Υποθέτω ότι είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης (ή τουλάχιστον μια συνηθισμένη ανθρώπινη παρόρμηση), όταν αισθάνεστε στενοχωρημένοι, να προσπαθείτε να καταλάβετε γιατί νιώθετε άσχημα, να επιδιώκετε να βρείτε κάποιον ή κάτι για να του ρίξετε το φταίξιμο ή να διατυπώνετε μια εικασία για να δικαιολογήσετε τη διάθεσή σας.
Έτσι, όταν νιώθετε μελαγχολία ή δυσθυμία, είναι πολύ πιθανό να σκεφτείτε: “Αν έβρισκα για ποιο λόγο νιώθω τόσο άσχημα, ίσως μπορούσα να αισθανθώ καλύτερα”.
Και μετά έρχεται η ιδέα: “Αυτό είναι, νιώθω έτσι επειδή η σχέση μου αντιμετωπίζει προβλήματα!”.
Αμέσως μεταμορφώνεστε σε “ερευνητή” που ψάχνει να βρει όλα εκείνα τα οποία θα έπρεπε να είναι αλλιώτικα στη σχέση σας.
Απαριθμείτε τις ατέλειες του συντρόφου σας και όλες σας τις ανάγκες που δεν ικανοποιούνται.
Αναλύετε όλα αυτά που εμποδίζουν την καλή λειτουργία της σχέσης σας, όλα αυτά που δεν είναι όπως παλιά, όλους τους τομείς που θέλουν ακόμα πολλή δουλειά.
Άλλοτε η τάση για ανάλυση είναι σχετικά περιορισμένη, άλλες φορές πάλι είναι ιδιαίτερα έντονη. Και στις δύο περιπτώσεις ανοίγετε την πόρτα σε περισσότερη στενοχώρια και ενδεχομένως σε πιο σοβαρά προβλήματα.
Αν όμως καταφέρετε να σταματήσετε για λίγο και να δείτε τα πράγματα με αντικειμενικό τρόπο, θα ανακαλύψετε ότι αυτό που συμβαίνει είναι μάλλον το αντίθετο: επειδή ακριβώς νιώθετε άσχημα, έρχονται στο μυαλό σας όλα τα θέματα της σχέσης σας.
Με άλλα λόγια, πρώτα εμφανίστηκε η άσχημη διάθεση και μετά ακολούθησε η ανάγκη να δείτε, να προκαλέσετε και να αναλύσετε τα προβλήματα. Όταν νιώθετε ευερέθιστοι, αγχωμένοι, κουρασμένοι ή κακοδιάθετοι, είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα αρχίσετε να γεμίζετε το μυαλό με αρνητικές σκέψεις και θα θεωρήσετε ότι η σχέση είναι η αιτία όλων αυτών των δυσάρεστων συναισθημάτων.
Έτσι, σε όποια εξήγηση κι αν καταλήξετε – ή σας προτείνει κάποιος – όταν είστε σε άσχημη διάθεση, θα σας φανεί απόλυτα λογική.
Θα σκεφτείτε: “Η γυναίκα μου δεν με στηρίζει όσο πρέπει” ή “Ο φίλος μου δεν με ακούει όταν του μιλάω”. Και επειδή είστε σε άσχημη διάθεση, οι εικασίες σας θα σας φανούν απόλυτα λογικές. Θα μπορέσετε μάλιστα να “επικυρώσετε” τα συναισθήματά σας με πολλά συγκεκριμένα παραδείγματα.
Δυστυχώς, όταν αισθάνεστε άσχημα αλλά και όταν νιώθετε ανασφάλεια, σχεδόν τα πάντα μπορεί να φανούν προβληματικά – οπότε μάλλον θα αρχίσετε να βασανίζεστε για όλα και θα σας φαίνεται μάλιστα και απόλυτα λογικό!
Αυτή είναι μία από τις “νοητικές” παγίδες την οποία δεν ξεπερνάμε πιο εύκολα με το πέρασμα του χρόνου. Είτε η σχέση μας είναι πρόσφατη είτε είμαστε παντρεμένοι πενήντα χρόνια, η παγίδα αυτή παραμένει το ίδιο επικίνδυνη.
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα στα οποία εστιάζετε την προσοχή σας όταν βρίσκεστε σε άσχημη διάθεση δεν είναι αληθινά – μερικές φορές είναι.
Αν όμως νομίζετε ότι έχετε κάποιο πρόβλημα όταν νιώθετε άσχημα, και ότι αυτό είναι πραγματικό, τότε θα πρέπει να έχετε την ίδια άποψη και όταν η διάθεσή σας θα έχει καλυτερέψει.
Τις περισσότερες φορές τα προβλήματα που δείχνουν τόσο πολύ αληθινά και σημαντικά όταν είστε στις “μαύρες” σας, εξαφανίζονται ως δια μαγείας όταν νιώθετε καλά. Είναι ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο.
Η εφαρμογή αυτής της στρατηγικής είναι πολύ απλή και μπορεί να αλλάξει για πάντα τη σχέση σας. Όταν βρίσκεστε σε άσχημη διάθεση, μην παίρνετε πολύ στα σοβαρά τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας. Η ένταση που νιώθετε περιορίζει τη σοφία, τη συμπόνια, τη μακροπρόθεσμη οπτική και την κοινή λογική σας.
Και αντί να λέτε: “Ξέρω γιατί νιώθω άσχημα· φταίει αυτός, αυτή ή η σχέση”, πείτε στον εαυτό σας: ” Μα φυσικά νιώθω θυμό ή στενοχώρια. Έχω άσχημη διάθεση. Δεν είμαι σε θέση να δω καθαρά τα πράγματα”. Αντί λοιπόν να αντιδράσετε παρορμητικά, κάντε λίγη υπομονή. Δώστε λιγότερη προσοχή και βαρύτητα σε αυτά που σκέφτεστε και πάνω απ’ όλα αποφύγετε τις αναλύσεις.
Με αυτό τον τρόπο θα προστατεύσετε τη σχέση και τον εαυτό σας από περισσότερα προβλήματα. Όσο λιγότερη προσοχή δίνετε στις αρνητικές σας σκέψεις και στα δυσάρεστα συναισθήματά σας, τόσο πιο γρήγορα θα επιστρέψουν η καλή διάθεση και η σοφία σας.
Αυτό φυσικά είναι πιο εύκολο να το λέει κανείς παρά να το κάνει. Παρόλο λοιπόν που αυτή η συμβουλή είναι απλή, δεν είναι πάντα εύκολα εφαρμόσιμη. Γιατί κάθε φορά που έχετε άσχημη διάθεση, θα πρέπει να αντισταθείτε σε μια καθ’ όλα ανθρώπινη παρόρμηση να αναλύετε τα πράγματα. Αλλά με υπομονή και εξάσκηση θα τα καταφέρετε. Και τότε θα δείτε ότι άξιζε την προσπάθεια.
Απόσπασμα από το βιβλίο των Richard Carlson & Kristine Carlson “Μη βασανίζεστε για μικροπράγματα στις σχέσεις και στην αγάπη” από τις εκδόσεις Πεδίο
