Επειδή επικρατεί μεγάλη σύγχυση όσον αφορά στον πόνο και στην πνευματικότητα, θεωρώ πως είναι χρήσιμο να εξετάσουμε την αληθινή δυναμική του νου.
Οι μυστικιστές όλων των εποχών μας υπενθυμίζουν πως η ζωή αυτή πάνω στη γη είναι μια σύνθεση αντιθέσεων: πόνου και ευχαρίστησης, ασθένειας και υγείας, επαίνου και κατάκρισης, ήττας και επιτυχίας, γέννησης και θανάτου.
Τη μια στιγμή οι άνθρωποι μας προσφέρουν λουλούδια και την άλλη μας πετούν κλούβια αβγά. Αν αντιδρούμε θετικά μόνο όταν οι άνθρωποι είναι καλοί απέναντί μας, ζούμε μόνο μερικώς. Η αγάπη είναι μια εργασία πλήρους απασχόλησης, μια συνεχής νοητική κατάσταση.
Μπορεί να μην νιώθουμε την ανάγκη της αναγνώρισης τόσο έντονα όσο μια ηθοποιός για την οποία διάβασα ότι προκειμένου να την πάρει ο ύπνος το βράδυ πρέπει ν’ ακούσει τα μαγνητοφωνημένα χειροκροτήματα του ακροατηρίου της.
Κι όμως, όλοι υποφέρουμε όταν μας επικρίνουν ή όταν οι φίλοι μας κατηγορούν ή μας απογοητεύουν. Χρησιμοποιώντας τέτοιες προσβολές ως ευκαιρίες για να διατηρούμε το νου μας σταθερό, μπορούμε να διαγράφουμε πλήρως από την καρδιά μας αρνητικές αντιδράσεις όπως είναι η κατάθλιψη και η μνησικακία. Και όταν η μνησικακία και η κατάθλιψη έχουν φύγει, ζούμε τον παράδεισο πάνω στη γη.
Αντί να θεωρούμε τις δυσκολίες σαν πλήγματα, μπορούμε να μάθουμε να τις αναγνωρίζουμε ως ευκαιρίες για να βαθαίνει και να πλαταίνει η αγάπη μας. Δεν αποφεύγεις τις ευκαιρίες, τις αναζητάς. Όταν αντεπιτίθεσαι στους άλλους και προσπαθείς ν’ αποδώσεις τα ίσα στην σκληρότητά τους, χάνεις τις πολύτιμες αυτές ευκαιρίες για ανάπτυξη, οι οποίες δεν έρχονται με άλλον τρόπο.
Οι σοφοί πνευματικοί καθοδηγητές πίστευαν πάντοτε πως, για τους περισσότερους ανθρώπους, οι μεγαλύτερες ευκαιρίες γι’ αυτή την ανάπτυξη κρύβονται στο πάρε δώσε των καθημερινών σχέσεων. Σ’ αυτές μπορούμε να ανακαλύψουμε οτιδήποτε μας κρατά χώρια, πράγμα το οποίο αποτελεί το νόημα της αγάπης.
Ένα μεγάλο αλλά απλό μυστικό είναι πως όταν αγαπάς κάποιον βαθιά, θέλεις να μοιράζεσαι τα πάντα μαζί του. Αν του αρέσουν οι ιστορίες του Σόμερσετ Μομ, θέλεις κι εσύ να τις διαβάσεις. Αν του αρέσει το μπάσκετ, θέλεις να νιώθεις κι εσύ την ίδια έλξη.
Όταν βρίσκεις ικανοποίηση ακόμα και στο να υπομένεις τις ίδιες δυσκολίες, επειδή προτιμάς να είσαι μαζί του έστω κι αν υπάρχουν προβλήματα, παρά μακριά του και χωρίς αυτά, αρχίζεις να ξεφεύγεις από τη στενή φυλακή της χωριστικότητας που αποτελεί την ανθρώπινη κατάσταση.
Γι’ αυτό και, είτε το γνωρίζουμε είτε όχι, ο καθένας μας νοσταλγεί να ανακαλύπτει σε μία τουλάχιστον σχέση την ενότητα που υπάρχει πίσω από τη ζωή, γιατί και μια φευγαλέα ακόμα γεύση αυτής της ενότητας φέρνει μεγάλη χαρά.
Όποιος δεν γνωρίζει την αγάπη δεν γνωρίζει το Θεό”, λέει ο Απόστολος Ιωάννης, “διότι ο Θεός είναι αγάπη”.
Οι λέξεις έχουν μια τόσο αιθερική δόνηση, ώστε οι περισσότεροι δεν μπορούν να τις συσχετίσουν με την καθημερινή ζωή. Λέμε, τι σχέση έχουν οι προσωπικές σχέσεις με τη θεότητα;
Εγώ θα απαντούσα ότι με την ανακάλυψη της ενότητας ανάμεσα στον εαυτό μας και στους άλλους – όλους τους άλλους – ανακαλύπτουμε την ενότητά μας με το Θεό. Γι’ αυτό και η εκπαίδευση του νου είναι κάτι το ουσιώδες για τη θρησκεία.
Δεν γνωρίζουμε πρώτα το Θεό και ύστερα, από κάποιο θαύμα της χάριτος, αρχίζουμε ν’ αγαπάμε τους συνανθρώπους μας. Πρώτα έρχεται η αγάπη: μαθαίνοντας ν’ αγαπάμε τους άλλους, πλησιάζουμε περισσότερο το Θεό.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Έκναθ Ησγουάραν “Η Αρχέγονη Καλοσύνη” από τις εκδόσεις Καστανιώτη
