Αυτοεξαρτώμαι σημαίνει αποδεικνύω ότι δεν είμαι παντοδύναμος, ξέρω ότι είμαι ευάλωτος κι έχω την ευθύνη του εαυτού μου.
Εγώ διευθύνω την ορχήστρα, κι ας μην ξέρω να παίζω όλα τα όργανα. Το γεγονός ότι δεν ξέρω να παίζω όλα τα όργανα δεν σημαίνει ότι παραδίδω την μπαγκέτα.
Εγώ είμαι ο πρωταγωνιστής στη ζωή μου. Προσοχή όμως: Δεν είμαι ο μοναδικός ηθοποιός. Αν ήμουν, το έργο μου θα ήταν αφάνταστα βαρετό.
Αυτοεξάρτηση σημαίνει να πάψω να κρέμομαι από το λαιμό των άλλων. Κάποια στιγμή μπορεί να χρειαστώ τη βοήθειά σου, όσο όμως είμαι εγώ αυτός που κρατάει το κλειδί, είτε είναι η πόρτα ανοιχτή είτε κλειστή, δεν είμαι κλειδωμένος.
Η αυτοεξάρτηση είναι, κατά τη γνώμη μου, συνώνυμο της ψυχικής υγείας.
Για παράδειγμα, από τους άλλους χρειάζομαι αποδοχή, γιατί όλοι έχουμε ανάγκη την επιδοκιμασία.
Όταν όμως ήμουν πέντε χρόνων, ο μοναδικός άνθρωπος που με αποδεχόταν ήταν η μαμά μου. Κανένας άλλος δεν θα μπορούσε να την αντικαταστήσει.
Όταν έγινα ενήλικος, συνειδητοποίησα ότι αν εκείνη δεν μου έδινε την επιδοκιμασία που είχα ανάγκη, μπορούσε κάποιος άλλος να μου τη δώσει.
Μπορεί κάποια πράγματα που πιστεύω ή μου αρέσει να κάνω να μην αρέσουν στη γυναίκα μου, με την οποία ζω είκοσι επτά χρόνια….
Ωστόσο, αυτό που εγώ πρέπει να κάνω δεν είναι να τα σταματήσω επειδή δεν αρέσουν σε εκείνη.
Μπορεί σε άλλους να αρέσουν.
Μπορώ, ίσως, να τα μοιραστώ με κάποιον άλλον.
Μπορώ, ίσως, να δεχτώ ότι αρκεί που αρέσουν σε εμένα.
Το γεγονός ότι εμένα δεν με ενδιαφέρει καθόλου ο μαγικός ρεαλισμός, δεν σημαίνει πως η γυναίκα μου πρέπει να σταματήσει να διαβάζει τον αγαπημένο της συγγραφέα.
Αυτοεξάρτηση σημαίνει: απαντώ στα τρία βασικά υπαρξιακά ερωτήματα:
Ποιος είμαι, πού πάω και με ποιον.
Απαντώ, όμως, με αυτήν τη σειρά.
Θέλει όμως προσοχή, να μην αποφασίσω πού θα πάω αναλόγως με ποιον είμαι. Θέλει προσοχή, να μην ορίσω ποιος είμαι από το ποιος με συνοδεύει.
Δεν μπορώ να προσδιορίσω τον δρόμο μου βλέποντας το δικό σου, και δεν πρέπει να ορίζω τον εαυτό μου από τον δρόμο τον οποίο πορεύομαι.
Θα πρέπει να συνειδητοποιήσω ότι: εγώ είμαι αυτός που πρέπει πρώτα να ορίσω ποιος είμαι.
Σχετικά με αυτό το θέμα, συνηθίζω να επισημαίνω ότι η απάντηση στις ερωτήσεις αυτές καθορίζει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα ανθρώπινο ον, ένα άτομο και ένα πρόσωπο.
Διότι, αυτά είναι τρία διαφορετικά πράγματα.
Όταν γεννιόμαστε είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα, ανήκουμε, δηλαδή, στο ανθρώπινο γένος.
Ως ανθρώπινα όντα, είμαστε όλοι ίδιοι. Όσο μεγαλώνουμε, αναπτύσσεται μέσα μας μέρος του υλικού που φέρουμε ως γενετική πληροφορία, η φυσική μας εμφάνιση, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία μας, κι ένα μέρος από τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσουμε τη ζωή: δηλαδή, η ιδιοσυγκρασία μας.
Όταν γεννιόμαστε, είμαστε απλώς ανθρώπινα όντα. Η ιδιοσυγκρασία μας που στην αρχή είναι πανομοιότυπη ή μοιάζει με την ιδιοσυγκρασία εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων, με την εμπειρία, την προσωπική μας ιστορία, μας μετατρέπει στο άτομο που πρόκειται να γίνει ο καθένας από μας.
Άτομο σημαίνει ακέραιος, αναφέρεται στη μονάδα που είναι ο καθένας μας, αλλά σημαίνει ταυτόχρονα μοναδικός με την έννοια του ιδιαίτερου, του ξεχωριστού.
Το να είσαι πρόσωπο, απαιτεί κάτι παραπάνω. Όλα σχεδόν τα ανθρώπινα όντα που γνωρίζω κατάφεραν να γίνουν άτομα, λίγα όμως έγιναν πρόσωπα.
Για να φτάσεις στο σημείο να γίνεις πρόσωπο χρειάζεται να μεσολαβήσει μια διαδικασία.
Η διαδικασία μετατροπής σε πρόσωπο, όπως λέει ο Καρλ Ρότζερς, είναι επώδυνη. Συνεπάγεται να παραιτηθείς από ορισμένα πράγματα, να αποκτήσεις κάποια άλλα και, επιπλέον, όλα αυτά μετά από μεγάλη προσπάθεια.
“Για να γίνω αυτοεξαρτώμενος, πρέπει να σκέφτομαι τον εαυτό μου ως το επίκεντρο όλων των πραγμάτων που μου συμβαίνουν”.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι “Ο Δρόμος της Αυτοεξάρτησης” από τις εκδόσεις Opera
