Όταν ήμουν παιδί, στο χωριό μας όλοι έτρωγαν ελαιόλαδο. Σε κανένα σπίτι δεν υπήρχε βούτυρο, σπορέλαιο ή λαρδί.
Σε κάθε σπίτι, σε κάθε γεύμα, πάνω στο τραπέζι υπήρχε πάντα ένα μπουκάλι ελαιόλαδο. Και αυτή είναι μια συνήθεια αιώνων.
Το ελαιόλαδο διαδραμάτιζε βασικό ρόλο στην ιστορία κα τον πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων. Αποτελούσε βασικό στοιχείο της διατροφής τους, καθώς οι αρχαίοι μας πρόγονοι έτρωγαν πολύ ψωμί που βουτούσαν στο λάδι.
Σε ελαιόλαδο μαρινάριζαν το ψάρι και το κρέας τους και στη συνέχεια το τύλιγαν σε φύλλα συκιάς πριν το μαγειρέψουν.
Ελαιόλαδο πρόσθεταν και στα όσπρια και στα λαχανικά, αφού τα μαγείρευαν, για να γίνουν πιο εύγευστα.
Επίσης, πίστευαν ότι το ελαιόλαδο είχε θεραπευτικές ιδιότητες (στον Ιπποκράτειο Κώδικα αναφέρονται περισσότερες από 60 φαρμακευτικές χρήσεις του), ενώ η χρήση του ήταν διαδεδομένη και στη σωματική υγιεινή.
Αλείφοντας το σώμα τους με λάδι, οι αρχαίοι Έλληνες προστάτευαν το δέρμα τους από τον ήλιο ή το ψύχος, ενώ μετά το λουτρό χρησιμοποιούσαν αρωματικό λάδι ως ενυδατική κρέμα.
Το λάδι είχε και πλήθος άλλων εφαρμογών: στη βυρσοδεψία, στην υφαντική, στον φωτισμό, στην αρωματοποιία, αλλά και σε διάφορες λατρευτικές τελετές.
Στην αρχαία ελληνική μυθολογία το ελαιόλαδο αποτελούσε συμβολικό και ιερό δώρο.
Άλλωστε, σύμφωνα με τον μύθο, την πρώτη ήμερη ελιά δώρισε στους Έλληνες η θεά Αθηνά, η οποία δίδαξε και την καλλιέργειά της.
Είναι χαρακτηριστικό το γνωστό επεισόδιο της φιλονικίας της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα για την προστασία και την ονομασία της πόλης της Αθήνας.
Οι δύο θεοί ανέβηκαν στον βράχο της Ακρόπολης και ενώπιον των Αθηναίων συμφώνησαν ότι όποιος προσέφερε το ωραιότερο δώρο θα την αποκτούσε.
Πρώτος χτύπησε με την τρίαινά του τον βράχο ο Ποσειδώνας και αμέσως ξεπήδησε μια αλμυρή πηγή και ένα άλογο.
Κατόπιν ήταν η σειρά της Αθηνάς, που χτύπησε με το δόρυ της τον βράχο και αμέσως ξεπετάχτηκε μια ελιά γεμάτη καρπό.
Αυτή ήταν η πρώτη ήμερη ελιά στον κόσμο.
Οι πολίτες δεν δυσκολεύτηκαν να αναδείξουν τον νικητή: η ελιά θα παρείχε στην πόλη τροφή και ο καρπός της το λάδι.
Η θεά Αθηνά είχε νικήσει και η πόλη πήρε το όνομά της: Αθήνα.
Απόσπασμα από το βιβλίο των Μαρία Λόη & Σάρα Τόλαντ «Η Ελληνική Δίαιτα» από τις εκδόσεις Πεδίο
