Όταν η ψευδαίσθηση υπερασπίζεται τον εαυτό της

Όταν η ψευδαίσθηση υπερασπίζεται τον εαυτό της

Τα δεδομένα υπάρχουν και είναι αδιαμφισβήτητα. Αν πούμε: «Το φως ταξιδεύει πιο γρήγορα από τον ήχο» και κάποιος άλλος ισχυριστεί το αντίθετο, τότε εκ των πραγμάτων εμείς έχουμε δίκιο και ο άλλος άδικο. Η απλή παρατήρηση ότι η αστραπή προηγείται της βροντής θα μπορούσε να το επιβεβαιώσει.

Επομένως, όχι μόνο έχουμε δίκιο, αλλά επιπλέον το γνωρίζουμε. Σε αυτή την περίπτωση ενέχεται το εγώ;

Ίσως, αλλά όχι κατ’ανάγκην.

Αν απλώς εκφράσουμε αυτό που γνωρίζουμε ότι αληθεύει, τότε το εγώ δεν εμπλέκεται καθόλου επειδή δεν υπάρχει ταύτιση.

Ταύτιση με τι;

Με το μυαλό και με μια νοητική θέση.

Ωστόσο, εύκολα μπορεί να παρεισδύσει μια ταύτιση αυτού του είδους. Αν συλλάβουμε τον εαυτό μας να λέει: «Πίστεψέ με, ξέρω» ή «Γιατί δεν με πιστεύεις ποτέ;» τότε το εγώ έχει ήδη παρεισφρήσει. Κρύβεται στη μονοσύλλαβη λέξη «με».

Διαβάστε επίσης: Χόρχε Μπουκάι: Αφήνοντας πίσω αυτό που δεν υπάρχει πια

Μια απλή δήλωση, του τύπου «το φως είναι πιο γρήγορο από τον ήχο», αν και αληθινή, βρίσκεται τώρα στην υπηρεσία της αυταπάτης, του εγώ. Έχε μολυνθεί από ένα επίπλαστο αίσθημα του «εγώ»· έχει προσωποποιηθεί, έχει μετασχηματιστεί σε νοητική θέση. Το «εγώ» αισθάνεται μειωμένο ή προσβεβλημένο γιατί κάποιος δεν πιστεύει αυτό που «εγώ» είπα.

Το εγώ ανάγει τα πάντα σε προσωπικό ζήτημα. Και τότε κάνουν την εμφάνισή τους το συναίσθημα, η αμυντική στάση, μέχρι και η επιθετικότητα.

Υπερασπιζόμαστε την αλήθεια; Όχι. ‘Άλλωστε η αλήθεια δεν χρειάζεται υπεράσπιση. Το φως ή ο ήχος δεν ενδιαφέρονται για το τι πιστεύουμε εμείς ή οποιοσδήποτε άλλος. Υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας ή μάλλον την ψευδαίσθηση του εαυτού μας, το υποκατάστατο που δημιούργησε το μυαλό μας.

Θα ήταν ακόμα πιο ακριβές αν λέγαμε ότι η ψευδαίσθηση υπερασπίζεται τον εαυτό της. Αν ακόμα και το απλό και σαφές πεδίο των δεδομένων είναι ευεπίφορο στη διαστρέβλωση και την αυταπάτη, τότε είναι πολύ πιο ευάλωτο το σαφώς λιγότερο χειροπιαστό πεδίο της άποψης, της οπτικής γωνίας και της κρίσης, οι οποίες είναι σκεπτομορφές που επηρεάζονται από το αίσθημα του «εγώ».

Κάθε εγώ συγχέει γνώμες και οπτικές γωνίες με γεγονότα. Επιπλέον, δεν μπορεί να διακρίνει το γεγονός από την αντίδραση απέναντι σε αυτό. Κάθε εγώ είναι ειδήμων στην επιλεκτική αντίληψη και τη στρεβλή ερμηνεία.

Μόνο μέσω της επίγνωσης – και όχι μέσω της σκέψης – είμαστε σε θέση να διαφοροποιήσουμε το γεγονός από τη γνώμη. Μόνο μέσω της επίγνωσης μπορούμε να πούμε: «Υπάρχει η κατάσταση, και υπάρχει κι ο θυμός που νιώθω εξαιτίας της», και τότε να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι θεώρησης και αντιμετώπισής της. Μόνο μέσω της επίγνωσης μπορούμε να δούμε την ολότητα της κατάστασης ή του ανθρώπου, αντί να ασπαστούμε μια κοντόφθαλμη προοπτική.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Eckhart Tolle «Μια Νέα Ζωή» από τις εκδόσεις Πεδίο

Ενδιαφέροντα σεμινάρια και μαθήματα