Παρατηρώ ότι ο φίλος μου 33 ετών έχει αρχίσει να πίνει πάρα πολύ τώρα τελευταία. Ανησυχώ γιατί ξέρω ότι προέρχεται από οικογένεια με προβλήματα αλκοολισμού και δεν ξέρω πώς να το αντιμετωπίσω.
Το αλκοόλ αποτελεί με διαφορά την ουσία, η οποία είναι υπεύθυνη για τους περισσότερους θανάτους σε παγκόσμιο επίπεδο από οποιαδήποτε άλλη. Παρ’ όλα αυτά είναι μια ναρκωτική ουσία που κυκλοφορεί νόμιμα παντού, πλην των ισλαμικών κρατών. Η χρήση της είναι όχι μόνο νόμιμη, αλλά αποτελεί σε πολλές χώρες τμήμα της πολιτιστικής τους παράδοσης και του τρόπου ζωής.
Η χώρα μας αποτελεί μια τέτοια χώρα, στην οποία παραδοσιακά η κατανάλωση κρασιού, ούζου, τσίπουρου, αλλά και μπύρας πιο πρόσφατα, συνοδεύει από παλιά το φαγητό και τη διασκέδαση. Έτσι δεν έχει δοθεί αρκετή προσοχή στη χρήση του αλκοόλ, το οποίο ο καθένας μπορεί να προμηθευτεί ευκολότατα ανεξαρτήτως ηλικίας. Η αλήθεια είναι ότι στο παρελθόν δεν υπήρχε πραγματικά ανάγκη τέτοιας προσοχής, γιατί η Ελλάδα δεν αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα αλκοολισμού.
Το μοντέλο κατανάλωσης, όμως, έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Όλο και πιο πολλοί νέοι και νέες καταναλώνουν σκληρά ποτά (με μεγάλη περιεκτικότητα σε αλκοόλ), έτσι ώστε το μοντέλο να προσομοιάζει τα αντίστοιχα των βορειότερων χωρών, οι οποίες έχουν τεράστιο πρόβλημα αλκοολισμού.
Ο αλκοολισμός ή η αλκοολική εξάρτηση αποτελεί μια ασθένεια, η οποία περιλαμβάνει τα παρακάτω κύρια συμπτώματα:
Μια δυνατή επιθυμία – τάση – για ποτό.
Απώλεια ελέγχου με αδυναμία να σταματήσει κάποιος να πίνει από τη στιγμή που ξεκινήσει.
Φυσική εξάρτηση με στερητικά συμπτώματα, όπως ναυτία, εφίδρωση, ταχυπαλμία και άγχος.
Εθισμό, όπου απαιτούνται προοδευτικά μεγαλύτερες ποσότητες για να “ανέβει” ο χρήστης.
Όπως ανέφερα παραπάνω ο αλκοολισμός θεωρείται πλέον ασθένεια και ψυχική διαταραχή με επιβεβαιωμένη την ύπαρξη κληρονομικής προδιάθεσης, αλλά πολύ ισχυρό και τον περιβαλλοντικό παράγοντα. Στον ορισμό της ασθένειας δεν περιλαμβάνεται μόνο ο καθημερινός χρήστης, αλλά και αυτός ο οποίος πίνει μεγάλες ποσότητες τα Σαββατοκύριακα, καθώς και εκείνος που περνάει μακρές περιόδους χωρίς ποτό, αλλά στη συνέχεια επιστρέφει στην καθημερινή υπερκατανάλωση.
Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί το πώς μπορείτε να καταλάβετε ότι εσείς ή κάποιος κοντινός σας άνθρωπος έχει πρόβλημα κατάχρησης, καθώς και το τι αποτελεί φυσιολογική κατανάλωση.
Κι αυτό γιατί ένα βασικό και κύριο χαρακτηριστικό των αλκοολικών είναι ότι αρνούνται ότι έχουν πρόβλημα και κρύβουν την κατανάλωση από συγγενείς, φίλους, ακόμα και τον γιατρό τους.
Η απάντηση στις επόμενες ερωτήσεις θα σας βοηθήσει να καταλάβετε εάν υπάρχει πρόβλημα:
Νιώσατε ποτέ ότι πρέπει να μειώσετε τα ποτά που πίνετε;
Έχετε ενοχληθεί από αρνητικά σχόλια άλλων ανθρώπων σχετικά με το πόσο πίνετε;
Έχετε νιώσει ποτέ ενοχές ή άσχημα σχετικά με το πόσο πίνετε;
Έχετε πιει ποτέ ένα ποτό μόλις ξυπνήσατε, για να ηρεμήσετε τα νεύρα σας ή να ξεπεράσετε ένα μεθύσι από το προηγούμενο βράδυ;
Μια ή περισσότερες καταφατικές απαντήσεις δείχνουν ότι είναι πιθανό να υπάρχει πρόβλημα αλκοολισμού.
Εάν ο πότης δεν μπορεί από μόνος του να μειώσει την ποσότητα που καταναλώνει, όπως δεν μπορεί κανένας που έχει διαγνωστεί ως αλκοολικός, θα πρέπει να ζητήσει άμεσα ιατρική και ψυχολογική βοήθεια.
Εδώ θέλω να τονίσω ότι με την κατάλληλη παρέμβαση και υποστήριξη, ο αλκοολισμός ξεπερνιέται, αλλά απαιτείται η απόλυτη αποχή για το υπόλοιπο του βίου του ασθενή.
Στην πραγματικότητα, η κατάσταση δεν διαφέρει από την αντιμετώπιση της οποιασδήποτε εξάρτησης (νικοτίνης κ.λ.π), όπου η παραμικρή κατανάλωση συνήθως οδηγεί ξανά σε εξάρτηση.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Χάρη Καραουλάνη “60 πρακτικά Μαθήματα Ζωής” από τις εκδόσεις Ιβίσκος
