Η πίστη και η λογική δεν είναι φυσικοί εχθροί

Η πίστη και η λογική δεν είναι φυσικοί εχθροί

Έχω πλέον συνειδητοποιήσει ότι η πίστη και η λογική δεν είναι φυσικοί εχθροί. Η ανάγκη μας για βεβαιότητα και η ανάγκη μας να έχουμε δίκιο είναι αυτά που τις έχουν βάλει να τσακώνονται αδιάκοπα. Αναγκάζουμε τον εαυτό μας να επιλέξει και να υπερασπιστεί τον έναν από τους δύο τρόπους να γνωρίζουμε τον κόσμο, εις βάρος του άλλου.

Φυσικά, καταλαβαίνω ότι η πίστη και η λογική μπορεί να συγκρουστούν και να δημιουργήσουν άβολες εντάσεις – τις έχω νιώσει αυτές τις εντάσεις στο πετσί μου.

Όμως η έρευνά μου με ανάγκασε να δω ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της σύγκρουσης και της αγωνίας προκαλείται από το φόβο μας για το άγνωστο και από το φόβο μας μήπως κάνουμε λάθος. Κι όμως, για να βγάλουμε νόημα μέσα σε έναν τόσο αβέβαιο κόσμο, τις χρειαζόμαστε και τις δύο, και την πίστη και τη λογική.

Είναι αμέτρητες οι φορές που άκουσα τις φράσεις “έχω πίστη” και “η πίστη μου” στις συνεντεύξεις μου με τους ανθρώπους που κάνουν το Ολόψυχο ταξίδι.

Στην αρχή νόμιζα ότι με τη λέξη “πίστη” εννοούσαν ότι “υπάρχει ένας λόγος για τα πάντα”. Είχα πάντοτε πρόβλημα μ’ αυτό, επειδή μου ήταν πολύ δύσκολο να χρησιμοποιήσω το Θεό ή την πίστη ή την πνευματικότητα για να εξηγήσω μια τραγωδία. Όταν οι άνθρωποι λένε “υπάρχει ένας λόγος για τα πάντα”, είναι σαν να αντικαθιστούν τη βεβαιότητα με την πίστη.

Σύντομα κατάλαβα μέσα από τις συνεντεύξεις ότι η πίστη είχε άλλη έννοια για αυτούς τους ανθρώπους. Να πώς όρισα λοιπόν την πίστη με βάση τα λόγια τους:

Η πίστη είναι ένας χώρος μυστηριακός, όπου βρίσκουμε το θάρρος να αποδεχτούμε ως αληθινό κάτι που δεν βλέπουμε, και τη δύναμη να απαλλαγούμε από το φόβο της αβεβαιότητας.

Κατάλαβα επίσης ότι δεν είναι πάντα οι επιστήμονες αυτοί που έχουν πρόβλημα με την πίστη, ούτε είναι πάντα οι θρησκευόμενοι εκείνοι που αγκαλιάζουν την αβεβαιότητα. Πολλά είδη φονταμενταλισμού και εξτρεμισμού έχουν να κάνουν με την επιλογή της βεβαιότητας εις βάρος της πίστης.

Ο θεολόγος Richard Rohr το τοποθετεί υπέροχα: “Οι φίλοι μου οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει πράγματα όπως “οι αρχές της αβεβαιότητας” και οι μαύρες τρύπες και ως εκ τούτου είναι πρόθυμοι να ζουν μέσα σε φανταστικές υποθέσεις και θεωρίες.

Από την άλλη, υπάρχουν πολλοί θρησκευόμενοι που επιμένουν να παίρνουν απαντήσεις που να είναι πάντα αληθινές.

Μας αρέσουν οι τελικές λύσεις, οι οριστικές απαντήσεις, τα ξεκάθαρα αποτελέσματα, ενώ ταυτόχρονα ισχυριζόμαστε ότι είμαστε “άνθρωποι της πίστης”.

Πόσο παράξενο είναι που η ίδια η λέξη πίστη έχει φτάσει να σημαίνει ακριβώς το αντίθετο!

Η πίστη είναι ζωτικής σημασίας όταν αποφασίσουμε να ζούμε και να αγαπάμε με όλη μας την καρδιά μέσα σε έναν κόσμο όπου οι περισσότεροι ζητάμε εγγυήσεις πριν ρισκάρουμε να γίνουμε ευάλωτοι και να πληγωθούμε.

Για να πούμε ότι θα ζήσουμε τη ζωή μας Ολόψυχα, είναι απαραίτητο να μπορούμε να πιστεύουμε χωρίς να “βλέπουμε”.

Όταν με τρομάζει το αβέβαιο, χρειάζομαι κάτι αμέσως για να καλμάρω τη λαχτάρα μου για βεβαιότητα. Σε τέτοιες στιγμές, η Προσευχή της Γαλήνης κάνει θαύματα για μένα: Θεέ μου, δώσε μου τη γαλήνη να δέχομαι αυτά που δεν μπορώ να αλλάξω, το θάρρος να αλλάζω αυτά που μπορώ να αλλάξω και τη σοφία να καταλαβαίνω τη διαφορά. Αμήν!

Από το βιβλίο της Brene Brown “Ευτυχώς, δεν είμαι τέλειος!” από τις εκδόσεις Η Δυναμική της Επιτυχίας

Ενδιαφέροντα σεμινάρια και μαθήματα