Όταν βαδίζουμε «με το δεξί» – όπως λένε στο Μπουένος Άιρες όταν όλα πάνε κατ’ευχήν-, αισθανόμαστε πως ο κόσμος μας χαμογελάει και απολαμβάνουμε μια παράλογη αίσθηση αναγνώρισης από τον Θεό, ή από την τάξη των πραγμάτων, προς την ταπεινή μας ύπαρξη.
Αντιθέτως, όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά, αναρωτιόμαστε γιατί οι μυστηριώδεις θεϊκές δυνάμεις «τα έχουν βάλει μαζί μας».
Ας φανταστούμε ότι βρίσκουμε ένα μαργαριτάρι σ’ένα από τα στρείδια που μαζέψαμε όταν κάναμε μακροβούτι σε μια έρημη παραλία.
Ξαφνικά, ένα «πιθανό» γεγονός, έστω και απροσδόκητο (ότι δηλαδή, ένα στρείδι κλείνει μέσα του ένα μαργαριτάρι), γίνεται σημαντικό γιατί μας επηρεάζει.
Όπως φαίνεται, η στατιστική πιθανότητα μετατράπηκε σε τύχη, όχι μόνο λόγω των ενδεχομένως θετικών συνεπειών για τα οικονομικά μας, αλλά και λόγω του απρόβλεπτου της κατάστασης.
Διαβάστε επίσης: Χόρχε Μπουκάι: Η ιστορία με τον άνθρωπο που ξέχασε το σημαντικότερο πράγμα
Στο παράδειγμα, μέχρι να καταλάβουμε ότι «αυτό το σκληρό πράγμα» είναι μαργαριτάρι, μπορούμε μόνο να γκρινιάξουμε για την ατυχία που είχαμε να δαγκώσουμε μια πέτρα μες στο στρείδι, κι αν μετά τη φτύσουμε στον κάδο των σκουπιδιών χωρίς να την παρατηρήσουμε, δεν θα μάθουμε ποτέ τίποτα για την επίσκεψη της τύχης. Οι όποιες ευεργετικές συνέπειες θα μείνουν στην αφάνεια, και θα μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι, είτε έτσι είτε αλλιώς, η τύχη δεν μας επισκέφτηκε.
Χρειάζεται και η συμμετοχή μας για να κερδίσουμε την εύνοιά της, αλλά πρέπει να γίνει σαφές πως το να έρθουν τα πράγματα όπως θα τα θέλαμε, δεν είναι μόνο θέμα συμπεριφοράς, προσπαθειών ή ικανοτήτων. Πολλές φορές, τα πράγματα δεν τακτοποιούνται αν δεν στηριχτούμε, έστω και λίγο, στη βοήθεια των περιστάσεων.
Μια λαϊκή παροιμία λέει:
Μπορεί κάποιος ν’αξίζει να τον ευνοήσει μια φορά η τύχη,
αλλά αυτό δεν θα συμβεί απλώς και μόνο γιατί το αξίζει.
Η τύχη, σίγουρα, δεν είναι ούτε αμερόληπτη ούτε ηθική ούτε λογική… Και ακόμη λιγότερο δίκαιη.
Το υποψιαζόμαστε και επιβεβαιώνεται κάθε φορά που τη βλέπουμε να ευνοεί ανθρώπους ανάξιους, ενώ η κακοτυχία χτυπά αθώους κι απροστάτευτους.
Ομολογώ ότι τρομάζω στη σκέψη πως η τύχη ορισμένων και η ατυχία κάποιων άλλων – συχνά χωρίς να το αξίζουν , όπως είπαμε-, συνωμοτούν ενάντια στην ιδέα της δικαιοσύνης, αν με τον όρο «δικαιοσύνη» εννοούμε μια τάξη που αποδίδει στον καθένα αυτό που του αναλογεί.
Κάποιοι αφελώς και άλλοι κακοπροαίρετα, πολλοί από προκατάληψη και μια παιδιάστικη αντίληψη περί μαγείας κι άλλοι εφαρμόζοντας μια εμπορική στρατηγική για να πουλήσουν θεραπείες και πνευματικές επιρροές, προσεγγίζουν το θέμα με όρους αιτιότητας, ανταμοιβής και αποζημίωσης, κρυφής εκδίκησης ή ανεξόφλητων χρεών από προηγούμενες ζωές.
Εγώ, επειδή δεν μπορώ λόγω της ιατρικής μου παιδείας να χωνέψω αυτές τις ερμηνείες, τολμώ μόνο να αναγνωρίσω ότι, για τον άλφα ή βήτα λόγο, η τύχη όχι μονάχα έρχεται απρόσκλητη, αλλά και τις περισσότερες φορές χωρίς δικαιολογία και αφορμή.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι «Ο Μύθος της Θεάς Τύχης» από τις εκδόσεις opera/animus
