Ποια είναι τα σημάδια που δηλώνουν ότι είστε εξουθενωμένοι; Ίσως εργάζεστε παραπάνω απ’ όσο συνήθως και σκάβετε στον πάτο του βαρελιού της ενέργειάς σας, αλλά δεν βρίσκετε τίποτα. Επίσης, νιώθετε μια ελαφριά κατάθλιψη και έλλειψη όρεξης και διάθεσης για οτιδήποτε στην καθημερινότητά σας.
Ένα άλλο σενάριο είναι ότι είστε χρόνια αγχώδεις ή έχετε έναν σωματικό πόνο, και αυτό σας εξουθενώνει. Αν εμφανίζετε αρκετά από τα συμπτώματα κόπωσης, τότε χρειάζεται να αλλάξετε τις στρατηγικές αντιμετώπισης.
1. Κάνετε ελαφρώς αδιάφορες εργασίες που όμως παίρνουν το πολύ 5 λεπτά. Παρά τη σύντομη διάρκειά τους, εσείς και πάλι νιώθετε δυσάρεστα και αυτό ενεργοποιεί την αναβλητικότητα.
2. Αν κάποια στιγμή μέσα στην ημέρα νιώσετε για κάποιο λόγο ορεξάτοι (π.χ. ακούγοντας το αγαπημένο σας τραγούδι), αυτό είναι παροδικό και σας αφήνει πιο ανόρεχτους από πριν.
3. Καταναλώνετε έτοιμο φαγητό και δεν έχετε καμία διάθεση να προσέξετε τη διατροφή σας.
4. Κάποιες ώρες μέσα στην ημέρα έχετε ενέργεια μόνο για να βλέπετε βιντεάκια ή να ασχολείστε μόνο με το διαδίκτυο. Ακόμα και η ανάγνωση ενός βιβλίου χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια.
5. Χρειάζεται να διαχειριστείτε μια ιατρική πάθηση, αλλά δεν έχει τη θέληση και την ενέργεια να επισκεφθείτε ακόμα και γιατρό.
6. Εργάζεστε με μη αποδοτικό τρόπο, επειδή η οργάνωση της δουλειάς σας φαίνεται βουνό. Για παράδειγμα, αγοράζετε ένα ή δύο προϊόντα από το σούπερ μάρκετ την ημέρα αντί να φτιάξετε μια εβδομαδιαία λίστα.
7. Καταναλώνετε σύντομο και εύκολο περιεχόμενο για να ευχαριστηθείτε στο τέλος της ημέρας, αφού δεν έχετε καμία ψυχική δύναμη για να ασχοληθείτε με οτιδήποτε δημιουργικό.
8. Ακυρώνετε μικρές δουλειές, οι οποίες όσο αναβάλλονται, προκαλούν σοβαρότερα προβλήματα.
9. Αφήνετε τα παιδιά σας να παρακολουθούν για ώρες τηλεόραση ή να παίζουν βιντεοπαιχνίδια, επειδή είστε πολύ κουρασμένοι για να ασχοληθείτε μαζί τους.
10. Ξυπνάτε το πρωί και νιώθετε και πάλι κουρασμένοι.
11. Αν έχετε σχέση, την αγνοείτε και τα προβλήματα συσσωρεύονται, καθώς δεν έχετε ψυχική αντοχή για να αντιμετωπίσετε συναισθηματικές ανάγκες.
12. Ασχολείστε καθημερινά με κάτι που νιώθετε ότι είναι απλά χάσιμο χρόνου. Για παράδειγμα, ασχολείστε με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά καταλαβαίνετε ότι δεν σας ικανοποιούν. Ωστόσο συνεχίζετε και το κάνετε. Δεν έχετε την ενέργεια να σπάσετε αυτή τη συνήθεια.
13. Δεν έχετε την ενέργεια να σχεδιάσετε ή να θέσετε στόχους, όπως να οργανώσετε τις διακοπές σας. Ή, ξέρετε ότι χρειάζεται να επιστρέψετε ένα αντικείμενο μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Το σκέφτεστε συνέχεια, αλλά μετά αφήνετε την ημερομηνία να περάσει, επειδή δεν έχετε καμία όρεξη να ασχοληθείτε με αυτό.
Προτάσεις για να αντιμετωπίσετε την κόπωση
– Γυρίστε για κάποιες μέρες νωρίτερα από τη δουλειά σας και μείνετε μόνοι σας.
– Επενδύστε στον εαυτό σας για λίγες εβδομάδες. Αντί να πιέζεστε να συναντάτε άλλους ανθρώπους, κρατήστε στην ενέργειά σας για να ξαναγεμίσετε την προσωπική σας αποθήκη.
– Ελέγξτε κάθε πιθανή σωματική αιτία για το πώς νιώθετε, όπως χαμηλά επίπεδα σιδήρου ή βιταμίνης Β12. Αυτό είναι εξαιρετικά πιθανό αν δεν τρώτε καλά, αλλά η υπερβολική σας κόπωση θα μπορούσε να οφείλεται και σε άλλες αιτίες όπως υπνική άπνοια ή υποθυρεοειδισμό.
– Δοκιμάστε κάτι διαφορετικό. Για παράδειγμα, αν συνηθίζετε να διαβάζετε βιβλία αυτοβοήθειας, αλλά δεν νιώθετε καμία βελτίωση, δοκιμάστε να επισκεφθείτε έναν ψυχοθεραπευτή.
– Μάθετε στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να σπάσετε τον κύκλο της παθητικότητας. Δημιουργήστε περισσότερη ενέργεια για σχεδιασμό και οργάνωση, που σταδιακά θα μειώσει τα επίπεδα του στρες σας.
– Στηρίξτε περισσότερο τον εαυτό σας. Με διάφορους τρόπους και μέσω διάφορων προσώπων που νοιάζονται και/ ή που ειδικεύονται σε αυτό.
Alice Boyes, ψυχολόγος
