη δολοφονία του δασκάλου από τον μαθητή.
Είναι κάτι που πρέπει να σκεφτείτε όταν εξετάζετε με ποιον θα συνεργαστείτε στη ζωή. Αν δείξετε σε έναν πελάτη πώς να κάνει κάτι ανήθικο ή παράνομο, δεν είναι πιθανόν να ανταποδώσει τη χάρη σε έναν ανυποψίαστο εαυτό σας αργότερα;
Αν δίνετε το κακό παράδειγμα στους υπαλλήλους, τους συνεργάτες, τα παιδιά σας, δεν είναι αναμενόμενο να σας προδώσουν η να σας πληγώσουν κάποια στιγμή στο μέλλον;
Έχει ο καιρός γυρίσματα, λέει η παροιμία. Το κάρμα είναι μία έννοια που εισαγάγαμε από την Ανατολή, μαζί με πολλές παρεμφερείς ρήσεις.
Ο Σενέκας πλήρωσε ένα τίμημα για τις διδαχές του στον Νέρωνα. Όπως συνέβαινε σε όλες τις εποχές, η υποκρισία του – αποφεύξιμη ή όχι – του κόστισε ακριβά. Το ίδιο θα συμβεί και με τη δική σας.
Απόσπασμα από το βιβλίο των Ryan Holiday & Stephen Hanselman ” Άδραξε τον χρόνο” από τις εκδόσεις Πεδίο
