Αφού πρώτα προσδιορίσετε τις αξίες σας, στη συνέχεια θα πρέπει να τις δοκιμάσετε. Αυτό απαιτεί κάποιο βαθμό θάρρους, ο στόχος όμως δεν είναι να γίνετε ατρόμητοι. Αντ’ αυτού, πρέπει να κοιτάξετε κατάματα τους φόβους σας, χρησιμοποιώντας τις αξίες σας για οδηγό, έτσι ώστε να καταλήξετε σε όσα έχουν σημασία για σας. Θάρρος δεν σημαίνει την απουσία φόβου· σημαίνει την πορεία που οδηγεί στους φόβους.
Όταν η Ιρένε Σίντλερ ήταν εφτά χρονών και ζούσε στην Πολωνία, ο πατέρας της, ο οποίος ήταν γιατρός, της είπε:” Αν δεις κάποιον να πνίγεται, πήδηξε στο νερό να τον σώσεις”.
Όταν οι Ναζί εισέβαλαν στην πόλη της κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η αξία της βοήθειας, που τόσο πολύ εκτιμούσε, την ώθησε να δώσει καταφύγιο και να φροντίσει τον Εβραίο γείτονά της.
Καθώς ο πόλεμος συνεχιζόταν, η Σίντλερ μαζί με ομοϊδεάτες φίλους της δημιούργησαν χιλιάδες πλαστά χαρτιά για να βοηθήσουν εβραϊκές οικογένειες να ξεφύγουν από το φοβερό Γκέτο της Βαρσοβίας. Στη συνέχεια, μεταμφιεσμένη σε κοινωνική λειτουργό που έλεγχε για τύφο, άρχισε η ίδια να φυγαδεύει παιδιά έξω από το Γκέτο.
Ήταν κάτι πολύ τρομακτικό, ποτέ όμως δεν λιγοψύχησε, ούτε καν όταν η Γκεστάπο τη συνέλαβε και την καταδίκασε σε θάνατο. Αργότερα η Σίντλερ θα ανέφερε ότι τότε είχε νιώσει ένα αίσθημα ανακούφισης· επιτέλους θα απελευθερωνόταν από τον φόβο ο οποίος την ακολουθούσε κατά πόδας στο θαρραλέο μονοπάτι που είχε διαλέξει.
Ένας φύλακας τη βοήθησε να δραπετεύσει και να κρυφτεί. Αντί όμως να βρει ένα ασφαλές καταφύγιο μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος, η Σίντλερ παρέμεινε πιστή στις αξίες της και, διατρέχοντας τεράστιο κίνδυνο, συνέχισε να προσπαθεί να σώσει Εβραιόπουλα – με τον αριθμό των διασωθέντων παιδιών να φτάνει περίπου τα 2.500.
Η Σίντλερ εξακολούθησε να πολεμά, παρότι ήταν πολύ πιο εύκολο και πολύ πιο ασφαλές να φύγει. Γνώριζε όμως ότι χωρίς δράση οι αξίες είναι απλώς φιλοδοξίες, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τον πραγματικό μας εαυτό.
Είτε οι βασισμένες στις αξίες σας πράξεις είναι ζήτημα ζωής και θανάτου (όπως αυτές της Σίντλερ), είτε αποτελούν απλές καθημερινές συνήθειες (όπως η ερώτηση “Να πάω για ύπνο ή να δω άλλη μια ώρα τηλεόραση;”), κάποια στιγμή θα φτάσετε σε αυτό που εγώ αποκαλώ σημείο επιλογής, μια μεταφορική διακλάδωση στον δρόμο σας, όπου πρέπει να κάνετε ακριβώς αυτό: να επιλέξετε.
Αντίθετα όμως με πολλές απλές αποφάσεις (“Μαύρα ή καφέ παπούτσια; Λάτε ή καπουτσίνο;), κάθε σημείο επιλογής σας δίνει την ευκαιρία να βρείτε το δρόμο σας.
Θα κινηθείτε προς την κατεύθυνση των αξιών σας, λειτουργώντας ως ο άνθρωπος που θέλετε να είστε; Ή θα απομακρυνθείτε από τις αξίες σας, λειτουργώντας με τρόπο που σας φέρνει εναντίον τους;
Όσο περισσότερο επιλέγετε ενέργειες που σας φέρνουν πιο κοντά στις αξίες σας, τόσο πιο ζωντανή, αποτελεσματική και γεμάτη νόημα μπορεί να γίνει η ζωή σας.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Susan David “Συναισθηματική ευελιξία” από τις εκδόσεις Πεδίο
