Πώς οι προσδοκίες μας από την ζωή απομακρύνουν την ίδια μας την ευτυχία

Πώς οι προσδοκίες μας από την ζωή απομακρύνουν την ίδια μας την ευτυχία

Η Jill και η Jamie έχουν πολλά κοινά. Διανύουν και οι δύο την 3η δεκαετία της ζωής τους, δεν έχουν σχέση και θα ήθελαν να παντρευτούν. Νιώθουν επίσης το βιολογικό ρολόι να τους χτυπά την πόρτα. Με άλλα λόγια, νιώθουν την πίεση να βιαστούν, αλλιώς, στο μέλλον θα δυσκολευτούν να γίνουν γονείς.

Επιπλέον, καθώς δεν έχουν σχέση αυτό τον καιρό, δεν έχουν ιδέα αν θα γνωρίσουν σύντομα κάποιον. Αν και οι συνθήκες της ζωής τους έχουν ομοιότητες, η οπτική τους είναι τελείως διαφορετική.

Όταν η Jill σκέφτεται ότι θέλει να παντρευτεί και να αποκτήσει παιδιά, πονάει. Θλίβεται σκεπτόμενη ότι είναι μόνη της και ότι ίσως ποτέ κανείς δεν θα την αποκαλέσει «μαμά». Σκέφτεται συχνά το μέλλον και συνήθως αυτές οι σκέψεις της προκαλούν απελπισία.

Παράλληλα, όταν η Jamie σκέφτεται ότι δεν έχει σχέση και θέλει να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια, παραμένει θετική και αισιόδοξη. Αποφεύγει να εστιάζει στο ότι είναι μόνη της και ότι μπορεί ποτέ να μην την αποκαλέσει κανείς «μαμά». Αντιθέτως, συνεχίζει να αναζητά έναν κατάλληλο σύντροφο, αλλά επίσης γεμίζει τη ζωή της με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες.

Οι συνθήκες της Jill της προκαλούν απόγνωση. Η ψυχική της κατάσταση επηρεάζει τις σχέσεις της με την οικογένεια και τους φίλους της. Όταν νιώθει άσχημα, απομονώνεται. Ακόμα και στην εργασία της δυσκολεύεται. Πρόσφατα άρχισε να λαμβάνει αντικαταθλιπτικά.

Οι συνθήκες της Jamie την κινητοποιούν να αναλάβει δράση. Είναι πολύ δραστήρια. Προσέχει ιδιαίτερα τα ανίψιά της και τα υπεραγαπά. Εκείνα την λατρεύουν και την ζητούν συνέχεια. Έχει αναζητήσει άλλες επιλογές σε περίπτωση που δεν βρει τον κατάλληλο σύντροφο, όπως η υιοθεσία. Με λίγα λόγια, η Jamie γνωρίζει ότι η ζωή της μπορεί να ξεδιπλωθεί προς διάφορες κατευθύνσεις και περιμένει να δει τι θα συμβεί. Παραμένει ευέλικτη και δεκτική στην αλλαγή.

Σε ένα άλλο παράδειγμα, έχουν τον Bill και τον Bob, οι οποίοι φοιτούν σε σχολή ιατρικής. Εργάζονται στο ίδιο νοσοκομείο ως γιατροί στα επείγοντα. Όταν ο Bob βρίσκεται στο γραφείο του, συνηθίζει να διαβάζει άρθρα για τις αλλαγές στο σύστημα υγείας. Ανησυχεί ότι μπορεί να μειωθεί ο μισθός του ή ακόμα χειρότερα να χάσει τη θέση του.

Έχει όμως πάρει ένα δάνειο που χρειάζεται να αποπληρώσει και χρωστάει και κάποια από τα δίδακτρα. Σκέφτεται επίσης πώς θα φανεί στα μάτια των άλλων αν χάσει τη δουλειά του. Πιέζει τον εαυτό του να εργαστεί σκληρά για να διατηρήσει την εικόνα του επιτυχημένου και για να καλύψει τις οφειλές τους. Όλη αυτή η πίεση προκαλεί έντονο στρες στη ζωή του.

Παράλληλα, ο Bill ζει διαφορετικά. Συνειδητοποιεί και ο ίδιος ότι κινδυνεύει. Αλλά θα είναι σχετικά εύκολο γι’ αυτόν να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες επειδή δεν έχει δημιουργήσει μεγάλα οικονομικά κενά και οφειλές. Κρατά μέρος του μισθού του για να αποπληρώσει τα δίδακτρά του και για να μπορεί να ταξιδεύει.

Αν και ο Bill αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να εργαστεί, η καλύτερη οικονομική διαχείριση του έχει χαρίσει ηρεμία και γνωρίζει ότι θα βρει με κάποιο τρόπο την άκρη του αν χάσει τη δουλειά του.

Αυτά τα παραδείγματα μας δείχνουν τη δύναμη των τύπων προσκόλλησης. Η Jill μένει προσκολλημένη στο συναίσθημα ότι η ζωή δεν εξελίσσεται όπως θα ήθελε. Ο Bob είναι προσκολλημένος στο ότι πρέπει να υποστηρίξει τον τρόπο ζωής του και να διατηρήσει το κύρος του.

Από την άλλη πλευρά, η Jamie θέλει γάμο και οικογένεια. Αλλά αυτό δεν τη σταματά από το να απολαύσει τη ζωή της ενώ παράλληλα κυνηγά τους στόχους της. Και ο Bob δεν νιώθει την πίεση να ενθουσιάζει τους άλλους, οπότε ζει συγκρατημένα, αλλά ταυτόχρονα ικανοποιητικά και ευτυχισμένα.

Η δύναμη των τύπων προσκόλλησης

Όσο περισσότερο προσκολλόμαστε στις επιθυμίες μας – σε αυτά που θέλουμε και σε αυτά που θέλουμε να αποφύγουμε – τόσο περισσότερο υποφέρουμε. Η προσωρινότητα της ζωής μπορεί να μας κάνει δυστυχισμένους ή να μας κινητοποιήσει να κυνηγήσουν την ίδια την ευτυχία.

Όταν πολεμάμε τη ζωή και λέμε «Αυτό πρέπει να συμβεί!» ή «Αυτό δεν πρέπει να αλλάξει!» βαδίζουμε στο μονοπάτι του πόνου και αυτό απειλή την δυνατότητα να ευτυχήσουμε.

Όταν η ζωή δεν πάει όπως προσδοκούσαμε, αντί να την πολεμάμε, μπορούμε απλά να βαδίσουμε μαζί της, να αποκτήσουμε στο δρόμο καλύτερο εξοπλισμό ώστε να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που θα συναντήσουμε.

Για να επιλέξουμε, λοιπόν, αυτό το μονοπάτι της ευτυχίας, χρειάζεται να αναγνωρίσουμε τον τύπο προσκόλλησής μας και να απελευθερωθούμε από αυτόν. Χρειάζεται να αφήσουμε πίσω κάθε προσκόλληση. Να αγαπήσουμε αυτό που έχουμε στο τώρα, αλλά παράλληλα να συνειδητοποιούμε ότι ανά πάσα στιγμή αυτό μπορεί να εξαφανιστεί.

Robert Puff, κλινικός ψυχολόγος

Ενδιαφέροντα σεμινάρια και μαθήματα