Κάποτε είχαμε επισκεφθεί οικογενειακώς ένα ενυδρείο και εκεί είδαμε κάτι πολύ παράξενο. Επί δεκαπέντε ολόκληρα λεπτά παρακολουθούσαμε μια θαλάσσια χελώνα να κολυμπά με χάρη μέσα σε μια δεξαμενή, ενώ κάθε φορά που περνούσε από ένα συγκεκριμένο σημείο χτυπούσε το κεφάλι και το πόδι της πάνω στο γυαλί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Ήταν φανερό ότι δεν πληγωνόταν, αλλά ακόμα κι εμείς βλέπαμε ότι ξαφνιαζόταν κάθε φορά που έπεφτε πάνω στο γυαλί.
Υπάρχει ένας πολύ γνωστός ορισμός της τρέλας: “Να κάνεις το ίδιο ακριβώς πράγμα ξανά και ξανά, περιμένοντας κάθε φορά διαφορετικά αποτελέσματα”.
Αν και δεν ξέρω τι είναι αυτό που προσπαθούσε να επιτύχει η χελώνα, επομένως δεν μπορώ να τη χαρακτηρίσω τρελή, υπάρχει κάποια λογική σε αυτό τον ορισμό, τουλάχιστον όσον αφορά τους ανθρώπους.
Πολλές φορές συμπεριφερόμαστε υπερβολικά, στενοχωριόμαστε, βασανιζόμαστε και αντιδρούμε άσχημα απέναντι σε κάποιον που αγαπάμε (στον σύντροφο, στο παιδί, στον φίλο, στον συνάδελφο ή στον γονιό μας), και αυτός με τη σειρά του αποκρίνεται με μια αντίδραση που δεν μας αρέσει.
Ωστόσο, την επόμενη που είμαστε αναστατωμένοι, και πάλι την ίδια προσέγγιση χρησιμοποιούμε – και το ίδιο αποτέλεσμα εισπράττουμε. Ξανά και ξανά, επαναλαμβάνουμε ασταμάτητα το ίδιο λάθος. Μετά από τόσες προσπάθειες θα πίστευε κανείς ότι θα είχαμε καταλάβει πού ακριβώς σφάλλουμε. Κι όμως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο!
Η Μέρι ήταν μια έξυπνη νέα γυναίκα. Είχε καταπληκτική αίσθηση του χιούμορ και ήταν πολύ ελκυστική. Τα πάντα έδειχναν να πηγαίνουν καλά για την ίδια – είχε υγεία, ωραία εμφάνιση, επιτυχίες στη δουλειά της, συμπόνια και εξυπνάδα ανάμεσα στα πολλά προτερήματά της. Όταν τη συνάντησα, φαινόταν να έχει μόνο ένα φανερό ελάττωμα. Ήταν υπερβολικά ζηλιάρα.
Ξεκινούσε μια σχέση και όλα πήγαιναν μια χαρά. Μετά, τελείως ξαφνικά, την έπιανε μια τρομερή ζήλια για κάτι ασήμαντο – ο φίλος της ανέφερε μια παλιά κοπέλα του, μιλούσε για κάποια συνάδελφό του, εξέφραζε την επιθυμία του να κάνει μόνος του μια εκδρομή ή έκανε κάποιο άλλο ανάλογα αθώο σχόλιο.
Η Μέρι όμως με τις αντιδράσεις της τρομοκρατούσε κατ’ επανάληψη τους συντρόφους της. Όπως μου είπε, τα τελευταία χρόνια είχε κάνει πάνω από δέκα σχέσεις και είχαν όλες διαλυθεί για τους ίδιους λόγους.
Το λάθος της Μέρι, όπως και των περισσότερων ανθρώπων, είναι ότι περίμενε – ή ήλπιζε – μια διαφορετική αντίδραση. Παραδέχτηκε ότι είχε την επιθυμία να γνωρίσει έναν άνδρα που δεν θα την έκανε να ζηλεύει. Ένιωθε ότι μια δραματική αντίδραση από την πλευρά της θα επανέφερε τον σύντροφό της μια και καλή στην τάξη!
Αν και ποτέ δεν είχε το αποτέλεσμα που επιθυμούσε, εκείνη συνέχιζε να προσπαθεί. Δεν συνειδητοποιούσε ότι το πρόβλημα δεν ήταν οι άνδρες με τους οποίους έβγαινε, αλλά οι δικές της αντανακλαστικές-αυτόματες αντιδράσεις στα λόγια και στη συμπεριφορά τους.
Όταν κατάφερε να δει τη δική της συμβολή στο πρόβλημα, φρόντισε να αλλάξει τις αντιδράσεις της. Σε μεγάλο βαθμό σταμάτησε να κάνει τα πράγματα με τον παλιό συνηθισμένο τρόπο. Κι όταν επανερχόταν στην προηγούμενη συμπεριφορά, γνώριζε τουλάχιστον ότι δεν θα πετύχαινε κάποιο διαφορετικό αποτέλεσμα.
Άρχισε επίσης να αντιμετωπίζει με χιούμορ τις παράλογες αντιδράσεις της. Κι όπως ήταν αναμενόμενο, οι σχέσεις της βελτιώθηκαν. (Και μάλλον διαρκούσαν πια περισσότερο!)
Όλοι λίγο-πολύ αντιμετωπίζουμε αυτό το πρόβλημα, ο καθένας σε διαφορετικό βαθμό. Αντιδρούμε με τον συνηθισμένο αμυντικό τρόπο στην κριτική ή στις παραινέσεις των άλλων, δεν ακούμε με προσοχή τον σύντροφό μας, αλλά σπεύδουμε να συμπληρώσουμε τη φράση του, και πάει λέγοντας. Συμπεριφερόμαστε πάντα με τον ίδιο τρόπο, ελπίζοντας να έχουμε μια διαφορετική αντίδραση.
Αν εξετάσετε με ειλικρίνεια τις συμπεριφορές σας που προκαλούν και διαιωνίζουν το πρόβλημά σας, θα μπορέσετε να βρείτε τη λύση.
Με αυτό τον τρόπο οι σχέσεις θα βελτιωθούν και θα απαλλαγείτε από το περιττό άγχος και τη στενοχώρια.
Απόσπασμα από το βιβλίο των Richard Carlson & Kristine Carlson “Μη βασανίζεστε για μικροπράγματα στις σχέσεις και στην αγάπη” από τις εκδόσεις Πεδίο
