Έχετε νιώσει ποτέ ο πιο αλλόκοτος και περίεργος σε μια παρέα ή μια αίθουσα; Μάλλον ναι, αλλά φαίνεται πως δεν υπάρχει τίποτα περίεργο σε αυτό. Το να νιώθουμε διαφορετικοί είναι φυσιολογικό, επειδή πολύ απλά δεν υπάρχει φυσιολογικό.
Σε μια έρευνα του 2018, ερευνητές από το Yale επιβεβαίωσαν αυτό που ήδη γνωρίζαμε: Ότι οι άνθρωποι είμαστε απλά ένα τσούρμο περίεργοι. Και, ευτυχώς, αυτό είναι και το σωστό (εξελικτικά).
Η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά
Το πιθανότερο είναι να έχετε ήδη γκουγκλάρει ερωτήσεις όπως: Ποια είναι η φυσιολογική ώρα για ύπνο; Είναι φυσιολογικό να μιλάμε στους σκύλους μας; Είναι φυσιολογικό να κοιμόμαστε αγκαλιά με έναν αρκούδο;
Σύμφωνα με μια έρευνα του 2018, όλες αυτές οι ερωτήσεις είναι ουσιαστικά ανούσιες. Η έρευνα, που διεξήχθη από τους ερευνητές Avram J. Holmes και Lauren M. Patrick επισημαίνει πως δεν υπάρχει κανονικότητα – όχι για τους ανθρώπους τουλάχιστον και όχι για τον εγκέφαλό μας.
«Η βελτιστοποίηση στην κλινική νευροεπιστήμη» είναι ένας μύθος, λένε, και η αλλαγή, το εύρος και η ποικιλία είναι πολύ πιο συνηθισμένα στη ζωή και απαραίτητα για την εξελικτική πρόοδο του είδους.
Αλλά αυτό δεν το λέμε για να παρηγορηθούμε. Η έρευνά τους έχει εφαρμογές στην ψυχιατρική και στο πώς αντιλαμβανόμαστε και θεραπεύουμε την ψυχική ασθένεια. Η ομάδα συμπέρανε ότι δεν υπάρχει παγκόσμια βέλτιστο προφίλ εγκεφαλικής λειτουργίας.
Οι εξελικτικές δυνάμεις που διαμορφώνουν το είδος μας δημιουργούν μια εντυπωσιακή ποικιλία στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Αντί λοιπόν να εξετάζουμε συμπεριφορές απομονωμένα, οι ψυχιατρικές ασθένειες μπορούν να κατανοηθούν καλύτερα μέσα από τη μελέτη τομέων λειτουργίας και σχετικών μοτίβων διακύμανσης στα ποικίλα εγκεφαλικά συστήματα.
Σε αυτό το σημείο, ίσως να έχετε ορισμένες ερωτήσεις. Αν δεν υπάρχει «φυσιολογικό», τότε δεν θα έπρεπε να υπάρχει τίποτα περίεργο στο να καταναλώνουμε 23 hot dogs μόλις ξυπνάμε το πρωί, σωστά; Μάλλον, δεν κάνουμε τη σωστή ερώτηση.
Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για να είμαστε άνθρωποι και το φυσιολογικό είναι ένας σχετικός όρος που εξαρτάται από το χρόνο, το μέρος και τις συνθήκες. Και όσον αφορά στα 23 hot dogs το πρωί; Είτε είναι, είτε δεν είναι φυσιολογικό, το βέβαιο είναι πως δεν αποτελεί υγιή συμπεριφορά.
Αν τα καταναλώσουμε στα πλαίσια ενός διαγωνισμού; Αυτό φαίνεται πιο λογικό (αν και πάλι δεν είναι υγιές). Αυτός ο τρόπος σκέψης χρειάζεται να εφαρμόζεται και στην ψυχιατρική. Στο παράδειγμά μας, το γεγονός ότι κάποιος καταναλώνει τόσα hot dogs δεν σημαίνει αυτόματα ότι έχει κάποια ψυχική διαταραχή. Υπάρχουν κι άλλοι ατομικοί παράγοντες που χρειάζεται να λαμβάνονται υπόψη.
Οι ερευνητές εξηγούν την προσέγγισή τους: «Το σημείο στο οποίο διαφωνούμε είναι ότι δεν υπάρχει καθολικό, βέλτιστο μοτίβο εγκεφαλικής δομής ή λειτουργίας. Οπότε τα όρια ανάμεσα στο «υγιές» και στο «μη υγιές» δεν μπορούν να προσδιοριστούν μέσα από μία και μόνο συμπεριφορά ή μια πλευρά της εγκεφαλικής λειτουργίας. Σε απομόνωση, κάθε δοσμένο συμπεριφορικό, ψυχολογικό ή νευροβιολογικό χαρακτηριστικό δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό. Το πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται ένα άτομο, η ηλικία, το κοινωνικό δίκτυο και το περιβάλλον, μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στο κόστος και στο όφελος συγκεκριμένων χαρακτηριστικών».
Οι ερευνητές κλείνουν λέγοντας πως αν δυσκολεύεστε σε κάτι ψυχολογικά, ζητήστε βοήθεια. Αλλά αν νιώθετε ευτυχισμένοι, υγιείς και παραγωγικοί, ποιος μπορεί να σας πει ότι είστε «περίεργοι»;
