Πολλοί πιστεύουν ότι η ζήλια είναι το αλατοπίπερο της σεξουαλικότητας, γιατί μας προκαλεί «πέρα από το συνηθισμένο»: έντονες συγκινήσεις, αύξηση της αδρεναλίνης, εντάσεις, ξεσπάσματα και, φυσικά, συμφιλίωση.
Αυτό που ξεχνάμε όμως πολύ συχνά είναι ότι αυτή η κατάσταση απαιτεί απόλυτη διαφάνεια («θέλω να ξέρω τι κάνεις κάθε λεπτό»), συνεπάγεται μεγάλη εξάρτηση («δε μπορείς να κάνεις τίποτα χωρίς να μου το πεις, ούτε εγώ μπορώ να κάνω τίποτα χωρίς να αγχώνομαι για το τι κάνεις χωρίς εμένα»), προϋποθέτει έντονη συνύπαρξη («δεν αντέχω να είσαι με άλλους χωρίς εμένα, άρα στο εξής θα είμαστε πάντα μαζί») και μερικές φορές καταλήγει σε απέραντη μοναξιά («δεν αντέχω να είσαι ευτυχής χωρίς εμένα, άρα θα σε απομονώσω απ’ όλα και απ’ όλους για να είσαι ευτυχής μόνο μαζί μου»).
Το αποτέλεσμα είναι ότι το ζευγάρι ασφυκτιά σε αυτή την υπερβολική συμβίωση, στην οποία και οι δύο χάνουν τον εαυτό τους.
Η διατήρηση της αυτονομίας του καθενός είναι απαραίτητη στην ερωτική σχέση, επειδή η ανάγκη μας να είμαστε μαζί συνυπάρχει με την ανάγκη μας να κρατάμε κάποια αποστάσεις από τον άλλο. Για να θέλω να είμαι μαζί σου, χρειάζομαι κάποιες φορές να είμαι χωρίς εσένα· για να σε ξαναβρίσκω με ευχαρίστηση, έχω πρώτα ανάγκη να φεύγω για λίγο από κοντά σου· για να μοιράζομαι πράγματα μαζί σου, έχω ανάγκη να τα ανακαλύπτω μόνος/η μου· και για να σε αγαπώ χωρίς να κουράζομαι, έχω ανάγκη να αγαπώ κι άλλα πράγματα στη ζωή μου.
Για να επιθυμήσουμε, πρέπει να νιώσουμε την έλλειψη. Υπάρχει ένα τραγούδι του Τζόνι Χάλιντέϊ, που λέει πως θέλει να νιώσει και πάλι «την επιθυμία να επιθυμεί».
Συνάντησα πολλά ζευγάρια τα οποία είχαν γίνει τόσο «συμβιωτικά» που η επιθυμία δεν μπορούσε πια να εκφραστεί.
Ας μην ξεχνάμε ότι η υπερβολική οικειότητα μπορεί να εμποδίσει τη φυσική έκφραση της επιθυμίας, ειδικά αν αυτός που υφίσταται τη ζήλια πρέπει να ανταποκρίνεται συνεχώς στην ανάγκη του ζηλιάρη για επιβεβαίωση.
Εσύ + Εγώ = Εμείς
Ο παραπάνω μαθηματικός τύπος δηλώνει ότι στην εξίσωση του ζευγαριού δεν υπάρχουν μόνο εσύ κι εγώ που κοιταζόμαστε στα μάτια, αλλά τρεις οντότητες: Εσύ, εγώ κι εμείς. Το «εμείς» είναι αυτό που γινόμαστε όταν είμαστε μαζί· αλλά πριν το «εμείς», υπάρχεις εσύ από τη μια μεριά κι εγώ από την άλλη· και για να υπάρχει το «εμείς», χρειάζεται να προϋπάρχουμε «εσύ» και «εγώ».
Για να το πούμε αλλιώς, δεν μπορεί να υπάρχει σταθερό ζευγάρι χωρίς τη διατήρηση της ατομικότητας και των δύο συντρόφων.
Για να είμαι καλά μαζί σου, έχω πρώτα ανάγκη να είμαι καλά με τον εαυτό μου.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Bernard Geberowicz «Νίκησε τη ζήλια» από τις εκδόσεις Πεδίο
